Europa volgt Belgische pistes geneesmiddelentekort

5 okt 2023

In het voorjaar zette minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) met een zogenoemde non-paper de problematiek van het geneesmiddelentekort op de Europese agenda. De bevoegde Eurocommissaris bevestigt dat ze de pistes die Vandenbroucke lanceerde overneemt. 

Het tekort aan (bepaalde) geneesmiddelen is een probleem waarmee bijna alle Europese landen worden geconfronteerd. Minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) is er dan ook stellig van overtuigd dat een oplossing enkel kan worden gevonden door Europese solidariteit. Nadat de minister in eigen land een aantal maatregelen nam om het probleem minder groot te maken (bijvoorbeeld de beperking van de uitvoer van geneesmiddelen bij crisissen) zette hij de problematiek in mei ook op de Europese agenda tijdens een bijeenkomst van Europese ministers van Volksgezondheid.  

In Stockholm pleitte Vandenbroucke voor drie maatregelen die ervoor moeten zorgen dat belangrijke geneesmiddelen steeds voorradig zijn: 

  1. De oprichting van een Europees solidariteitsmechanisme dat het mogelijk moet maken geneesmiddelen uit te wisselen bij dringende tekorten. Zo wil hij vermijden dat bepaalde landen compleet zonder voorraad van levensreddende middelen vallen. 
  2. Het opstellen van een lijst van zogenoemd kritische geneesmiddelen die erg belangrijk zijn voor de gezondheidszorg en waarvoor weinig alternatieven staan. Voor deze geneesmiddelen wordt nagegaan waar ze worden geproduceerd, welke ingrediënten ervoor nodig zijn en van waar die ingrediënten komen. Dat alles met het oog op een sneller ingrijpen wanneer er zich problemen voordoen. 
  3. Er moet een Critical Medicines Act komen dat ervoor zorgt dat Europa de capaciteit heeft om zelf de meest kritische geneesmiddeleningrediënten te produceren en zo minder afhankelijk te worden van China of India. Het moet ook het stijgend aantal productiestops van essentiële geneesmiddelen in Europa een halt toe roepen. 

In mei schaarden 23 lidstaten zich achter de voorstellen van Vandenbroucke en deze week kondigde Eurocommissaris van Volksgezondheid Stella Kyriades aan dat ze de eerste twee voorstellen van Vandenbroucke zal doorvoeren. Over het derde voorstel moet nog verder worden nagedacht, maar ze sluit zeker niet uit dat ook dat er komt. Op 24 oktober zou de Commissie komen met een voorstel om op korte en middellange termijn de tekorten aan te pakken. 

Filip Ceulemans