De Kamer keurde vorige week vrijdag de update van de wet op de patiëntenrechten goed. We zetten enkele wijzigingen op een rijtje.
De wet op de patiëntenrechten dateert uit 2002 en was – hoewel toen erg vernieuwend – nu toch toe aan een aanpassing aan de hedendaagse samenleving. De wet wijzigt op een aantal punten de positie van de patiënt ten aanzien van de zorgverstrekker. Een belangrijke plaats in de vernieuwde wet is voorzien voor de zogenoemde levensdoelen. Wat wil een patiënt nog bereiken in zijn leven? Wat vindt de patiënt belangrijk om te kunnen spreken van een goed leven? Voortaan kan de patiënt zijn wensen en levensdoelen heel uitdrukkelijk benoemen wanneer er over een behandeling wordt gesproken. Dat betekent concreet dat de medisch-technisch beste behandeling niet noodzakelijk de behandeling is die de patiënt verkiest. In dit kader wordt ook vroegtijdige zorgplanning in de wet opgenomen.
Medische dossiers mogen in de toekomst niet meer enkel op papier worden bewaard. De zorgverstrekker heeft de plicht de patiëntengegevens elektronisch te ontsluiten via platformen voor gezondheidsgegevens die de overheid ter beschikking stelt. De regering moet nog bepalen wanneer deze maatregel effectief in voege treedt. De zorgverstrekker moet de patiënt ook grondig informeren over diens gezondheidstoestand en de mogelijke behandeling. Dat kan bijvoorbeeld door bijkomende informatie digitaal of op papier mee te geven nadat de patiënt voldoende tijd heeft gehad om zijn vragen te stellen. Bij de informatieplicht van de zorgverstrekker hoort ook informatie over het volledige kostenplaatje van een behandeling. Daarbij moeten eventuele supplementen en niet-vergoede behandelingen duidelijk meegegeven worden.
In de nieuwe wet op de patiëntenrechten is een prominente plaats voorzien voor zowel de vertrouwenspersoon als de vertegenwoordiger van de patiënt. Een nieuwigheid is dat de vertrouwenspersoon, die in principe enkel een wilsbekwame patiënt bijstaat, in de toekomst ook de voorafgaande wilsverklaring van een wilsonbekwame patiënt kan melden aan een zorgverstrekker.
Een laatste belangrijke wijziging houdt in dat nabestaanden van een overleden minderjarige voortaan toegang krijgen tot het patiëntendossier na het overlijden. Tot nu kregen ouders van een minderjarige patiënt enkel inzage zolang hun kind leefde. Vanaf het overlijden moest dat gebeuren via een zorgverstrekker. Voortaan krijgen zij rechtstreeks toegang tot het dossier.
Filip Ceulemans