De vrees van sommigen dat corona zou leiden tot een verminderde vaccinatiegraad voor andere aandoeningen blijkt voorbarig, althans voor 2020 zo blijkt uit cijfers van het Agentschap Zorg & Gezondheid van de Vlaamse overheid. De vaccinatiegraad blijft hoog bij kinderen en stijgt bij volwassenen.
In opdracht van het Agentschap Zorg & Gezondheid voerde het Centrum voor de Evaluatie van Vaccinaties van de Universiteit Antwerpen en het Leuvens Universitair Vaccinologie Centrum van de KU Leuven een studie uit naar de vaccinatiegraad in Vlaanderen. De studie gebeurde op basis van een representatieve steekproef uitgevoerd in het voorjaar van 2021, toen de vaccinatiecampagne tegen Covid-19 van start ging. De vrees leefde dat de coronapandemie misschien een negatieve impact zou hebben op de vaccinatiegraad van andere vaccins.
Bij peuters tussen 18 en 24 maanden was de vaccinatiegraad altijd al erg hoog, en dat blijft zo. Voor het vierde jaar op rij ligt de vaccinatiegraad voor mazelen, bof en rubella boven de WGO-doelstelling van 95%. De rotavirusvaccinatie, die slechts deels wordt terugbetaald, steeg naar 92,4%. Gemiddeld is 88,1% van de peuters in Vlaanderen volledig gevaccineerd met alle aanbevolen gratis vaccins. Toch is er een blijvend aandachtspunt in het tijdig toedienen van de vaccins. In het eerste levensjaar start iets meer dan de helft van de kinderen op de aanbevolen leeftijd met vaccinaties (55%). Nadien treedt echter een vertraging op.
Ook bij adolescenten (geboortejaar 2007) blijft de vaccinatiegraad hoog. Voor difterie, tetanus, kinkhoest en polio blijft het percentage stabiel op 92,6%. Voor beide dosissen van het vaccin tegen mazelen, bof en rubella wordt een lichte stijging vastgesteld. De WGO-drempel van 95% wordt echter net niet gehaald, hoewel de onderzoekers aanstippen dat er misschien sprake is van een onderregistratie en de norm wel wordt gehaald. In het schooljaar 2019-2020 werden voor het eerst jongens gevaccineerd tegen HPV. Het percentage dat zich liet vaccineren, ligt amper 5% lager dan bij hun vrouwelijke leeftijdsgenoten.
Het onderzoek ging ook een aantal vaccinaties na die aan bepaalde doelgroepen van volwassenen worden aanbevolen. Zo wordt de vaccinatie tegen griep en kinkhoest aanbevolen bij zwangere vrouwen. De onderzoekers stellen hier een opvallende stijging vast. De vaccinatie tegen kinkhoest tijdens de zwangerschap steeg van 69,3% in 2016 tot 85% in 2020, die tegen griep van 47,2% in 2016 tot 62,3%. Ook bij de partners van zwangere vrouwen steeg de vaccinatie tegen kinkhoest: 61,7% in 2016 tegenover 71,2% in 2020.
Bij zorgverstrekkers in ziekenhuizen steeg de vaccinatie tegen griep tot 84,6%. In woon-zorgcentra bedroeg het 78,3%. De onderzoekers vermoeden dat de media-aandacht omwille van corona en de introductie van een handleiding voor de organisatie van een impactvolle vaccinatiecampagne meespeelden in de stijging.
Filip Ceulemans
