Hoe kunnen de opdrachten van de huisartsenkringen geïntegreerd worden in de werking van de zorgraden, en welke voordelen, uitdagingen en randvoorwaarden brengt dit met zich mee voor de betrokken stakeholders? Dat is het onderwerp van een nieuw onderzoek in opdracht van de Vlaamse Overheid. Domus Medica zet belangrijke kanttekeningen bij dit onderzoek, vooral omdat niet wordt uitgegaan van de wenselijkheid of haalbaarheid maar meteen wordt overgegaan tot stappen voor integratie op dit niveau.
Maandag 27 november lichtte Domus Medica de huisartsenkringen in over dit onderzoek. Hieronder de volledige tekst waarmee dat gebeurde.
Geachte kringbestuurders en kringcoördinatoren,
Domus Medica wil u informeren over een onderzoek van de Vlaamse Overheid met volgende opdracht: ‘Hoe kunnen de opdrachten van de huisartsenkringen geïntegreerd worden in de werking van de zorgraden, en welke voordelen, uitdagingen en randvoorwaarden brengt dit met zich mee voor de betrokken stakeholders?’.
Dit onderzoek vertrekt niet vanuit de vraag of de integratie van huisartsenkringen en zorgraden in Vlaanderen haalbaar of wenselijk is, maar gaat meteen over naar stappen voor integratie op dit niveau.
Fundamentele rol van de huisartsenkringen
Domus Medica zet dan ook belangrijke kanttekeningen bij de opzet van dit onderzoek en wil nogmaals de fundamentele rol van de kringen benadrukken:
- De huisartsenkringen zijn uitgegroeid tot een cruciale motor in zorgcontinuïteit en versterken de sociale cohesie tussen de huisartsen.
- De huisartsenkringen zijn een belangrijke en betrouwbare actor o.a. tijdens pandemieën. Zij hebben bewezen de motor te zijn in de lokale organisatie van de medische zorg en zijn een essentiële factor in de volksgezondheid.
- De huisartsenkringen faciliteren een professionele wachtdienstorganisatie, zodat de burger 24/7 kan rekenen op een vlot bereikbare eerstelijnsgeneeskunde.
Lokale verankering is essentieel voor zorgcontinuïteit
De grootste uitdaging voor de huisartsenkringen ligt in het garanderen van continuïteit van zorg. Dit gaat verder dan het lokaal toegankelijk maken van huisartsenpraktijken; het omvat ook het behoud van 24/7-huisartsgeneeskunde.
Vandaag is dit een expliciete opdracht binnen het Besluit van de Vlaamse Regering. Daardoor spelen de kringen een sleutelrol in de aanpak van het huisartsentekort en de organisatie van wachtdiensten. Als deze bevoegdheid verschuift naar het niveau van de eerstelijnszones, dreigt een vacuüm. De organisatie van wachtdiensten en het waarborgen van continuïteit vergen lokale verankering en snelle besluitvorming. Zonder die structuur dreigt versnippering en verminderde beschikbaarheid van zorg.
Bijgevolg is het belangrijkste risico de out-of-hours-care die onder druk komt te staan. De financiering en opdracht zijn federaal geregeld via de wachtposten, die afhankelijk blijven van de kringorganisatie. Dit creëert een structurele spanning die de continuïteit van zorg kan ondermijnen.
Sterke eerstelijnszones bouwen op sterke kringwerking
Domus Medica gelooft sterk in een co-creatie van huisartsenkringen met de brede eerste en tweede lijn. De vele uitdagingen in de zorg- en welzijnssector vragen om samenwerking tussen organisaties en om duidelijke afspraken tussen de verschillende partijen, om zo tot duurzame oplossingen te komen. Huisartsenkringen hebben een unieke rol en expertise om alle partijen te laten samenwerken.
Sterke eerstelijnszones staan of vallen met goed georganiseerde kringwerkingen. Dit is niet alleen voor de huisartsen zo, maar voor alle zorgberoepen in de eerste lijn.
Domus Medica verdedigt DNA van de kringen
Domus Medica is gevraagd door de Vlaamse overheid om in de stuurgroep dit project mee op te volgen. We zullen hierbij bovenstaande principes van de kringwerking benadrukken en verdedigen.
Om deze reden namen wij ook het initiatief om hierover in gesprek te gaan met het kabinet van minister Gennez, de kabinetten van minister Crevits en Weyts en minister Vandenbroucke.
We houden u verder op de hoogte van deze ontwikkelingen. Als koepelvereniging van de huisartsenkringen zal Domus Medica haar uiterste best doen om het DNA van de kringen te bewaren en het zorglandschap tussen chronische en acute zorg niet complexer te maken dan het al is.
Met vriendelijke groeten,
Maaike Van Overloop
Voorzitter Domus Medica
