Op 17 mei 2008 keurde de Algemene Vergadering van Domus Medica haar 
deontologische code over sponsoring (84.63 Kb) goed. Domus Medica heeft steeds een ernstige deontologie gehanteerd wat de sponsoring door de industrie betreft, of het nu farmaceutisch of niet farmaceutisch is.
Een gezonde kritische kijk en consequent handelen zijn steeds de regel geweest, wars van elke willekeurigheid. Een duidelijk uitschrijven van de code en de goedkeuring hiervan door de Algemene Vergadering zijn noodzakelijk om fouten te voorkomen.
In een grote vereniging waarin vele actieve leden werken, kan men maar aan sterkte winnen door de zaken duidelijk te stellen zodat iedereen weet waaraan zich te houden. De vereniging wil haar onafhankelijkheid immers behouden en niet het risico lopen haar standpunten in functie van een sponsor aan te passen. Domus Medica wil ook meer – binnen de krijtlijnen van de deontologie – de gesprekspartner zijn van deze industrie. Daarvoor werd vorig jaar het principe van de partners gecreëerd.
Partners handelen op vriendschappelijke voet en in dialoog. Firma’s kunnen met hun kennis en steun een meerwaarde betekenen voor onze werking, maar anderzijds kan een goed functionerende huisartsenvereniging ook een meerwaarde zijn voor de industrie. In het verleden werden op deze manier meermaals projecten opgezet waarvan de huisarts beter werd en waarin we duidelijker onze inhoud konden verspreiden. We moeten deze koers blijven volgen maar ook bewaken. Het moet geloofwaardig en correct zijn voor alle partijen.
Mdeon
Dat de sponsoring, en dan vooral door de farmaceutische firma’s, aan heel wat kritiek blootstaat, is niet nieuw. De farmaceutische industrie heeft enorme wapens om bepaalde producten in ons voorschrijfgedrag te promoten. Ook de overheid weet dat en heeft in het nieuwe artikel 10 van de wet van 25 maart 1964 op de geneesmiddelen duidelijk de regels vastgelegd met betrekking tot het toekennen van premies en voordelen aan beroepsbeoefenaars uit de gezondheidssector door de farmaceutische firma’s of firma’s van medische hulpmiddelen. Deze regels zijn van kracht sinds 1 januari 2007. Zo moet er bij evenementen met een overnachting eerst een visum worden aangevraagd om sponsoring te bekomen. Is er geen visum, dan is de firma, maar ook de ontvanger van het voordeel, even strafrechterlijk medeverantwoordelijk. Met andere woorden: u bent strafbaar. De vzw Mdeon, waarvan Domus Medica lid is en in de Raad van Bestuur zetelt, is erkend door de overheid om dergelijke visa uit te reiken. Ook daar spelen we het spel correct. De inhoud van de wetenschap is zeer belangrijk en weegt zwaar door. Om te vermijden dat de tussenkomsten in de kosten (inschrijving, vervoer, overnachting, maaltijden,…) van een wetenschappelijke manifestatie te buitensporig worden, heeft Mdeon ook regels in een deontologische code opgesteld (www.mdeon.be).
Specialisten
Dat niet iedereen daarmee gelukkig is en het toezicht bekritiseert, blijkt uit het artikel van professor dokter J. Gruwez in het blad van de Vereniging van Belgische Specialisten, waarvan hij ondervoorzitter is. Ik citeer: “Het kan niet anders dan dat deze bureaucratische rompslomp een ernstige bedreiging zal vormen voor onze medische navorming en een negatieve, remmende invloed zal veroorzaken op het initiatief van de organisatoren, het enthousiasme van de deelnemers en het volume en de kwaliteit van de aangeboden activiteiten.” Ik val bijna van mijn stoel. Wil dit zeggen dat er geen kwaliteitsvolle navorming meer kan zijn, als de industrie niet meer sponsort? Onze inwooncursus, voor geen euro gesponsord, is het bewijs van het tegendeel. Een grote groep van enthousiaste artsen hebben meer dan 20 uren les genoten van hoge kwaliteit en alles uit eigen zak betaald…
Hebben de specialisten die sponsoring zo hard nodig om hun wetenschap op peil te houden? Meer dan huisartsen? Van de 35675 personen die in 2007 toelating kregen om deel te nemen aan een wetenschappelijke manifestatie, was ruim 30200 specialist. Gezien er geen 18000 actieve specialisten zijn in België, stemt dit tot nadenken. Ondanks de nieuwe regelgeving en het toezicht van Mdeon hebben ze toch nog ruim steun gekregen? De controle door Mdeon betekent niet dat de specialisten niet meer op congres kunnen gaan. Waar nijpt hier het schoentje? Collega Gruwez pleit om de 670000 euro die Mdeon nu aan haar opdracht besteedt, beter aan te wenden om hun wetenschappelijke evenementen te steunen en te promoveren als positieve inbreng voor de volksgezondheid.
Eigen inbreng
Ik bedenk toch even wat de huidige inbreng van de industrie in allerlei (vooral specialistische) manifestaties is. Er zijn schattingen die vertrekken van een minimum van 45 miljoen euro, maar er zijn er ook die stellen dat er ruim 300 miljoen euro wordt uitgegeven aan wetenschappelijke manifestaties. Let op, door het spel mee te spelen bewijst Domus Medica dat ze ook geniet van de sponsoring en ze is daar dankbaar voor. Maar stellen dat er geen kwalitatieve navorming meer kan plaatsvinden omdat artsen absoluut gesponsord moeten worden en niets meer zelf kunnen betalen, is mij een brug te ver. Wil men geloofwaardig zijn, dan kan men niet stellen dat er geen toezicht mag zijn. Het werd tijd dat de sector aan zelfregularisatie doet (Pharma.be is, naast nog heel wat andere organisaties, eveneens lid van Mdeon), anders zal de overheid het wel voor de sector doen.
Laat ons samen met de industriële partners op basis van een eigen deontologische code, die verdergaat dan de evenementen met overnachting, correct samenwerken om onze werking ten voordele van de Vlaamse huisarts waar te maken.
Dr. Jos De Smedt
(bron: Scoop, juni 2008, p. 2-3)