Inzetten op samenwerking met externen

Adviezen

• De praktijk werkt samen met externe zorgverleners om een kwaliteitsvolle zorgverlening te garanderen.
• De praktijk staat open voor intercollegiaal en multidisciplinair overleg.
• De praktijk heeft toegang tot de sociale kaart van hulpverlening in haar regio.
• Bij verwijzing naar een andere zorgverlener wordt een degelijke verwijsbrief meegegeven.
• De praktijk zorgt voor een snelle en veilige overdracht van het patiëntendossier, zowel bij inschrijving als bij uitschrijving.
• De artsen handelen volgens de Code van Medische Deontologie opgesteld door de Nationale Orde der Artsen.
• De zorgverleners voldoen aan de vereisten bepaald in de wet inzake de kwaliteitsvolle praktijkvoering in de gezondheidszorg.

Beschrijving

De praktijk werkt samen met externe zorgverleners om een kwaliteitsvolle zorgverlening te garanderen. Voorbeelden van interprofessioneel samenwerken zijn de zorgtrajecten van diabetes mellitus en nierinsufficiëntie en het Multidisciplinair Oncologisch Consult (MOC). Het MOC is een overleg tussen zorgverleners van verschillende disciplines over de behandeling van een patiënt met kanker.

Op lokaal niveau zijn er zorgpaden ontwikkeld voor de samenwerking tussen de eerste en de tweede lijn. Het is de taak van de eerstelijnszones om de samenwerking tussen de verschillende disciplines binnen de eerste lijn en de samenwerking tussen de eerste en de tweede lijn te bevorderen. Ebpracticenet bevat multidisciplinaire richtlijnen die een leidraad vormen voor de samenwerking met externen rond een specifiek thema.

Bij een complexe zorgsituatie is het belangrijk dat er duidelijke samenwerkingsafspraken zijn over wie welke taken opneemt. Vergeet hierbij de patiënt zelf en de mantelzorger niet. Een Multidisciplinair Overleg (MDO) kan zinvol zijn om een zorgplan op te maken en de gemaakte samenwerkingsafspraken te herevalueren. Via e-Zorgplan is een beveiligde communicatie mogelijk en hebben zorgverleners toegang tot de zorgplannen waar ze bij betrokken zijn. Gevoelige informatie wordt op een veilige manier gedeeld.

De sociale kaart is een overzicht van diensten, organisaties en voorzieningen uit de welzijns- en gezondheidssector. Naast desocialekaart.be, de online toepassing van de Vlaamse overheid, kan de praktijk haar eigen sociale kaart opmaken en een netwerk uitbouwen in de eigen regio.

Verwijsbrieven worden opgesteld conform de regelgeving per discipline. Een verwijsbrief naar een collega arts bevat naast de noodzakelijke administratieve gegevens minimaal ook een up-to-date medicatielijst, alsook relevante elementen uit de voorgeschiedenis van de patiënt. Bij een voorschrift voor medische beeldvorming wordt het verplichte format gebruikt.

De overdracht van het patiëntendossier gebeurt enkel mits geschreven toestemming van de patiënt. Bij voorkeur wordt het dossier in PMF (Patient Migration Format) via de eHealth inbox verstuurd.

De wet inzake de kwaliteitsvolle praktijkvoering in de gezondheidszorg bepaalt dat zorgverleners de continuïteit van zorgen voorzien en, indien van toepassing, deelnemen aan de permanentie georganiseerd door de beroepsgroep. Iedere huisarts is verplicht deel te nemen aan de medische permanentie in de zone waar hij of zij het beroep uitoefent. Naast de wet wordt van artsen geacht dat zij zich houden aan de beginselen en regels uit de Code van Medische Deontologie opgesteld door de Nationale Orde der Artsen.

Reflectie

Gebrekkige communicatie en late of onvolledige overdracht van het patiëntendossier houdt risico’s in voor de patiënt. Onnodig herhalen van onderzoeken, vertraging in de behandeling en medicatiefouten kunnen schade toebrengen aan te patiënt en de planeet. Correcte, tijdige en efficiënte communicatie met en over de patiënt is essentieel om de patiëntveiligheid te waarborgen.

De toename van het aantal chronisch zieke patiënten en het aantal patiënten met multimorbiditeit vereist een aanpassing van het huidige zorgmodel om de kwaliteit van de gezondheidszorg, alsook de duurzaamheid van het gezondheidszorgsysteem te kunnen blijven garanderen. Een goede samenwerking tussen de verschillende gezondheidsactoren wordt hierin steeds belangrijker. Het Chronic Care Model van Wagner (2009) kan als leidraad gebruikt worden in de transitie naar een zorgmodel dat beter uitgerust is voor de zorg voor chronische zieken. Binnen Patiënt centraal worden verschillende adviezen geformuleerd die hierbij aansluiten.

De COVID-19-pandemie heeft bewezen dat we samen sterk staan en dat samenwerken noodzakelijk is voor een kwaliteitsvolle gezondheidszorg. De samenwerking tussen de gezondheidszorg, de welzijnssector en de maatschappij tijdens de pandemie was ongezien en biedt vele mogelijkheden voor de toekomst.

Bronnen

• Coleman K, Austin BT, Brach C, Wagner EH. (2009) Evidence on the Chronic Care Model in the new millennium. Health Aff. 28(1):75-85. doi:10.1377/hlthaff.28.1.75
• Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu, Hoge Gezondheidsraad. (2021). Geïntegreerde zorg voor een betere gezondheid. [website]. Geraadpleegd op 7 januari 2021 via https://www.integreo.be/nl
• NHG. (2018). Handleiding voor het opzetten van een kwaliteitssysteem in een huisartsenpraktijk versie juni 2018. Utrecht: NHG. 21. Continuïteit en overdracht; 18. Samenwerking met andere zorgverleners.
• NPA. (2015). Kwaliteitsnormen voor de Nederlandse huisartsenpraktijk. NHG-Praktijkaccreditering versie 2.1. Utrecht: NPA. Artikel 5: samenwerking, Artikel 13: Privacy en gegevensbeheer.
• Orde der Artsen. (2018). Code van medische deontologie. Brussel: Nationale Orde der Artsen. 3 mei 2018.
• Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering. (2021). Zorgtrajecten, of hoe de aanpak van chronische ziekten verbeteren…[website]. Geraadpleegd op 7 januari 2021 van https://www.zorgtraject.be/
• The Royal Australian College of General Practitioners. Standards for general practices. 5th edn. East Melbourne, Vic: RACGP. Criterion C5.3 Clinical handover, criterion QI1.2 Patient feedback, criterion GP2.3 Engaging with other services, criterion GP2.4 Transfer of care and the patient-pratitioner relationship. 2017.
• Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid. (2021). e-Zorgplan. [website]. Geraadpleegd op 7 januari 2021 van https://www.e-zorgplan.be/
• Vlaamse Overheid departement Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (WVG): De sociale kaart. [website]. Geraadpleegd op 7 januari 2021 van https://www.desocialekaart.be/
• Federale Overheidsdienst Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu, Hoge Gezondheidsraad. (2019). Wet inzake de kwaliteitsvolle praktijkvoering in de gezondheidszorg, afdeling 6 Continuïteit en afdeling 7 Permanentie. [website]. Geraadpleegd op 7 januari 2021 via  http://www.ejustice.just.fgov.be/
• Werkgroep Ontwikkeling Richtlijnen Eerste Lijn: ebpracticenet. [website]. Geraadpleegd op 7 januari 2021 via https://www.ebpnet.be/