Tool beperkt voorschrift statines

Het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) stelde eind vorige week een interactieve tool voor die het aantal voorschriften van statines moet verminderen en ertoe moet leiden dat het juiste geneesmiddel wordt voorgeschreven.

Een kwart van de Belgische 40-plussers (1,5 miljoen mensen) neemt statines om het cholesterolgehalte te verlagen. Niemand trekt het nut hiervan in twijfel na een hart- of vaatprobleem zoals een hartaanval of een beroerte. Bij mensen die een dergelijk probleem niet hadden, is het voordeel van statines minder duidelijk, zeker gezien de aanzienlijke bijwerkingen die de geneesmiddelen kunnen hebben. 88% van de gebruikers van statines bevindt zich in deze tweede categorie. Daarom ontwikkelde het KCE een interactief hulpmiddel om na te gaan wat de voordelen en de risico’s bij een individuele patiënt zouden zijn. De tool richt zich in de eerste plaats tot huisartsen.

De tool berekent het cardiovasculaire risico van de patiënt op basis van persoonlijke paramaters als leeftijd, rookgedrag, bloeddruk en cholesterolgehalte en toont vervolgens de potentiële voordelen van statines voor deze patiënt door ze te vergelijken met een situatie zonder statines. Patiënt en huisarts kunnen zo de voor- en de nadelen afwegen en tot een gedeelde en geïnformeerde besluitvorming komen. Het KCE hoopt dat de tool op termijn geïntegreerd zal worden in het elektronisch medisch dossier.

Het KCE baseerde zich voor de interactieve tool op een vergelijkbare tool van de Mayo Clinic en paste ze aan de Belgische praktijk aan. De meeste Belgische huisartsen gebruiken immers SCORE voor risicoberekening, dat het risico op overlijden na een cardiovasculair probleem voor de komende tien jaar berekent. De zorgverlener kan ook kiezen tussen de SCORE gekalibreerd voor België en de SCORE op basis van Europese gegevens, want de gewoonten van de Belgische artsen hangen af van hun ‘school’ en taalgemeenschap. In de praktijk maakt het echter niet veel verschil voor welke versie ze uiteindelijk kiezen. Het SCORE-systeem heeft wel enkele beperkingen die onvermijdelijk gevolgen hebben voor het instrument. Zo kan het niet worden gebruikt bij patiënten ouder dan 65 jaar. Het is ook niet geschikt voor patiënten met diabetes, een chronische nierziekte of familiale hypercholesterolemie, omdat deze ‘risk modifiers’ los van andere risicofactoren werken, en daarom andere algoritmen vereisen. De proefversie van de tool werd met succes getest door 67 huisartsen van Domus Medica en de Franstalige wetenschappelijke vereniging SSMG.

Filip Ceulemans