Neemt dr. Google het over van de (huis)arts?

24 nov 2016

Uit een onderzoek van de Christelijke Ziekenfondsen (CM) blijkt dat meer dan negen Vlamingen op tien via internet op zoek gaan naar gezondheidsinformatie. Omdat dit zeker gevaren inhoudt, start de CM met de campagne ‘Foute informatie schaadt de gezondheid’.

93% van de Vlamingen gaat zelf op zoek naar gezondheidsinformatie. 91% doet dat regelmatig via internet. Mensen blijken vooral op zoek te gaan naar informatie over ziektesymptomen of klachten, over de oorzaak of behandeling van een ziekte of over een gezonde levensstijl. Een derde van de patiënten stelt na een zoektocht via dr. Google een raadpleging bij een arts uit. Dat is het grootste gevaar dat naar voor komt uit een studie door de Christelijke Ziekenfondsen en de UCL. Dat zo’n relatief groot aantal mensen een doktersbezoek uitstelt na de eigen zoektocht, wekt enige verwondering omdat uit deze studie eveneens blijkt dat meer dan de helft van de mensen angstig is door de vergaarde kennis.

Nog een opvallende vaststelling: 43% van de mensen die aan de studie deelnamen (3431 in totaal), gaf aan soms zelf een diagnose te stellen op basis van de gevonden informatie. Een gevaarlijke evolutie, vindt de CM. “Niet alle sites in de lijst met zoekresultaten is betrouwbaar. En niet alle folders en artikels geven even correcte informatie”, stelt Stijn De Cock van de CM vast. “Onze enquête toont dat vier op de tien Vlamingen beperkte gezondheidsvaardigheden hebben. Gezondheidsinfo correct kunnen inschatten, maakt daar deel van uit. Vooral voor ouderen en mensen met een lager opleidingsniveau is die afweging niet evident.”

De studie komt niet alleen met onheilspellende resultaten. Geruststellend is alvast dat de huisarts voor veel mensen het eerste aanspreekpunt voor gezondheidsinformatie blijft. Neem er de specialist en de apotheker bij en deze groep is voor zes op tien Vlamingen de eerste informatiebron. Maar voor meer dan een kwart van de Vlamingen (28%) staat dokter Google helemaal bovenaan. Vooral hoogopgeleiden en jonge mensen gaan vaker surfen. In de leeftijdscategorie van 18 tot 34 jaar is internet de eerste bron voor gezondheidsinformatie.

“Als gezondheidsfonds wil CM met de campagne ‘Foute informatie schaadt de gezondheid’ mensen op weg zetten om kritisch(er) om te gaan met gezondheidsinformatie”, zegt De Cock. “Met ludieke filmpjes worden gezondheidsmythes onder de loep genomen en in heel Vlaanderen vinden infosessies, publieksacties en lezingen plaats. Ook online wordt er aandacht gevraagd voor het thema. De campagne werd uitgewerkt in samenwerking met dokter Marleen Finoulst en de onafhankelijke website Gezondheid en Wetenschap.”

Op haar website geeft de CM een aantal tips om op een verstandige manier met internetinformatie om te gaan. Vuistregel daarbij is dat er steeds gezocht moet worden naar een betrouwbare bron: je zorgverlener, websites van ziekenhuizen, ziekenfondsen of overheidsorganen en een website als www.gezondheidenwetenschap.be. Bestaat er toch nog twijfel, dan moet de surfer zich zeven vragen stellen:

  1. Wie is aan het woord? Goede antwoord: Een professor of expert die werkt voor een universiteit of een betrouwbare gezondheidsorganisatie.
  2. Wat is het echte nieuws? Goede antwoord: Lees altijd het volledige artikel en laat je niet vangen door sensationele titels. Titels en foto’s dienen enkel om lezers te lokken.
  3. Waar lees je de informatie? Goede antwoord: Op de website van een betrouwbare organisatie of in een betrouwbaar tijdschrift. Check op een website steeds wie de auteurs of initiatiefnemers zijn.
  4. Wanneer werd de tekst geschreven? Goede antwoord: Een recente tekst of een recent onderzoek is beter dan verouderde informatie.
  5. Waarom werd de tekst geschreven? Goede antwoord: Om mensen correct te informeren of bewust te maken. Om een nieuwe, betrouwbare studie in de kijker te stellen. Dus niet om spectaculaire cijfers te verspreiden of reclame te maken voor producten.
  6. Hoe komt men tot de conclusie? Goede antwoord: Op basis van een betrouwbare studie.
  7. Is de informatie geloofwaardig? Goede antwoord: Luister naar je gezond verstand. Is iets te mooi om waar te zijn, dan is het meestal ook niet waar.