In Nederland woedt momenteel een felle discussie over de eigen bijdrage van de patiënt. De net gevallen regering Rutten had een voorstel klaar om de patiënt een stukje zelf te laten betalen van de huisartsenzorg.
De huisartsenwereld stond meteen op zijn achterste poten en wordt hierin in een opmerkelijk opiniestuk bijgetreden door hoogleraar Zorgeconomie Marcel Canoy (Universiteit Tilburg). Hij verwijst naar België en ziet het remgeld als een trigger voor het meer voorschrijven van geneesmiddelen.
.jpg)
Laat de patiënt een deeltje van de kost van de huisarts zelf dragen. Met dat idee speelde de regering Rutten net voor ze struikelde over de onverzettelijke houding van Geert Wilders. De huisartsen keerden zich unisono tegen de maatregel. Met de val van de regering is het idee zeker nog niet helemaal van de baan. Heel wat zorgeconomen vinden het immers een zeer goede maatregel. De uitzondering op de regel lijkt wel de Tilburgse hoogleraar Marcel Carnoy. In een opmerkelijke bijdrage in het Financiële Dagblad treedt hij de visie van de huisartsen bij.
'Het lijkt zo aantrekkelijk, patiënten dragen bij aan bezuinigingen in de zorg en vermijden onnodige bezoeken, waardoor huisartsen hun tijd nuttiger kunnen besteden. Er zijn geen aanwijzingen in de literatuur dat het invoeren van een eigen bijdrage voor huisartsen tot het uithollen van solidariteit leidt. Geen wonder dat zorgeconomen, die immers dol op prikkels zijn, hier regelmatig voor pleiten, maar er zitten venijnige adders onder het gras', aldus Carnoy. 'Het remgeldeffect van eigen bijdragen is nooit overtuigend aangetoond, zeker niet in de specifiek Nederlandse context.'
'Patiënten gaan zich na het invoeren van een eigen bijdrage meer als eisende consumenten opstellen. Dat leidt tot een druk op het voorschrijven van medicijnen en een ontmoediging om patiënten naar huis te sturen met de boodschap het nog een tijdje aan te zien ('we hebben niet betaald om het bos in gestuurd te worden'). Een eventueel remgeldeffect wordt zo weer ongedaan gemaakt door hogere kosten voor medicijnen of onnodige diagnostische tests. Vaak wordt verwezen naar België of Frankrijk, waar een eigen bijdrage voor huisartsen bestaat, als gidsland. Feit is wel dat daar (veel) vaker medicijnen worden voorgeschreven dan in Nederland het geval is. Dat zou deels kunnen liggen aan cultuurverschillen, maar evengoed kunnen voortkomen uit de eigen bijdrage.'
Is Carnoy tegen remgeld in de huisartsenpraktijk, dan pleit hij wel voor de invoering van remgeld in de huisartsenposten, omdat daar vaak dezelfde zorg wordt geleverd als overdag, maar wel tegen tienmaal hogere kosten. 'Elke patiënt die ook naar een gewone huisarts kan gaan in plaats van naar een spoedpost, draagt ruim 100 euro per consult bij aan bezuinigingen', besluit de hoogleraar.