Preventie op het werk

Adviezen

• De praktijk onderneemt acties om grensoverschrijdend gedrag op de werkvloer te voorkomen.
• De praktijk stelt een interne of externe preventieadviseur aan. Bij soloartsen kan de eigen huisarts eventueel optreden als preventieadviseur.

Beschrijving

Adviezen met betrekking tot veiligheid van het gebouw wordt binnen Onderhoud en technische veiligheid van het gebouw opgenomen.

Grensoverschrijdend gedrag is ieder gedrag dat persoonlijke of algemeen geldende waarden en normen schendt, grenzen overschrijdt en (on)bewust schade toebrengt of dreigt toe te brengen aan anderen, de omgeving of zichzelf (ICOBA, z.d.). Dit omvat pesterijen, (fysiek) geweld of ongewenst seksueel gedrag. De oorzaak van grensoverschrijdend gedrag is zeer complex. Naast maatschappelijke factoren, individuele en interpersoonlijke factoren spelen ook organisatorische risico’s een belangrijke rol (FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg, 2006).

Icoba (Iedereen COmpetent in het Beheersen van Agressie) is een kennis- en expertisecentrum rond agressiebeheersing voor de Vlaamse Social Profit. Op de website van ICOBA zijn informatie en tools terug te vinden om om te gaan met grensoverschrijdend gedrag.

Bij zwangere medewerksters of zij die borstvoeding geven wordt een risicoanalyse van de tewerkstelling uitgevoerd in overleg met de arbeidsarts. Hierbij worden risico’s voor moeder of kind steeds strikt vermeden.

Iedere werkgever die minstens één werknemer in dienst heeft, is verplicht een Interne Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk (IDPBW) op te richten. Bij bedrijven met minder dan 20 werknemers mag de werkgever zelf de preventieadviseur zijn.

Als werkgever bent u tevens verplicht zich aan te sluiten bij een Externe Dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk (EDPBW). Als de preventieadviseur van de interne dienst niet zelf alle opdrachten kan vervullen, dan kan de werkgever daar een beroep op doen. De EDPBW staat dan in voor de aspecten van de welzijnswetgeving die de IDPBW niet kan opnemen wegens het ontbreken van de juiste competenties.

Op de website van het Belgisch Kenniscentrum over Welzijn op het Werk kan je de brochure Welzijn op het werk: Helder Handig! downloaden. Deze brochure bevat een overzicht van de taken van de preventiedienst (intern of extern) en heeft onder andere een dossier gewijd aan agressie (BESWIC, 2020).

Reflectie

Het is belangrijk om zowel de veiligheid van de medewerkers als van de patiënten te verzekeren. Uit een nationale enquête van 2017 bleek dat ongeveer 1 op de 3 huisartsen in het afgelopen jaar slachtoffer werd van een bepaalde vorm van geweld. Het is onduidelijk welke impact (angst voor) geweld op het functioneren van medewerkers heeft omdat studies zich voornamelijk focussen op het in kaart brengen van geweld en (nog) niet op de impact van geweld. In 2016 werd omwille van toenemende agressie tegenover artsen een nationaal meldpunt van agressie tegen artsen opgericht. Op de website van de Orde der Artsen vindt u het aanmeldingsformulier terug.

Communicatie is belangrijk bij agressie. Op voorhand communiceren van afspraken kan misverstanden voorkomen. Opleidingen in het omgaan met agressie kunnen de weerbaarheid van medewerkers vergroten. Na een incident is het belangrijk om erover te praten. De interne aanpak van een incident wordt beschreven in de module Klachten en incidenten.

Bronnen

• BESWIC. (2020). Welzijn op het werk: Helder Handig!. Geraadpleegd op 31 juli 2023 via https://www.respectophetwerk.be/nl/kmo/welzijn-op-het-werk-helder-handig
• de Jager, L., Deneyer, M., Buyl, R., Roelandt, S., Pacqueu, R., & Devroey, D. (2018). Agressie en geweld tegen huisartsen. Huisarts Nu, 47(1), 62–67.
• Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. (2006). Ongewenst grensoverschrijdend gedrag op het werk: organisatorische risicofactoren. Geraadpleegd op 31 juli 2023 via https://werk.belgie.be/nl/publicaties/ongewenst-grensoverschrijdend-gedrag-op-het-werk-organisatorische-risicofactoren
• Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. (n.d.). Moederschapsbescherming. Geraadpleegd op 26 november 2020 via https://werk.belgie.be/nl/themas/welzijn-op-het-werk/werkorganisatie-en-bijzondere-werknemerscategorieen-0
• Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. (n.d.). Toelichting bij titel 3 betreffende de brandpreventie op de arbeidsplaatsen van boek III van de codex over het welzijn op het werk. Geraadpleegd op 3 mei 2023 via https://werk.belgie.be/nl/themas/welzijn-op-het-werk/arbeidsplaatsen/brandpreventie-op-de-arbeidsplaatsen/toelichting-bij?id=41382
• ICOBA. (n.d.). Omgaan met grensoverschrijdend en agressief gedrag. Geraadpleegd op 31 juli 2023 via https://www.icoba.be/omgaan-met-grensoverschrijdend-en-agressief-gedrag
• Orde der Artsen. (2016). Oprichting van een nationaal meldpunt van agressie tegen artsen. Geraadpleegd op 17 augustus 2021 via https://www.ordomedic.be/nl/adviezen/advies/oprichting-van-een-nationaal-meldpunt-van-agressie-tegen-artsen
• Vlaamse Overheid. (n.d.). Welzijn en gezondheid op het werk: Preventieadviseur. Geraadpleegd op 29 juli 2023 via https://www.vlaanderen.be/werken/welzijn-en-gezondheid-op-het-werk/preventieadviseur
• Willekens, P. (2017). Een veilige dokterspraktijk. Preventietips om uw praktijk en werkomgeving veilig te maken. FOD Binnenlandse Zaken: Veiligheid en Preventie. Geraadpleegd via https://www.besafe.be/nl/veiligheidsthemas/ondernemers-vrije-beroepen/veiligheid-van-huisartsen/brochure-een-veilige