STAP 1: Toeleiding

Inhoud

Systematische toeleiding naar medisch (preventief) zorgaanbod
Vele partners spelen een rol bij toeleiding naar zorg
Goede praktijken: toeleiding naar medisch-preventieve zorg en zorgpunten
Aanvullende informatie ter ondersteuning bij toeleiding

Systematische toeleiding naar medisch (preventief) zorgaanbod

Toeleiding naar zorg is dé hoeksteen om het (preventief) medisch zorgaanbod voor Oekraïense ontheemden op een systematische manier te realiseren en te garanderen. 
Omdat personen uit Oekraïne onmiddellijk het statuut “tijdelijke bescherming” krijgen, bestaat geen systematisch screening door Fedasil voor acute zorgvragen, medische intake, tuberculose-screening en vaccinatiestatus. Het is daarom belangrijk om deze medisch (preventieve) zorg zo snel als mogelijk op lokaal niveau aan te bieden. 

Voor meer toelichting over het statuut van ontheemden uit Oekraïne in België: 


Oekraïense ontheemden met BIS- of RRN-nummer toeleiden naar zorg

Enerzijds kan elk contact met een lokaal bestuur, onderwijsinstelling, mutualiteit, ... een aanleiding zijn om Oekraïense ontheemden met BIS- of RRN-nummer toe te leiden naar het lokale aanbod van medisch (preventieve) zorg. Ook collectief aanschrijven van deze doelgroep die niet eerder toegeleid werd naar zorg en het engagement van individuele gastgezinnen kunnen systematische toeleiding naar medisch (preventieve) zorg bevorderen.  

Oekraïense ontheemden zonder BIS- of RRN-nummer toeleiden naar administratie 

Anderzijds is het ook aan zorg- en welzijnsverstrekkers om Oekraïense ontheemden die zich zonder BIS- of RRN-nummer aandienen, door te verwijzen naar het lokale bestuur om deze noodzakelijke administratie in orde te brengen. 

Goede afspraken op lokaal niveau zijn nodig om deze doorverwijzingen in beide richtingen efficiënt te laten verlopen. Enkel een aanklampend beleid garandeert immers een systematische afhandeling van administratieve procedures en een systematische toeleiding naar medisch (preventieve) zorg. 
Voor toeleiding naar zorg vraagt het Agentschap Zorg en Gezondheid een inspanningsverbintenis. Het is belangrijk dat elke betrokken partner op lokaal niveau zijn/haar rol opneemt in de toeleiding.

Vele partners spelen een rol bij toeleiding naar zorg

Lijst potentiële partners

  • Zorgraden
  • Lokale besturen
  • OCMW’s
  • Ziekenfondsen 
  • Onderwijsinstellingen (regulier, centra volwassenonderwijs, ...)
  • Kind en Gezin
  • Huizen van het Kind
  • Opgroeien - 1 gezin 1 plan
  • CLB’s
  • COVID-vaccinatiecentra
  • Zorgactoren (huisartsen, verpleegkundigen, apothekers, zorgverstrekkers werkzaam in de thuiszorg, ouderenzorg, (buitenschoolse) kinderopvang, ziekenhuizen, ...)
  • GBO (Geïntegreerd Breed Onthaal) 
  • CAW (Centrum Algemeen Welzijnswerk)
  • CGG (Centrum Geestelijke Gezondheidszorg)
  • Gastgezinnen

Om te kunnen toeleiden, moeten de betrokken partners op de hoogte zijn van de wijze waarop het zorg- en welzijnsaanbod voor Oekraïense ontheemden lokaal georganiseerd wordt en hoe ze hiernaar kunnen doorverwijzen. 

Neem dus lokaal contact op met de partners in uw regio en breng hen op de hoogte van het lokale organisatiemodel dat beschikbaar is om medisch (preventieve) zorg aan te bieden. Dat kan aan de hand van een infopagina of -brochure. 

Meer informatie over de partners

  • OCMW: in deze korte video wordt meer uitleg gegeven over de organisatie en werking van de sociale dienst van het OCMW, de ondersteuning bij medische kosten, het Lokaal Sociaal Beleid (LSB) en Geïntegreerd Breed Onthaal (GBO) en wordt dieper ingegaan op de actuele uitdagingen van de OCMW's
  • Ziekenfondsen: in deze korte video wordt meer uitleg gegeven over de dienst maatschappelijk werk van de ziekenfondsen en de hulp- en dienstverlening
  • Kind en Gezin:
  • 1 gezin 1 plan: in deze korte video worden de leidende principes van 1G1P en hun rol in de Oekraïnecrisis toegelicht
  • ROEKA: ROEKA is een uniek intersectoraal aanmeldingspunt in de regio Zuid West-Vlaanderen, tussen Konekti (1G1P), W13 (GBO), CAW en het CGG. De taken bestaan uit vraagverheldering, doorverwijzing en begeleiding. Meer informatie in deze korte video
  • CAW: in deze korte video wordt toegelicht wat het aanbod is voor vluchtelingen, opvanggezinnen, vrijwilligers en buddy's. Meer informatie over het CAW vindt u bij het onderdeel psychosociale hulp. 
  • Gastgezinnen: voor medische vragen van gastgezinnen over de opvang van Oekraïense oorlogsvluchtelingen:

Onderstaande tabel biedt u een overzicht van het aanbod van het OCMW, de Dienst Maatschappelijk Werk van de ziekenfondsen, 1 Gezin 1 plan en het CAW: 

 

 

Voorbeelden van documenten voor toeleiding

Het kan hierbij eveneens handig zijn als je een overzicht maakt van de contactgegevens van de lokale partners die een belangrijke rol spelen bij de toeleiding. Hiervoor kan u het Sjabloon ‘Praktische doorverwijzing’ gebruiken:


Daarnaast kunnen de betrokken partners ook initiatief nemen om de huisartsenkringen te contacteren met betrekking tot het medisch management en organisatie.
Via de website van het Agentschap Zorg en Gezondheid: 

  • Kan u de aanspreekpunten bij huisartsenkringen terugvinden over medische organisatie in verband met Oekraïne (excel-bestand)
  • Kan u raadplegen welke huisartsenkring een zorgpunt heeft opgericht. 

Goede praktijken: toeleiding naar medisch-preventieve zorg en zorgpunten

Het succes van uw toeleiding hangt samen met het geïntegreerd beleid. Enkel als alle partners mee werken maakt u van de toeleiding een succes.

Geïntegreerd beleid

  • Betrek de eerstelijnszone, lokale besturen, huisartsenkring, GBO, CAW, mutualiteiten, CLB, K&G en overleg op regelmatige tijdstippen. 
    • Maak het zorgpunt bekend bij lokale huisartsen.  Zij kunnen doorverwijzen bij eerste aanmelding. 
    • GBO heeft extra middelen gekregen in kader van de Oekraïne crisis, gebruik ze. 
    • De samenwerking met CLB en K&G kan als ingangspoort dienen. 

De rol van lokale besturen 

  • Voorbeelden van zaken waarin het lokaal bestuur een rol kan spelen:
    • Flyer of infobrief meegeven
    • Afspraak inboeken in zorgpunt
    • Informed consent laten tekenen bij inschrijving dat gegevens mogen worden gedeeld met zorgpunt
    • Infosessies organiseren 
    • Lokale screeningsdagen organiseren
    • De instroom monitoren (om zicht te krijgen of het zorgpunt moet opschalen of afschalen)

Schakel brugfiguren in

  •  Betrek Oekraïense ontheemden (vrijwillig of met extra GBO-middelen) om als brugfiguur tussen het zorgpunt en de ontheemden te dienen.
  • Geef in de collectiviteiten mondelinge toelichting door een medisch geschoolde Oekraïens sprekende zorgverlener over het zorgsysteem en het medisch-preventief aanbod (in samenwerking met lokale artsen van het zorgpunt). 

Meer informatie? 

Aanvullende informatie ter ondersteuning bij toeleiding

Hieronder vind je nuttige documentatie die kan helpen voor optimale toeleiding in uw regio.  

Informatie voor Oekraïners

Publicatie datum
18 mei 2022
Revisiedatum
03 aug 2022