In een deze week publiek gemaakt rapport zet het federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) de voor- en vooral de nadelen van een keizersnede op een rijtje.
De voorbije dertig jaar nam het aantal keizersneden wereldwijd toe. In ons land komt iets meer dan één kind op vijf op deze manier ter wereld. De verschillen tussen ziekenhuizen zijn frappant en variëren van 12% in Knokke tot 33% in Bergen. Het is niet de bedoeling van het KCE om met dit rapport de keizersnede te stigmatiseren. Wanneer er bij moeder en/of kind een medisch probleem voordoet, kan een keizersnede vaak ernstige gevolgen vermijden. Het KCE heeft het er wel moeilijk mee dat een keizersnede vaak ook om niet-medische redenen wordt uitgevoerd, een praktijk die steeds vaker voorkomt. Wegen de voordelen dan nog op tegen de nadelen op korte en lange termijn? Omdat de talrijke studies die peilen naar de gevolgen op lange termijn niet tot een eensluidende conclusie komen, is het moeilijk om hier definitieve conclusies te trekken. Voor de gevolgen op korte termijn bestaat er meer evidentie. Is de keizersnede gepland voor de 39e week, dan bestaat er een risico op ademhalingsproblemen voor de baby. De moeder loopt een verhoogd risico op baarmoederscheur of problemen met de placenta bij de volgende zwangerschap. Vaak zal er dan een nieuwe keizersnede nodig zijn. Daarom geeft het KCE het advies om de toekomstige ouders goed te adviseren over de mogelijke gevolgen van een keizersnede. De huisarts kan hier ongetwijfeld een rol in spelen.
Bij het informeren moet niet alleen gewezen worden op de mogelijke risico’s, maar moeten ook de bestaande misverstanden uit de wereld geholpen worden. Zo is er waarschijnlijk geen negatieve invloed op de borstvoeding. Dat wordt nochtans vaak beweerd omdat de baby later bij de moeder wordt gebracht en de hormonale regeling van de moeder na een keizersnede anders verloopt. De bewering dat er na een keizersnede een probleem van urineverlies zou kunnen optreden, blijkt helemaal niet met de waarheid te stroken. Integendeel zelfs, na een vaginale bevalling ligt het risico op urineverlies lichtjes hoger. Lange tijd was hersenverlamming een van de meest gevreesde complicaties omdat werd aangenomen dat cerebrale parese werd veroorzaakt door een zuurstoftekort bij de geboorte. Literatuuronderzoek toont niet aan dat bij een normale, voldragen zwangerschap met een baby in hoofdligging een geplande keizersnede het risico op een cerebrale parese verkleint dan wel vergroot.
Er wordt al een aantal jaren gesteld dat een keizersnede de ontwikkeling van de immuniteit van het kind kan verstoren. Bij een normale geboorte komt het kind via het geboortekanaal in contact met de vaginale en darmflora van de moeder. Hierdoor gaat het zijn eigen darmflora opmaken, en dit speelt dan weer een bepalende rol bij de rijping van zijn immuunsysteem. Bij een geboorte met keizersnede heeft dit contact uiteraard niet plaats. Toch is niet bewezen dat na een keizersnede het kind een hoger risico loopt op allergische aandoeningen zoals astma, eczeem of voedingsallergieën, of op auto-immuunziekten zoals darmontstekingen (Crohn, colitis), diabetes type 1 of coeliakie. Evenmin vonden de onderzoekers een betrouwbaar en eensluidend bewijs van een verhoogd risico op obesitas bij kinderen of jongeren die met een keizersnede waren geboren. De bevallingswijze blijkt ook geen invloed te hebben op het ontstaan van ontwikkelingsstoornissen bij het kind (concentratieproblemen, autisme enzovoort).
“De toekomstige ouders moeten duidelijk en op een objectieve manier over de voor- en nadelen van een keizersnede worden geïnformeerd. Dit is trouwens in ons land een wettelijke verplichting, in het kader van de wet op de patiëntenrechten. Ze moeten vooral bewust gemaakt worden van de impact van een keizersnede op de volgende zwangerschap(pen)”, besluit het KCE.
Zie ook: De nederlandse synthese en het volledige rapport in het Engels op de website van het KCE
