Met de tweede golf van COVID-19 zijn er op lokaal niveau verschillende initiatieven genomen om besmette personen beter op te volgen en hun contacten sneller op te sporen. Een aantal huisartsenkringen gaf aan dat er nood is aan een generiek kader voor deze lokale bron- en clusteropsporing.
Domus Medica heeft daarop verschillende huisartsenkringen bij elkaar gebracht om ervaringen uit te wisselen en na te gaan hoe een gecoördineerde aanpak gerealiseerd kan worden. Aansluitend heeft Domus Medica afgelopen week verschillende vergaderingen gehad met VIVEL (Vlaams Instituut voor de Eerste Lijn), VVSG (Vereniging van steden en gemeenten), ACHG (Academisch Centrum Huisartsgeneeskunde) en het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid om samen met de kringen, de lokale besturen en de eerstelijnszones (ELZ) tot een leidraad voor deze lokale contactopsporing te komen.
Dinsdag 4 augustus hebben het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid, Domus Medica en het ACHG deze leidraad voorgesteld aan de zorgraden en de huisartsenkringen. Hieronder vindt u wat belangrijk is voor de huisarts en welke stappen op lokaal niveau worden genomen.
Cruciale rol voor huisartsen en kringen
Domus Medica heeft altijd gesteld dat dit een medische epidemie is. De Vlaamse overheid bevestigt in deze nieuwe aanpak de cruciale rol voor huisartsen en huisartsenkringen.
De huisartsen
- vangen de eerste signalen op
- weten welke patiënten extra ondersteuning nodig hebben
- om thuisisolatie te organiseren
- om contacten op te lijsten en door te geven
- vragen een snel en efficiënte manier om die ondersteuning aan te vragen
Huisartsenkringen
- behouden het overzicht
- verbinden zorgraden en lokale besturen
Dit generieke kader heeft als voordeel dat
- lokale initiatieven worden gestructureerd en geüniformiseerd waardoor er meer tijd vrijkomt voor de huisarts
- algemene coördinatie en opvolging van de patiënt lokaal gebeuren
- de signalen van de huisarts beter worden opgevolgd
Contactpersonen, teamleaders en huisbezoekers
De belangrijkste uitdaging waarvoor lokale besturen, de huisartsenkringen en hun respectievelijke zorgraden staan is het snel opsporen en opvolgen van bron- en clusterbesmettingen. Er is ondersteuning voorzien op vlak van bronopsporing, contactopsporing en thuisisolatie.
Om lokale bron- en clusteropsporing te kunnen realiseren is het aanduiden van een contactpersoon met medische achtergrond in de zorgraad cruciaal. Deze contactpersoon fungeert als medische SPOC (single point of contact) en heeft de medische expertise om de eerstelijnszone door de crisis te leiden.
De medische SPOC vormt een tandem met een coördinator (‘teamleader’) van het COVID-19-team van de zorgraad om de medische gegevens om te zetten in lokaal beleid. Deze teamleader kan bijvoorbeeld de coördinator van de eerstelijnszone zijn of iemand die door de gemeente mits goedkeuring van de zorgraad ter beschikking wordt gesteld in afwachting van de definitieve oprichting van het COVID-19-team binnen de zorgraad.
Bij een uitbraak moet dit team kunnen beschikken over lokale COVID-19-huisbezoekers (bv. straathoekwerkers, wijkmanagers,…) die door de gemeente en andere organisaties (bv. CAW, diensten maatschappelijk werk van OCMW, mutualiteiten, diensten voor thuisverpleging, diensten voor gezinszorg,…) ter beschikking worden gesteld. Deze lokale huisbezoekers gaan ter plekke om met mogelijk besmette patiënten te spreken en de netwerken in kaart te brengen. Bij voorkeur gebeurt dit nog op de dag zelf wanneer de huisarts het resultaat van de COVID-19-test bekendmaakt aan de patiënt.
Voorwaarden
Aan de zorgraden werd 15 000 euro ter beschikking gesteld voor het uitvoeren van taken in het kader van deze opdracht. De partners binnen de zorgraad, waaronder de huisartsenkring, bepalen de verdeling van deze middelen in functie van deze taken. De functie van de SPOC is zeer cruciaal en vergt veel tijd en energie, die met deze middelen gehonoreerd kan worden. Binnen enkele maanden volgt een evaluatie om te kijken of deze middelen voldoende zijn.
Ook aan de huisartsenkringen zal een eenmalige extra subsidie van 0,119 euro per inwoner ter beschikking gesteld worden. Deze extra subsidie zal deels dienen voor de logistieke en administratieve ondersteuning voor COVID-19-gerelateerde taken binnen de huisartsenkring, zoals het personeelsmanagement van de triage- en testcentra en de logistieke organisatie van de test- en triagecentra. Deels kan deze extra subsidie ook gebruikt worden om medische expertise ter beschikking te stellen van de zorgraad, zoals de expertise van de SPOC.
De testcapaciteit moet voldoende groot zijn, zowel van de triagecentra als van de labo’s zelf. Ook de resultaten moeten liefst binnen de 24 uren en ten laatste binnen de 48 uren ter beschikking zijn van de huisarts.
Blijvende sensibilisering van de bevolking is nodig om ook de maatregelen zoals quarantaine strikt op te volgen en burgerzin op te roepen.
Richtlijnen voor quarantaine moeten visueel beschikbaar zijn.
