Meer dan de helft van de huisartsen-in-opleiding worden tijdens hun opleiding geconfronteerd met seksueel grensoverschrijdend gedrag. HOP (Haio Overleg Platform) pleit samen met het Vlaams Geneeskundig Studentenoverleg (VGSO) en de Vlaamse Vereniging voor Arts-Specialisten in Opleiding (VASO) voor meer aandacht voor het probleem.
Seksueel grensoverschrijdend gedrag tijdens de opleiding tot huisarts of specialist is een vaak voorkomend probleem. Dat blijkt uit een studie uitgevoerd door het Vlaams Geneeskundig Studentenoverleg (VGSO) bij meer dan 3000 hiao’s en aso’s. De resultaten werden recent gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift BMC Medical Education. 38,73% van de respondenten zei al slachtoffer te zijn geweest van minstens één type van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Het percentage ligt bij vrouwen (48%) meer dan dubbel zo hoog als bij mannen (21%). Opvallend is ook dat vooral haio’s met het probleem geconfronteerd worden. Maar liefst 53% zegt slachtoffer te zijn geweest, bij aso’s ligt dat met 50% net iets lager.
Verbaal seksueel grensoverschrijdend gedrag (onrespectvolle grappen of commentaar op de fysieke verschijning) komen het vaakst voor (32,9%). Meestal zijn het patiënten (54,4%) die zich hieraan bezondigen, maar ook artsen (46,6%), collega-studenten (26,7%) en stagemeesters (25,5%) laten zich niet onbetuigd. 5% van de respondenten ontving ongewild seksueel getinte boodschappen of afbeeldingen. 1,5% werd gevraagd zich te ontkleden. 3,7% van de haio’s en aso’s zegt minstens éénmaal slachtoffer te zijn geweest van een poging om ongewild te kussen. 8,7% werd ongewild aangeraakt. In tien gevallen wordt melding gemaakt van (een poging tot) ongewilde orale seks. In negen gevallen is er sprake van (een poging tot) ongewilde seksuele penetratie.
In de meeste gevallen kwam er niet meteen een reactie van het slachtoffer op het seksueel grensoverschrijdend gedrag. Enkel bij een poging tot ongewild kussen reageerde meer dan de helft van de slachtoffers (53%). Slechts 40% van de respondenten zegt te weten welke reactie gepast is wanneer ze slachtoffer zijn van seksueel grensoverschrijdend gedrag.
HOP, VGSO en VASO reageren gechoqueerd op de resultaten van het onderzoek en pleiten voor meer aandacht voor grensoverschrijdend gedrag in de opleiding en op de werkvloer. Communicatietraining waarbij studenten aanleren waar en hoe ze een grens moeten trekken, is een mogelijke optie die de organisaties aanreiken. Ze dringen ook aan op een beter opvolging van de slachtoffers. De oprichting van een onafhankelijke ombudsdienst zou daarbij nuttig kunnen zijn.
Filip Ceulemans
