Het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg is erg kritisch over de manier waarop in ons land defibrillatoren worden aangeboden op publieke plaatsen. Het aantal mensenlevens dat op deze manier gered wordt, is gering.
Jaarlijks krijgen ongeveer 9000 Belgen te maken met een plotse hartstilstand. In 17 tot 30% van de gevallen gebeurt dat op een openbare plaats. De aanwezigheid van een AED (Automatic External Defibrillator) op publiek toegankelijke plaatsen zou kunnen helpen om in dergelijke situaties levens te redden. Wanneer een slachtoffer van een hartstilstand snel een elektrische schok toegediend krijgt, kan dat een impact hebben op de sterftecijfers door hartstilstand. De impact is echter zeer beperkt in ons land. “Vooral zolang andere factoren die de overlevingskans verhogen, niet simultaan worden aangepakt”, stelt het KCE. “Zo weet het grote publiek vandaag onvoldoende wat in dergelijke situaties te doen.” De belangrijkste kritiek is misschien wel dat de bestaande toestellen niet optimaal verspreid zijn.
Meer noordelijk gelegen landen als Nederland en de Scandinavische landen ontwikkelden een actief beleid in het beschikbaar stellen van AED’s in de openbare ruimte. Tegelijkertijd werd het grote publiek bewust gemaakt van en opgeleid in reanimatietechnieken. Ook politie en brandweer krijgen er een intensieve opleiding om tussen te komen met mobiele defibrillatoren. In België beperkt het beleid zich tot het plaatsen van de AED’s, zonder dat er een strategie achter zit. Momenteel zijn er tussen 8000 en 10 000 AED’s geplaatst in ons land, waarvan 70% privé-eigendom is, bijvoorbeeld van een bedrijf of een sportclub. Dat betekent wel dat wanneer het bedrijf of de sportclub gesloten is, de AED niet bruikbaar is.
Het KCE probeerde een inschatting te maken van het aantal mensenlevens dat door AED’s gered werd in België. Het verbluffend laag aantal waarop het KCE uitkomt, bedraagt 6 tot 28 levens per jaar. De redenen zijn legio. Tot de belangrijkste redenen behoren de terughoudendheid van het publiek en de vaststelling dat AED’s vaak moeilijk te vinden zijn. Met deze cijfers wil het KCE niet zeggen dat AED’s nutteloos zijn, wel dat ze op een betere en meer efficiënte manier kunnen en moeten ingezet worden. “Als ze in ideale omstandigheden worden gebruikt, redden ze wel degelijk mensenlevens.” Maar dan moeten de verschillende stadia van de overlevingsketen geoptimaliseerd worden. Bijvoorbeeld door het verplichten van opleiding in het secundair onderwijs of in bedrijven.
Zie ook: De workshop 'CPR (reanimatie) en AED' op de Domus Medica Doe-dag op 25 november 2017 in Heverlee
