De Nationale Raad van de Orde der artsen heeft de deontologische richtlijnen voor artsen die zichzelf medische zorg verstrekken herzien en aanbevelingen gepubliceerd in een advies van 20 januari 2024.
Artsen worden aangemoedigd om voor hun eigen gezondheid te zorgen en een eigen huisarts te hebben voor medische zorg, in lijn met de nieuwe Code van medische deontologie. Hierbij wordt wel benadrukt dat artsen, hoewel wettelijk toegestaan, deontologisch gezien zichzelf geen medische zorg zouden moeten verstrekken vanwege het gebrek aan objectiviteit.
Zelfmedicatie
Het is een gekende praktijk onder artsen om zichzelf medicatie voor te schrijven, maar dit wordt deontologisch afgeraden, vooral voor verslavingsgevoelige medicatie voor chronisch gebruik, vanwege het verhoogde risico op misbruik en verslaving. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om slaap- en kalmeringsmiddelen, maar ook psychofarmaca, verdovende en pijnverdovende middelen alsook stimulerende geneesmiddelen. Gezien het aanzienlijke risico op verslaving is het van essentieel belang dat het voorschrijven van deze middelen onder de controle van een collega-arts valt die beschikt over de nodige objectiviteit en professionaliteit, zo stelt de Nationale Raad van de Orde der Artsen.
Ziekteattesten
Het uitschrijven van een ziekteattest voor zichzelf wordt als deontologisch ontoelaatbaar beschouwd wegens belangenconflicten en het ontbreken van een objectieve controle. Dit geldt eveneens wanneer een arts om medische redenen niet kan deelnemen aan de wachtdienst.
Declaratie van adviezen of raadplegingen
Het is onaanvaardbaar om voor een advies of raadpleging voor zichzelf een vergoeding te ontvangen van de verzekering voor geneeskundige verzorging en uitkeringen.
Niet-curatieve opdrachten
De arts mag geen niet-curatieve deskundigenopdrachten voor zichzelf uitvoeren, om de objectiviteit, onpartijdigheid en onafhankelijkheid te waarborgen.
De Nationale Raad besluit dat het verstrekken van zorg aan zichzelf door artsen deontologisch onaanvaardbaar is in het belang van zowel de gezondheid van de arts zelf als de patiëntveiligheid. Het wordt afgeraden om verslavingsgevoelige medicatie voor chronisch gebruik voor te schrijven, een ziekteattest voor zichzelf af te leveren, een prestatie aan de verzekering te declareren, of een deskundigenopdracht voor zichzelf uit te voeren. Artsen worden aangemoedigd om in bepaalde situaties professionele zorg te zoeken en hun competenties niet te overschrijden.
Yente Reinenbergh
Jurist