Het antibioticagebruik – dat tijdens het coronajaar 2020 sterk daalde – is terug op het niveau van 2019. Dat blijkt uit cijfers die het Intermutualistisch Agentschap deze week publiceerde.
Hoewel de overheid al langer sensibiliseerde om minder antibiotica voor te schrijven, is er pas sinds 2015 sprake van een significante daling van het gebruik van deze groep geneesmiddelen. In 2014-2015 werden per duizend rechthebbende per dag 23,83 DDD’s voorgeschreven, waarop jaar na jaar een gestage daling werd vastgesteld. In 2019-2020 was dat gedaald tot 17,69 DDD’s. Het coronajaar 2020 zorgde voor plotse, forse daling tot 14,26 DDD’s per duizend rechthebbende. In 2021-2022 steeg dat opnieuw tot 17,97 DDD’s.
Dezelfde tendens wordt vastgesteld bij het aantal patiënten per duizend rechthebbenden per dag dat antibiotica kreeg voorgeschreven. In 2014-2015 waren er dat 1,13. Dat cijfer daalde tot 0,88 in 2019-2020. Tijdens de coronaperiode 2020-2021 daalde dat fors tot 0,71 om in 2021-2022 opnieuw te stijgen tot 0,89.
In vergelijking met andere Europese landen is het antibioticagebruik in België nog steeds aan de hoge kant. Met nam Nederland, Duitsland, Oostenrijk en Zweden doen het een pak beter. Tot de slechte leerlingen behoren naast de voormalige Oostbloklanden Polen, Roemenië en Bulgarije ook Griekenland en Frankrijk. België zit op een niveau dat vergelijkbaar is met Ierland, IJsland, Spanje en Italië.
Het Intermutualistisch Agentschap neemt in de cijfers die het deze week bekendmaakte, het specifieke geval van de chinolonen meer in detail onder de loep. Deze groep van breedspectrumantibiotica speelt een belangrijke rol in de groeiende antibioticaresistentie en heeft bovendien een aantal bijwerkingen. Om het gebruik van deze antibioticagroep af te remmen, besliste het Riziv vanaf 1 mei 2018 de terugbetalingsvoorwaarden voor chinolonen te verstrengen. Het wordt enkel nog terugbetaald in specifiek, welomschreven infecties of voor patiënten met ernstig onderliggende aandoeningen. De maatregel had bijna instant succes. In 2017-2018 werden 0,15 patiënten per duizend rechthebbenden per dag met dit antibioticum behandeld. In 2018-2019 daalde dat tot 0,04. In 2021-2022 bleef dat cijfer stabiel op 0,03.
Filip Ceulemans
