138 miljoen euro gaf het Riziv vorig jaar uit aan de terugbetaling van het werkzame bestanddeel adalimumab, een TNF-remmer. Dat blijkt uit cijfers die het Riziv deze week bekendmaakte.
Sinds 1997 maakt het Riziv op basis van de gegevens van Farmanet jaarlijks bekend welke ambulant voorgeschreven werkzaam bestanddeel de grootste hap uit het budget nemen. De eerste plaats blijft in handen van de TNF-remmer adalimumab, die gebruik wordt om inflammatoire processen bij zware aandoeningen af te remmen als de klassieke behandelingen niet helpen. Vooral reumatologen, gastrologen en dermatologen schrijven het geneesmiddel voor. Het is een erg duur geneesmiddel, want hoewel het goed is voor 138 miljoen euro terugbetaling door het Riziv, gaat het toch maar om 3,7 miljoen DDD’s in 2017. Ter vergelijking: op de tweede plaats staat rivaroxaban met 61 miljoen euro, maar wel voor 22,7 miljoen DDD’s. Dit is een van de nieuwe orale anticoagulantia die in de top 25 staan. Op de derde plaats staat met etanercept een tweede TNF-remmer.
Opmerkelijk is dat de top 25 slechts weinig heel recente werkzame bestanddelen bevat. Amper twee zijn in de loop van de laatste vijf jaar vergoedbaar geworden. Het recentste bestanddeel dat de ranglijst haalt, is de combinatie van lamivudine, abacavir en dolutegravir, een behandeling voor patiënten met een hiv-infectie. Dit wordt terugbetaald sinds 2015. Anderzijds halen negen werkzame bestanddelen van voor 2000 opnieuw de top 25. Omeprazol, simvastatine en bisoprolol hebben zelfs sinds het eerste jaar (1997) een plaatsje veroverd in de lijst.
Het Riziv stelt vast dat steeds meer moleculen die tot het arsenaal van de specialist behoren de top 25 halen. In 2017 zijn er elf werkzame bestanddelen die voor meer dan 50% door specialisten worden voorgeschreven. In 2007 waren er dat vier, in 1997 zelfs maar één. De top 25 van de werkzame bestanddelen vertegenwoordigt 35% van de totale netto-uitgaven en 23% van het behandelingsvolume (DDD). Naast deze 25 toppers worden nog 740 andere werkzame bestanddelen terugbetaald door de ziekteverzekering.
De top 25 bestaat in 2017 uit:
- vier immunosuppressiva geïndiceerd voor de behandeling van actieve reumatoïde artritis, ziekte van Crohn en psoriasis (adalimimab, etanercept, ustekinumab en golimumab)
- vier werkzame bestanddelen die gebruikt worden bij de preventie van trombosen (enoxaparine, rivaroxaban, dabigatran etexilaat en apixiban)
- drie cholesterolverlagende middelen (atorvastatine, rosuvastatine en simvastatine)
- drie antidiabetica (insuline glargine, insuline aspart en metformine)
- twee protonpompremmers die dienen om de maagzuursecretie te remmen (omeprazol en pantoprazol)
- twee werkzame bestanddelen gebruikt bij onder andere de behandeling van hypertensie (bisoprolol en perindopril)
- een werkzaam bestanddeel gebruikt bij COPD en astma (formoterol met een corticosteroïd)
- een atypisch antipsychoticum geïndiceerd voor de behandeling van schizofrenie en schizoaffectieve stoornissen (paliperidon)
- een stollingsfactor (bloedstollingsfactor VIII)
- een werkzaam bestanddeel (denosumab) dat zowel voor de behandeling van osteoporose als solide tumoren met botmetastasen wordt gebruikt
- een combinatie gebruikt bij de behandeling van hiv-infectie (lamivudine + abacavir + dolutegravir)
- een groeihormoon (somatropine)
Filip Ceulemans
