Vervellen ziekenfondsen tot gezondheidsfondsen?

1 dec 2016

Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Maggie De Block (Open VLD) en de ziekenfondsen ondertekenden deze week een pact waarin de rol bepaald wordt van de ziekenfondsen binnen het gezondheidszorgsysteem.

Het algemene uitgangspunt van het pact is dat ziekenfondsen de komende jaren moeten evolueren tot ‘gezondheidsfondsen’ die hun leden bijstaan om gezond te worden of gezond te blijven. “Ziekenfondsen staan erg dicht bij de patiënt en zijn tegelijkertijd betrokken bij het beleid. Via de afspraken in dit pact willen we de invulling van die rol aanpassen aan de behoeften en de verwachtingen van vandaag. Dat staat ook zo in het regeerakkoord”, aldus Maggie De Block. Het pact werd ondertekend door de zeven verzekeringsinstellingen in ons land: de Lansbond van de Christelijke Mutualiteiten, de Landsbond van de neutrale Ziekenfondsen, het Nationaal Verbond van Socialistische Mutualiteiten, de Landsbond van Liberale Mutualiteiten, de Landsbond van Onafhankelijke Ziekenfondsen, de Hulpkas voor Ziekte- en Invaliditeitsuitkering en de Kas der Geneeskundige Verzorging van HR Rail.

Het pact waaraan door de ziekenfondsen en het kabinet van de minister de afgelopen maanden hard werd gewerkt, is opgebouwd rond zes moderniseringsassen.

Informatieverlening aan en gezondheidscoaching van de leden: de al bestaande tendens wordt in dit pact verder versterkt en ondersteund. In de toekomst zullen de ziekenfondsen meer moeten inzetten op het informeren van hun leden over gezondheid en over het gezondheidszorgsysteem, op de promotie van een gezonde levensstijl, op het bijstaan van leden bij het opnemen van hun rechten en in het aanleren van vaardigheden voor zelfzorg en zelfmanagement.

  1. Beleidsondersteuning en goed beheer van gezondheidszorgverzekering: de ziekenfondsen beschikken over veel data inzake ziekte en gezondheid. Die data kunnen inzicht bieden in evoluties in het gebruik van gezondheidszorg en bieden daarom belangrijke informatie voor het bepalen van gezondheidsdoelstellingen. Bepaalde gegevens laten ook toe de doeltreffendheid van beleidsbeslissingen objectief te beoordelen.
  2. Handhaving en doelmatigheid: doelmatige zorg is zorg waarbij elke geïnvesteerde euro goed wordt besteed. De verzekeringsinstellingen moeten mee toezien op mogelijke verspilling door fraude en oneigenlijk gebruik van zorg, op onopzettelijke fouten, op over- en onderconsumptie en op onwetenschappelijke praktijken. In de toekomst zullen ze nauwer betrokken worden bij het handhavingsbeleid. Deze nieuwe weg werd al duidelijk in het Actieplan handhaving in de gezondheidszorg 2016-2017 dat in juli van dit jaar werd voorgesteld. De bevoegdheid om te sanctioneren blijft wel bij de overheid liggen.
  3. Adviserend artsen: het takenpakket van de adviserend artsen wordt geëvalueerd en gemoderniseerd. Een werkgroep zal zich buigen over de herziening van het statuut van deze artsen en over de aansturing van het korps van adviserend artsen.
  4. Verplichte aanvullende verzekering: de minister dringt er in het pact op aan dat de ziekenfondsen hun verplichte aanvullende verzekering tegen het licht houden om zo te komen tot een rationalisering van het aanbod. Zo moeten de voordelen die de leden geboden worden, daadwerkelijk over gezondheid gaan. Tussenkomsten die negatieve gezondheidseffecten hebben of in tegenspraak zijn met de stand van de wetenschap zullen geschrapt moeten worden.
  5. Goed bestuur en transparantie: de instellingen moeten zelf voorstellen doen om efficiënter en slagkrachtiger te worden. In het kader van de financiële transparantie zal de kostenstructuur van de verzekeringsinstellingen doorgelicht worden. De ziekenfondsen zullen hun jaarrekeningen moeten neerleggen bij de Nationale Bank. Bovendien moeten ze alle belangen die ze hebben bij andere partners in de gezondheidszorg openbaar maken.