Vijf epidemische golven van Covid-19, een erg warme zomer en twee beginnende griepepidemieën leidden vorig jaar tot een oversterfte van 5,1%, ofwel 5612 extra sterfgevallen.
Vorig jaar overleden in ons land 115.436 mensen. Op basis van het model van de Belgian Mortality Monitoring schat wetenschappelijk instituut Sciensano het aantal extra sterfgevallen voor 2022 op 5612, wat neerkomt op een oversterfte van 5,1%. De oversterfte treft, zoals de voorgaande jaren, voornamelijk ouderen en dan met name vrouwen van 85 jaar en ouder. Sciensano stelt enkele piekmomenten vast waarop de oversterfte duidelijk zichtbaar is: de Covid-19-golven, periodes van hitte in de zomer en griepepidemieën. De grootste oversterfte werd vastgesteld in week 51 met een oversterfte van maar liefst 27% (641 extra sterfgevallen op een totaal van iets meer dan 3000 overlijdens). Zo’n piek was geleden van de eerste twee golven van Covid-19 en van de griepepidemie en koudegolf in maart 2018.
2022 kende vijf Covid-19-golven. In elk van deze golven werd oversterfte vastgesteld in alle leeftijdsgroepen en in alle landsdelen. De intensiteit lag wel een pak lager dan in 2020. Het aantal sterfgevallen gelinkt aan Covid-19 neemt jaar na jaar af: 19.837 in 2020, 8564 in 2021 en 4981 in 2022.
Naast Covid-19 zorgde de uitzonderlijk warme zomer van vorig jaar voor veel oversterfte. Maar liefst viermaal werd de waarschuwingsfase van het ozon- en hitteplan geactiveerd. Tijdens deze periode (van 16 mei tot 9 oktober) werden 2312 extra sterfgevallen (+5,8%) vastgesteld.
Vorig jaar werd ons land door twee griepepidemieën getroffen. Tijdens de eerste epidemie – die liep van 7 maart tot 17 april – werd een oversterfte van 8,9% vastgesteld (1198 extra sterfgevallen). Het doet Sciensano spreken van een gematigde oversterfte voor een griepepidemie. De grootste piek van oversterfte volgde pas op het einde van het jaar met de tweede griepepidemie van 2022, die startte op 12 december en is nog volop aan de gang. Ze loopt bovendien samen met een toename van respiratoire infecties (vanaf midden november RSV en vanaf 5 december Covid-19). Tussen 12 en 31 december telde Sciensano 1319 extra sterfgevallen (19,5% oversterfte). De oversterfte die sinds december 2022 aan de gang is, blijkt geen Belgisch fenomeen, maar doet zich ook op Europees niveau voor.
Filip Ceulemans
