Richting een volautomatisch medicatieschema

Correcte en volledige informatie over het gebruik van geneesmiddelen is voor zorgverleners cruciaal om kwaliteitsvolle zorg te kunnen leveren. Daarentegen heeft het huidige Vitalink-medicatieschema al sinds de lancering te kampen met ernstige tekortkomingen op het vlak van interoperabiliteit tussen de verschillende softwarepakketten van artsen en apothekers. Om zorg beter op elkaar af te stemmen, therapietrouw nauwer op te volgen en eventueel misbruik te voorkomen, werden eerder al overzichten van niet-eigen voorschriften en van afgeleverde medicatie digitaal beschikbaar gemaakt. Parallel wordt – in het project VIDIS, Virtual Integrated Drug Information System – hard gewerkt aan een nieuw, volautomatisch  medicatieschema.  

Bij gebrek aan een performant gedeeld medicatieschema is de laatste jaren een wildgroei aan lokale medicatie-overzichten ontstaan: ééntje van de huisarts, ééntje van de apotheker, ééntje van het ziekenhuis, etc. Daarnaast is het opstellen van een accuraat medicatieschema relatief arbeidsintensief, waardoor het maar voor een beperkt aantal patiënten gebeurt. Bovendien is er – met name in de ziekenhuizen – veel argwaan over de kwaliteit van de beschikbare schema’s.

Bestaande data maximaal benutten

Toch bestaan voor medicatie twee betrouwbare authentieke bronnen: enerzijds Recip-e waarin de elektronische voorschriften verzameld zitten, en anderzijds het GFD (Globaal Farmaceutisch Dossier) waarin de afleverhistoriek vanuit de apotheken wordt opgebouwd. In plaats van parallel hieraan handmatig een medicatieschema op te maken, beoogt het VIDIS-project om dit proces te automatiseren op basis van de bestaande informatie over voorschriften en afleveringen. Dit betekent een forse besparing in werk en tijd. 

Daarenboven zou deze werkwijze betekenen dat er zonder bijkomende inspanning onmiddellijk circa 9 miljoen medicatieschema’s ontstaan, namelijk voor iedere Belgische burger aan wie in afgelopen jaar minstens één geneesmiddel werd voorgeschreven en/of afgeleverd. Het enige dat dan eventueel nog manueel zou moeten gebeuren, is het valideren en desgewenst deactiveren van medicatielijnen die in het automatisch schema werden opgenomen maar waarvan blijkt dat de patiënt deze niet meer gebruikt bijvoorbeeld. 

Samenwerken in een gedeeld medicatieschema

Het volautomatisch medicatieschema zou dus rechtstreeks vanuit de patiëntencontacten van artsen en apothekers worden gerealiseerd. Daarbij is het de bedoeling om in elke medicatielijn enerzijds de code van de respectievelijke VMP-groep op te nemen en anderzijds waar mogelijk ook het probleem of de zorgepisode waarbinnen het voorschrift wordt gemaakt of de aflevering gebeurt. Op basis van deze informatie kunnen medicatielijnen later eenvoudig geordend en/of gefilterd worden.

Wat posologie betreft, wordt in eerste instantie geopteerd om de gebruikelijke vrije tekst op te nemen in de medicatielijn. Parallel worden voorbereidingen getroffen om vanuit de bijsluiters van alle geneesmiddelen gestandaardiseerde posologieën te verzamelen om die vervolgens gecodeerd aan een medicatielijn te kunnen toevoegen. Die achterliggende code zou dan ook gebruikt kunnen worden om voor burgers een begrijpelijk rooster met innamemomenten te visualiseren zoals vandaag gekend in MijnGezondheid.

In kader van het Belgian Integrated Health Record (BIHR) zal een centrale connector gebouwd worden zodat de verschillende softwarepakketten van zorgverleners niet met elke authentieke bron afzonderlijk moeten koppelen en het risico op interoperabiliteitsproblemen herleid wordt tot een minimum. Hierdoor zou de focus bij software-aanbieders bovendien kunnen schuiven van het bouwen van technische koppelingen naar het realiseren van een gebruiksvriendelijke interface die aansluit bij de behoeften van hun specifieke doelpubliek. Op basis van al de bovengenoemde gestructureerde en gecodeerde data kunnen immers eenvoudig verschillende views worden gegenereerd voor ofwel de voorschrijvende arts, de apotheker of de patiënt. 

Wil Rijnen
Expertisedomein-verantwoordelijke ICT & eHealth