De Nationale Raad van de Orde der Artsen onderzocht of het deontologisch is toegelaten dat artsen systematisch weigeren zorg te verstrekken aan patiënten die zich niet wensen te laten vaccineren tegen COVID-19.
Binnen alle geledingen van de zorgsector – dus ook bij huisartsen – heerst heel wat onbegrip voor de (beperkte) groep mensen die zich weigert te laten vaccineren tegen COVID-19. Een huisarts uit het Antwerpse haalde het nieuws toen hij aan zijn kabinet de boodschap bevestigde dat patiënten die een vaccin weigeren en dus niet geloven in Evidence Based Medicine, ook niet geloven in het werk dat hij levert en dus beter een andere huisarts kunnen zoeken. In het advies over de vraag of het deontologisch is toegelaten dat artsen systematisch weigeren zorg te verstrekken aan patiënten die zich niet wensen te laten vaccineren tegen COVID-19, valt de Nationale Raad van de Orde der Artsen meteen met de deur in huis: “Een algemene weigering om medische zorg te verstrekken omdat de patiënt niet is gevaccineerd, is deontologisch niet aanvaardbaar.”
Dat betekent niet dat er in individuele gevallen sprake kan zijn van een vertrouwensbreuk. “Geval per geval kan een arts oordelen dat hij een therapeutische relatie niet kan verderzetten of geen tussenkomst of behandeling kan verlenen wegens een gedraging van de patiënt of een gebrek aan welwillendheid, of wegens een gevaar voor de gezondheid van de patiënt, de arts of derden. De weigering van de patiënt om zich te laten vaccineren kan aldus in sommige omstandigheden de weigering van een medische handeling tot gevolg hebben”, nuanceert de Nationale Raad meteen.
Alvorens zorg te weigeren, moet de arts wel nagaan of er geen urgente pathologie aanwezig is. De arts moet bovendien overleggen met de patiënt en instaan voor de continuïteit van de zorg. Het overleg tussen arts en patiënt biedt de arts de gelegenheid om na te gaan waarom de patiënt weigert zich te laten vaccineren en om hem, op basis van wetenschappelijke argumenten en rekening houdend met zijn persoonlijke gezondheidssituatie, te overtuigen zich alsnog te laten vaccineren. Verzorgt de arts een niet-gevaccineerde patiënt, dan moet hij de patiënt verzoeken extra beschermingsmaatregelen te volgen. Uiteraard dient de arts ook zelf de nodige voorzorgen te nemen.
Filip Ceulemans