Het bevolkingsonderzoek naar borst-, baarmoederhals- en darmkanker loont. Dat besluiten onderzoekers van de UGent en de VUB onder leiding van Lieven Annemans en Koen Putman. Zij onderzochten hoe de baten en kosten van deze screening zich tot elkaar verhouden.
De cijfers waarmee Annemans en Putman op de proppen komen, zijn indrukwekkend. Over een periode van twintig jaar kunnen maar liefst 10.700 overlijdens door kanker (3100 voor baarmoederhalskanker, 1300 borstkanker en 6300 darmkanker) vermeden worden. Omdat veel van die overlijdens zich op relatief jonge leeftijd voordoen, resulteert dit in een winst van 69.000 gezonde levensjaren. De kostprijs van screening bedraagt voor deze periode van twintig jaar 125 miljoen euro (respectievelijk 13, 54 en 58 miljoen euro). De verhouding tussen de kosten en de gezondheidswinst zijn volgens de onderzoekers echter zeker aanvaardbaar en te verantwoorden. De kost per gewonnen levensjaar bedraagt 15.000 euro voor screenen naar baarmoederhalskanker, 23.000 euro voor borstkanker en amper 3000 euro voor darmkanker. Ter vergelijking: innovatieve geneesmiddelen voor de behandeling van kanker die de jongste jaren door de ziekteverzekering werden vergoed, kosten tussen 25.000 en 50.000 euro per gewonnen levensjaar.
Heeft screenen dan geen nadelen? Toch wel, tests zijn niet 100% perfect. Zowel vals-positieve als vals-negatieve resultaten komen voor. “We hebben er echter over gewaakt om de gevolgen van die nadelen ook expliciet te verwerken in onze berekeningen. Dat het uiteindelijk resultaat positief is, betekent dat de voordelen de nadelen ruim overstijgen”, aldus prof. Putman.
Vlaams minister van Welzijn en Volksgezondheid Vandeurzen (CD&V) is erg verheugd met de resultaten van het onderzoek. “De uitkomst van dit grondige onderzoek creëert een overtuigend draagvlak voor een verderzetting van de bevolkingsonderzoeken. Daarbij moeten we attent blijven voor de voortdurende ontwikkeling van de technieken voor de screening en de behandeling van kanker. We zullen het bevolkingsonderzoek blijvend monitoren en evalueren.” De resultaten van het onderzoek sluiten bovendien nauw aan bij de gezondheidsdoelstelling die het Vlaams parlement in mei van dit jaar goedkeurde: “Tegen 2020 zijn de Vlaamse bevolkingsonderzoeken naar kanker van de baarmoederhals, borst en dikke darm efficiënt georganiseerd, rekening houdend met kosteneffectiviteit en met maatschappelijke en wetenschappelijke evoluties op vlak van bevolkingsonderzoek, en dragen ze bij tot gezondheidswinst voor de bevolking van Vlaanderen.”
