Digitale zorg biedt nieuwe kansen. Deze nieuwe kansen vragen onderzoek en ontwikkeling. Dit vraagt tijd omdat er grote veranderingen aan de basis noodzakelijk zijn. Bij Domus Medica begrijpen we de frustraties op het werkveld en zijn we vastbesloten om constructief en met doorzettingsvermogen verder te blijven werken. In dit artikel zetten we de puntjes op de I.
ICT en eHealth spelen een belangrijke rol in de (huisartsen)geneeskunde en het belang hiervan zal in de komende jaren enkel toenemen. In België wordt digitale zorg georganiseerd via een uitgebreid en complex ecosysteem van medische softwarepakketten, ICT-platformen, processen en actoren, waarbij het correct functioneren van iedere afzonderlijke schakel cruciaal is. Door die complexiteit loopt het soms fout en is het vaak niet evident om te achterhalen waar en waarom het exact misgaat. We zijn ons ervan bewust dat dit bij huisartsen een bron van frustratie is.
Domus Medica werkt vanuit het expertisedomein ICT & eHealth mee aan de ontwikkeling van nieuwe eHealth-toepassingen, het signaleren van problemen en constructief zoeken naar oplossingen. Hiervoor staan we in nauw contact met alle betrokken stakeholders: het federale eHealth-platform, RIZIV, Vitalink, hubs, EMD-leveranciers, mutualiteiten, andere beroepsgroepen, etc.
Veel van deze problemen zijn te wijten aan onderliggende beperkingen van technologie of complexe politieke structuur, waardoor oplossingen vaak niet eenvoudig zijn en tijd vragen. Graag vestigen we in dit artikel de aandacht op het langetermijnwerk binnen het domein van ICT & eHealth, wat enkel mogelijk is dankzij de toewijding en het doorzettingsvermogen van die personen uit onze vereniging die zich hiervoor engageren.
JA… er is op velerlei vlak ruimte voor verbetering wat betreft EMD-software en eHealthdiensten.
NEE… Domus Medica legt zich niet neer bij het status quo en werkt volop aan verbeteringen.
Digitale zorg draait vandaag niet langer om ‘eenvoudig registreren voor eigen gebruik’, maar de scope is sterk uitgebreid in verschillende richtingen:
- ondersteunen van multidisciplinaire samenwerking
- faciliteren van patient empowerment
- vereenvoudigen en optimaliseren van administratieve processen
- secundair datagebruik voor populatiemanagement, onderzoek, innovatie en beleid
Om tegemoet te komen aan deze nieuwe verwachtingen, moet gegevensuitwisseling in de zorg meer efficiënt en meer granulair (fijnmazig) worden. Hiervoor zijn onderliggend twee grote veranderingen nodig: het gebruik van de uniforme terminologie SNOMED-CT en de omschakeling naar de technische standaard FHIR. Dit vereist dat elke software en elk platform deze veranderingen doorvoert, wat een enorme uitdaging is gezien de complexe politieke structuur en het versnipperde eHealth-landschap.
Naast semantische en technische interoperabiliteit zijn er ook goede organisatorische, financiële en juridische kaders nodig. Op dit moment zijn deze vaak nog niet optimaal en zijn er soms verschillen tussen de regio’s. Dit kan een belemmering vormen om daadwerkelijk aan de slag te gaan met nieuwe praktijkvormen, inzet van ondersteunende profielen, telegeneeskunde, etc.
Domus Medica en AADM mee aan het stuur
Steeds meer processen zijn gedigitaliseerd, waarbij koppelingen tussen het EMD en (nieuwe) externe platformen worden gerealiseerd of verder uitgebouwd: bijvoorbeeld voorschriften, medicatieschema, verwijsbrieven, vaccinaties, bevolkingsonderzoeken, barometers en population health management, attesten en facturatie, etc.
Dergelijke integraties zijn een goede evolutie omdat gegevens maximaal worden hergebruikt zodat efficiëntie en zorgkwaliteit toenemen en tegelijkertijd de kans op fouten wordt geminimaliseerd. Anderzijds verhogen al deze ontwikkelingen en koppelingen de complexiteit van het eHealth-kluwen.
Vanuit het expertisedomein ICT & eHealth, aangevuld met leden van andere expertisedomeinen en de Alliantie Artsenbelang – Domus Medica (AADM), nemen we deel aan tientallen werkgroepen gericht op concrete eHealth-functionaliteiten. Daarnaast werken we in meerdere overkoepelende commissies waarin we prioriteiten voor efficiënte en kwaliteitsvolle digitale zorg bepalen, die we vervolgens trachten door te drukken naar de homologatiecriteria voor de EMD’s en de criteria voor de geïntegreerde praktijkpremie om op die manier ontwikkelingen en kwaliteitsverbetering in de meest wenselijke richting te doen evolueren. In al deze overlegorganen verdedigen we de belangen van de huisartsenpraktijken en pleiten we voor functionaliteiten waar de huisarts echt iets aan heeft en voor een gebruiksvriendelijke integratie in software en praktijkorganisatie. Daarentegen zien we ook dat in bepaalde projecten gewerkt wordt aan nieuwe functionaliteiten die niet rechtstreeks tegemoetkomen aan de meest urgente prioriteiten van de huisarts, maar die wel ten goede komen aan andere beroepsgroepen, innovatie of beleid.
Nieuwe gezamenlijke nota
Eind 2021 kaartte Domus Medica via een nota aan minister Frank Vandenbroucke reeds het gebrek aan overkoepelend eHealth-programmabeheer aan met de uitdrukkelijke vraag naar concrete bijsturingen op vlak van alignering, prioritering en coördinatie van projecten vanuit de verschillende regio’s en (semi)overheidsinstellingen. Gezien de beperkte reactie destijds, heeft Domus Medica het initiatief genomen om de verschillende artsensyndicaten en de EMD-leveranciers (vertegenwoordigd door Agoria) samen te brengen. We zijn er immers van overtuigd dat huisartsen en EMD-leveranciers dezelfde doelen hebben en de krachten moeten bundelen. Op dit moment bereiden we samen een nieuwe, gezamenlijke nota voor met volgende speerpunten:
- Gebrek aan overkoepelend eHealth-programmabeheer met gedeelde visie en prioriteiten waardoor vanuit verschillende organisaties eigen projecten en timings worden gepusht.
- Noodzaak om in de ontwikkel-roadmap hogere prioriteit toe te kennen aan functionaliteiten die de druk op huisartsen kunnen verlagen, o.a. door aanpassing van eHealth-diensten aan hedendaagse praktijkvormen en inzet van ondersteunende profielen, reduceren van attesten, optimalisatie van facturatie, etc.
- Gecentraliseerd dashboard voor storingen (eHealth, hubs en kluizen, MyCareNet, Recip-e, dossiersystemen, etc.)
Op die manier trachten we gezamenlijk druk te zetten om prioriteit te geven aan de bezorgdheden op het terrein en de werkbelasting bij huisartsen te verlichten.
Op zoek naar meer achtergrond en uitleg?
In onderstaande PDF gaan we dieper in op de complexiteit van het Belgische eHealth-landschap en de plaats van het EMD hierin, alsook op het belang van en de uitdagingen bij de omschakeling naar SNOMED en FHIR. Tot slot geven we concrete voorbeelden van verwezenlijkingen op het terrein, en lichten we toe waar concrete dossiers vastlopen en welke acties Domus Medica onderneemt om alsnog stappen vooruit te zetten (vb. medicatieschema, BelRAI).
Wil Rijnen
Expertisedomeinverantwoordelijke ICT & eHealth