Dinsdag was het exact twintig jaar geleden dat de Wet op Palliatieve Zorg werd goedgekeurd. De drie federaties van palliatieve zorg in ons land stellen echter vast dat er nog steeds veel onduidelijkheid bestaat.
Op 14 juni 2002 werd de Wet op de Palliatieve Zorg goedgekeurd in het Belgische parlement. In de wet wordt bepaald dat elke patiënt recht heeft op palliatieve zorg bij de begeleiding van het levenseinde. Daartoe moet er een voldoende ruim aanbod van palliatieve zorg zijn en moet de overheid criteria voorzien voor de terugbetaling van de zorg. Onder palliatieve zorg verstaat de wet uit 2002 “het geheel van zorgverlening aan patiënten waarvan de levensbedreigende ziekte niet langer op curatieve therapieën reageert. Voor de begeleiding van deze patiënten bij hun levenseinde is een multidisciplinaire totaalzorg van essentieel belang, zowel op het fysieke, psychische, sociale als morele vlak. Het belangrijkste doel van de palliatieve zorg is deze zieke en zijn naasten een zo groot mogelijke levenskwaliteit en maximale autonomie te bieden.” In 2016 werd de wet aangepast en werd het criterium levensverwachting losgelaten. In plaats daarvan moet de reële zorgnood van de patiënt en zijn naasten de inzet van palliatieve zorg bepalen.
Hoewel het wettelijk kader er is, stellen de drie federaties van palliatieve zorg in ons land vast dat er tot vandaag vooral gezwegen wordt over palliatieve zorg. “We blijven het zien als terminale zorg, voor mensen met kanker of voor heel oude mensen in hun laatste levensdagen”, stelt Palliatieve Zorg Vlaanderen vast. “Tijd om daar verandering in te brengen. Want wanneer wij of iemand uit onze naaste omgeving wordt geconfronteerd met een ongeneeslijke aandoening, is het cruciaal dat we op tijd kunnen praten over wat kwaliteit van leven betekent in de laatste levensfase. Niet enkel onder mekaar, maar ook met onze zorgverleners.”
Palliatieve Zorg Vlaanderen wil bij de twintigste verjaardag van de wet vooral benadrukken dat iedereen het recht heeft om mee te beslissen over de eigen zorg. Welke zorg wil iemand? Hoe en waar? Daarom is het belangrijk tijdig hierover na te denken en niet te wachten. De toekomstige zorg bespreken, is belangrijk. “Nadenken over zorg voor morgen begint bij het verwoorden van wat voor jou belangrijk is in je leven, waar je steun in vindt en wat jouw leven waardevol maakt”, stelt Palliatieve Zorg Vlaanderen.
Filip Ceulemans
