Thuisvaccinatie: vraag en antwoord

Nu de eerste burgers een uitnodiging in de bus krijgen om zich te laten vaccineren, komen er veel vragen naar boven rond de thuisvaccinatie. Domus Medica werkt heel hard om deze mee georganiseerd te krijgen, waarbij er een duidelijke rol voor de huisarts is voorzien. Sommige elementen zullen op lokaal niveau nog wat uitwerking vragen, maar we willen jullie alvast informeren over de huidige stand van zaken.

Vragen

Wat is de rol van de huisarts bij thuisvaccinatie?

De huisarts speelt een essentiële rol in de thuisvaccinatie, aangezien er geen databank bestaat met alle niet-mobiele patiënten. Een huisarts kent de patiënten die zich echt niet naar het vaccinatiecentrum kunnen verplaatsen en heeft vaak ook een vertrouwensband met hen. Daarom vragen we om deze patiënten op te lijsten, waarna u de mogelijkheid heeft om deze patiënten zelf te vaccineren of te laten vaccineren door het mobiel vaccinatieteam.

Wie komt in aanmerking voor thuisvaccinatie?

We steunen de oproep om zoveel mogelijk mensen te motiveren om zich te laten vaccineren in een vaccinatiecentrum. Dit werkt snel en efficiënt. De patiënt kan daarbij gebruikmaken van de mobiliteitsoplossingen die de gemeenten voorzien. 

Voor sommige patiënten is het echter niet mogelijk om zich te laten vaccineren in een vaccinatiecentrum, bijvoorbeeld voor bedlegerige patiënten (hemiplegie,…), patiënten met ernstige COPD of hartfalen die amper mobiel zijn, patiënten met bepaalde psychiatrische aandoeningen,… Deze patiënten (behorend tot de groep die gevaccineerd wordt in fase 1B) kunnen thuis een vaccinatie krijgen van de huisarts. Wij vragen wel om de thuisvaccinatie tot deze groep te beperken, omdat thuisvaccinaties moeilijker te organiseren zijn. De richtlijn is dat dit maximaal 10 tot 20 patiënten per huisarts zijn. 

Welk vaccin voor thuisvaccinatie? 

Wij raden aan om maximaal in te zetten op vaccinatie met het Johnson & Johnson-vaccin. Omwille van het single-shot vaccin vergemakkelijkt dat de logistiek aanzienlijk. Aangezien er nog steeds onzekerheid heerst over het aantal leveringen, is de mogelijkheid opengehouden om al vroeger te vaccineren met het AstraZeneca-vaccin. Bespreek de voor- en nadelen om te wachten op het Johnson & Johnson-vaccin met uw patiënt.

Wanneer kan ik vaccineren?

Eenmaal u zelf de groep patiënten heeft geselecteerd bij wie een thuisvaccinatie nodig is, kunt u de vaccinaties inplannen van zodra u weet wanneer het vaccinatiecentrum vaccins voor u ter beschikking heeft. Het is dus niet nodig om te wachten op de uitnodigingsbrief, al zal die in de meeste gevallen wel al verstuurd zijn. 

Wat als ik geen thuisvaccinaties ga doen? 

U heeft steeds de mogelijkheid om de thuisvaccinatie te laten uitvoeren door het mobiele team van het vaccinatiecentrum. Hiervoor dient u de volgende stappen te doorlopen:

  • Proactief handelen: u overloopt uw agenda van de voorbije drie maanden en lijst op welke patiënten er effectief in aanmerking komen voor vaccinatie door het mobiel team (richtlijn Taskforce: maximum 10 tot 20 patiënten per huisarts).
  • U neemt contact op met de patiënt en informeert hem/haar dat het mobiel vaccinatieteam het vaccin bij de patiënt thuis kan toedienen. 
  • U vraagt toestemming aan de patiënt om de persoonsgegevens (naam, adres, telefoonnummer, rijksregisternummer) door te geven aan het vaccinatiecentrum zodat het mobiel team kan langskomen. Verdere praktische afspraken over het moment van vaccinatie gebeuren met het vaccinatiecentrum.
  • Het vaccinatiecentrum en de huisartsenkring zullen u informeren hoe u de gegevens op een veilige manier kan overmaken aan het vaccinatiecentrum. Deze procedures worden nu lokaal uitgewerkt.
    Als de patiënt zijn uitnodigingsbrief in de bus krijgt, neemt de patiënt of de mantelzorger contact op met het callcenter van het vaccinatiecentrum om de afspraak te annuleren.

Wat als ik de thuisvaccinatie zelf wil uitvoeren met het AstraZeneca-vaccin? 

Hiervoor dient u de volgende stappen te doorlopen:

  • Proactief handelen: u overloopt uw agenda van de voorbije drie maanden en lijst op welke patiënten er effectief in aanmerking komen voor thuisvaccinatie (richtlijn Taskforce: maximum 10 tot 20 patiënten per huisarts).
  • U neemt contact op met de patiënt en informeert hem/haar dat u het vaccin bij de patiënt thuis kan toedienen. 
    • Als de patiënt zijn uitnodigingsbrief in de bus krijgt, neemt de patiënt of de mantelzorger contact op met het callcenter van het vaccinatiecentrum om de afspraak te annuleren. 
  • U geeft het aantal patiënten door die u met het AstraZeneca-vaccin wil vaccineren (de afspraak is om deze gegevens te verzamelen op kringniveau om deze vervolgens gegroepeerd over te maken aan het vaccinatiecentrum). Deze procedures worden nu lokaal uitgewerkt, men zal u hierover kortelings informeren.
  • U organiseert uw huisbezoeken en komt de vaccins ophalen op de voorziene pick-up in het vaccinatiecentrum (volgens afspraken tussen vaccinatiecentrum en huisartsenkring). 
  • U zorgt voor registratie in Vaccinnet in uw eigen pakket.
  • Er zijn afspraken gemaakt tussen de huisartsenkring en het vaccinatiecentrum om de levering van het tweede vaccin aan de huisarts te regelen.

Wat als ik de thuisvaccinatie zelf wil uitvoeren met het Johnson & Johnson-vaccin? 

  • Proactief handelen: u overloopt uw agenda van de voorbije drie maanden en lijst op welke patiënten er effectief in aanmerking komen voor thuisvaccinatie (richtlijn Taskforce: maximum 10 tot 20 patiënten per huisarts).
  • U neemt contact op met de patiënt en informeert hem/haar dat u het vaccin bij de patiënt thuis kan toedienen. 
    • U informeert de patiënt dat de vaccinatie zal plaatsvinden wanneer het vaccin van Johnson & Johnson beschikbaar is. De huisarts bespreekt de keuze om te wachten op dit vaccin. 
    • Als de patiënt zijn uitnodigingsbrief in de bus krijgt, neemt de patiënt of de mantelzorger contact op met het callcenter van het vaccinatiecentrum om de afspraak te annuleren. 
  • U geeft het aantal patiënten door die u met het Johnson & Johnson-vaccin wil vaccineren (de afspraak is om deze gegevens te verzamelen op kringniveau om deze vervolgens gegroepeerd over te maken aan het vaccinatiecentrum). Deze procedures worden nu lokaal uitgewerkt, men zal u hierover korteling informeren.
  • U organiseert uw huisbezoeken en komt de vaccins ophalen op de voorziene pick-up in het vaccinatiecentrum (volgens afspraken tussen vaccinatiecentrum en huisartsenkring).
  • U zorgt voor registratie in Vaccinnet in uw eigen pakket.

Welke afspraken maken we op kringniveau?

De huisartsenkring verzamelt het aantal patiënten die de arts zal vaccineren met het AstraZeneca- en het Johnson & Johnson-vaccin, zodat de kring deze gegevens gegroepeerd kan overmaken aan het vaccinatiecentrum. 

De kring werkt mee aan een workflow voor: 

  • Vaccinatie met de mobiele teams
    • Verzamelen van patiëntenlijst met:
      • Rijksregisternummer patiënt
      • Naam patiënt
      • Adres patiënt 
      • Telefoonnummer patiënt/ mantelzorger
  • Vaccinatie thuis door de huisarts 
    • Opstellen van bestellijst met: 
      • Naam arts
      • Riziv-nummer arts
      • Aantal vaccins
  • Afspraken over verdeling van vaccins naar huisartsen
  • Afsprakensysteem 
    • Wanneer, wie, hoeveel vaccins ter beschikking krijgt
  • Afspraken over afhalen van vaccins 
    • Pick-up aan vaccinatiecentrum 
    • Levering bij huisarts

Enkele algemene principes voor de kring:

  • Er gebeurt een billijke verdeling afhankelijk van het aantal beschikbare vaccins.
  • Vaccins zijn enkel af te halen in het vaccinatiecentrum van de eerstelijnszone waar de postcode van uw praktijk is.

Waarom worden de vaccins niet rechtstreeks bij de huisarts geleverd?

Domus Medica is absoluut vragende partij om de benodigde flacons van het Johnson & Johnson-vaccin bij de huisarts af te leveren. Met de huidige regelgeving is dit helaas nog niet mogelijk. Wij doen er alles aan om dit te veranderen, omdat dit de levering van de vaccins en de planning van de thuisvaccinatie vereenvoudigt. Van zodra we meer informatie hebben, brengen we u op de hoogte. 

Wat communiceer ik best naar mijn patiënten?

  1. Dat u proactief een lijst maakt van patiënten die in aanmerking voor thuisvaccinatie.
  2. Het tijdstip van vaccinatie is afhankelijk van de beschikbaarheid van de vaccins (Johnson & Johnson- of AstraZeneca-vaccin).
  3. Neemt u de thuisvaccinatie zelf op of komt er een mobiel vaccinatieteam langs bij de patiënt? 
  4. U brengt de patiënt op de hoogte als hij in aanmerking komt voor thuisvaccinatie, de patiënt kan dan ook de afspraak annuleren. 

Hoe verloopt de vergoeding?

Het Riziv heeft richtlijnen gepubliceerd over de vergoeding van COVID-19-vaccinatie.

Het Riziv voorziet een financiering naar de deelstaten via een driemaandelijkse technische verrekening. De deelstaten voorzien zo op hun beurt een vergoeding voor deze vaccinatoren.

Het vaccin in vaccinatiecentra en via mobiele equipes

De vaccinatie tegen COVID-19 gebeurt grotendeels in de vaccinatiecentra en door de mobiele teams van deze centra.

Het vaccin in zorginstellingen

Bij de zorginstellingen waar de vaccinatie verloopt buiten de vaccinatiecentra kan er een beroep gedaan worden op hun personeel of op externe zorgverleners die komen vaccineren. Voor de vaccinatie van personeel kan ook een beroep worden gedaan op arbeidsgeneeskundige diensten. De deelstaten voorzien een vergoeding voor deze hulp.
Artsen en verpleegkundigen kunnen voor de georganiseerde vaccinaties tegen covid-19 dus niet de gebruikelijke nomenclatuurcodes aanrekenen voor raadplegingen of bezoeken, hetzij in een vaccinatiecentrum, door een mobiel team, in een ziekenhuizen of collectiviteit.

Uitzondering: thuisvaccinatie (buiten zorginstellingen of mobiele equipes)

Dit kan enkel wanneer er geen andere mogelijkheden zijn: wanneer de huisarts bij de patiënt thuis vaccineert, buiten de zorginstellingen en los van de mobiele equipes van de vaccinatiecentra, kan de huisarts voor deze vaccinatie een huisbezoek aanrekenen indien deze op geen andere manier vergoedingen ontvangt voor de geïnvesteerde tijd.

Wanneer de thuisvaccinatie door de eigen huisarts gebeurt, kan dit best tijdens een gewoon huisbezoek. Dit geeft ook de mogelijkheid om minstens een kwartier te waken over een eventuele allergische reactie.