Nieuw Vlaams besluit versterkt mandaat van de CRA op populatiegerichte zorg in het woonzorgcentrum

Begin juli 2024 werd een nieuw Vlaams besluit gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad dat het mandaat van de Coördinerend en Raadgevend Arts (CRA) versterkt. Deze aanpassing verheldert de rol van de CRA en versterkt diens omkadering. Daarnaast wordt de inspanning van de huisartsenkring in de ondersteuning van de CRA erkend. Dit beoogt de samenwerking tussen WZC, CRA en de huisartsen verder te optimaliseren. De aanpassing treedt in werking vanaf april 2025. Op 14 november 2024 maken wij u alvast wegwijs in de veranderingen tijdens een webinar over kwalitatieve huisartsenzorg in het WZC. 

Domus Medica en Crataegus werkten de afgelopen jaren in co-creatie met het werkveld een visie op de rol van de CRA uit. Die is verantwoordelijk voor het medisch beleid op populatieniveau en een liasonfiguur voor de huisartsen, het woonzorgcentrum, het regionale ziekenhuis en andere relevante zorg- en welzijnsinstellingen binnen de eerstelijnszone. We formuleerden ook noodzakelijke randvoorwaarden voor de uitvoering van de functie, zoals de financieringswijze, en gingen hierover in dialoog met het Vlaams kabinet. Dit werk vindt nu haar weg in de Vlaamse wetgeving. Het uitgangspunt hierbij was kwalitatieve zorg voor de bewoners in het WZC en goede werkomstandigheden voor de CRA en huisartsen.  

Het Vlaams besluit beschrijft nu een meer concrete taakomschrijving, mandaat en omkadering van de CRA tegenover de directie en huisartsen. Bovendien onderschrijft zij de inspanning van de huisartsenkring in het aandragen van een door de lokale huisartsen gedragen kandidaat CRA. Sommige zaken werden in het veld al gedaan, maar zijn nu in de wetgeving verankerd.  

Het besluit onderschrijft de rol van de CRA in de populatiegerichte medische zorg en zet haar expliciet naast de directie van het WZC en in de huisartsenkring  

Met deze aanpassingen van het besluit wilden we de functie van de CRA concretiseren om zo haar mandaat te versterken. We lichten de belangrijkste wijzigingen voor u uit. Het besluit beschrijft nu concreet dat: 

  • De CRA het mandaat heeft voor een populatiegerichte medische zorg. De huisarts is  nog altijd verantwoordelijk voor de individuele zorg voor diens patiënt, maar deze zorg wordt - in dialoog met de CRA - afgestemd op het medisch beleid van de instelling. Dit ten goede van de kwaliteit van zorg voor de bewoners.  
  • ‘Het medische zorgbeleid wordt bepaald door de CRA en de directeur van het woonzorgcentrum’. Deze zin bekrachtigt de CRA in diens rol in het medisch beleid en plaatst die expliciet naast de directie van het WZC.  
  • De vergoeding van de CRA is gelijk gebleven, maar bestaat nu deels uit een functioneel honorarium voor de uitvoering van het medisch zorgbeleid. De CRA en de directie beslissen samen over de besteding ervan. Met het functioneel honorarium kunnen ook andere artsen of zorgverleners taken van de CRA opnemen in functie van diens beleid.  
  • Huisartsen de CRA-functie kunnen delen. Dit werd al in verschillende regio’s gedaan, maar wordt nu onderschreven door de wetgeving. Het delen van het CRAschap is vooral een uitkomst voor regio’s met minder beschikbare huisartsen of voor huisartsen die het CRA-werk graag samen doen met (een) andere huisarts(en). Belangrijk is dat er altijd één titelvoerende CRA wordt aangewezen richting de Vlaamse overheid.  
  • Het WZC in dialoog gaat met de huisartsenkring in dezelfde gemeente in de zoektocht naar (een) CRA(‘s). Dit nodigt directies van WZC expliciet uit om de kring te betrekken in hun zoektocht. Het gaat over een inspanning van beide partijen. De uiteindelijke verantwoordelijkheid voor het aanwerven van een CRA blijft bij de directie. Een door de huisartsenkring(en) gedragen CRA stemt het medisch beleid gemakkelijker af op de noden van huisartsen en vice versa. Ook faciliteert het eventuele gezamenlijke navormingen rond ouderenzorg met de kring en het team in het WZC. Dit bevordert de lokale samenwerking én ondersteunt de CRA.  

Nieuw modelcontract en voorbeeld Algemeen Reglement voor Medische activiteiten   

De aanpassingen in het Vlaams besluit gaan van kracht in april 2025. Voor die tijd dienen de CRA’s hun contract met het WZC te hernieuwen. Crataegus werkt nu samen met Domus Medica en de koepelorganisaties van de woonzorgcentra (ZorgNet Icuro, Vlozo, VVSG) aan een aanpassing van het bestaande modelcontract.   

Daarnaast werkt een kleine werkgroep van Crataegus en Domus Medica aan een voorbeeld van een Algemeen Reglement voor Medisch Activiteiten. Dit is een reglement dat directie, CRA en huisarts ondertekenen als onderschrijving van het medisch beleid in het WZC. Uitgangspunt van het voorbeeldreglement is een meer wederkerige inspanning voor een goede samenwerking. Naast de verwachtingen van de huisarts wordt ook vermeld wat zij kunnen verwachten van de CRA en het zorgteam in het WZC. Bijvoorbeeld hoe zij kunnen meedenken met het medisch beleid.  

Het nieuwe modelcontract en het voorbeeldreglement worden tijdens een Crataegus bijeenkomst in het najaar afgeklopt en komen ter beschikking eind 2024 bij ‘Documenten’ op de website van Crataegus. Dan hebben CRA’s nog enkele maanden de tijd om dit voorbeeld, liefst samen met het bestuur van de huisartsenkring in de gemeente van het WZC, te vertalen naar hun lokale context.  

In het kort 

Met de uitgewerkte rol van de CRA en diens versterkte mandaat beschreven in het Vlaams besluit, een nieuw modelcontract en voorbeeld van een Algemeen Reglement zetten we weer een stap richting het versterken van de CRA-functie, het bekrachtigen van de huisartsenzorg in het woonzorgcentrum en dus meer kwalitatieve zorg voor de bewoners.  

Tijdens een webinar op donderdag 14 november 2024 zullen we de aanleiding tot de veranderingen in het Vlaams besluit alsook de rol van de CRA en de huisarts(enkring) verder duiden.  

Lees hier het gepubliceerde besluit uit het Belgisch Staatsblad

Emy Kool, expertisedomeinverantwoordelijke Chronische Zorg Domus Medica  
Dr Peter Missotten, huisarts, CRA en voorzitter Crataegus

Wat is Crataegus?

Crataegus is een onafhankelijk platform voor en door CRA’s, praktisch gefaciliteerd door Domus Medica. Elk kwartaal komt het platform online samen om ervaringen uit te wisselen en uitdagingen op het veld te capteren en aan te kaarten op het macroniveau. Lokaal bestaan er diverse kleinere CRA-werkgroepen, vaak verankerd in de kringwerking. Crataegus beoogt één afgevaardigde van elk van deze lokale groep te ontvangen tijdens de online bijeenkomsten. Zo zien en horen we de CRA’s uit elke regio in Vlaanderen. Ook een afgevaardigde van elke koepelorganisatie van het WZC sluit aan, zo houden we de lijntjes kort. Op de website, gefaciliteerd door Domus Medica, publiceren we relevante informatie, nieuwsberichten en vormingen. Ook vind je hier alle informatie over de CRA-opleiding. www.crataegus.be 

Save-the-date: Webinar op 14 november 2024 om 20u
Huisartsenzorg in het woonzorgcentrum- de rol van de CRA in het medisch beleid

Ouderen hebben de toekomst. Maar, zij hebben ook meer zorg nodig, thuis en in het woonzorgcentrum  ‘Wat verstaan we onder kwaliteitsvolle (huisartsen)zorg in het woonzorgcentrum? Wat is de rol van de CRA hierin? En wat die van de huisarts en de kring?  Het expertisedomein chronische zorg dacht samen met het Crataegus platform en vele betrokken huisartsen en CRA’s na over deze vragen. In deze presentatie delen we graag onze antwoorden.  Ook zullen we de veranderingen in het Vlaams besluit over de rol van de CRA duiden. Tot slot presenteren enkele CRA’s en huisartsenkringen hoe zij lokaal samen de zorg organiseren in en rond het WZC, bijvoorbeeld over vroegtijdige zorgplanning, polyfarmacie, of zorgcontinuïteit. Verder horen we graag van jullie welke uitdagingen er nog op het veld spelen. Neem jij ook deel?   

Met onder andere:  

Prof Dr. Gijs Van Pottelbergh is huisarts in een groepspraktijk in Heverlee en Coördinerend en raadgevend arts van de Woonzorgcentra Eduard Remy en Booghuys in Leuven. Hij is deeltijds als professor verbonden aan het Academisch centrum voor huisartsgeneeskunde van de KULeuven, waar hij onderzoek doet en les geeft in de domeinen van chronische zorg en ouderenzorg. Vanuit die functie zetelt hij in de stuurgroep van de CRA basisopleiding. Hij is tevens een van de oprichters van het Zorgzaam Leuven consortium dat streeft naar meer geïntegreerde zorg in de Leuvense regio. Ook is hij lid van het expertisedomein chronische zorg van Domus Medica. 

Dr. Peter Missotten is huisarts in een groepspraktijk in Kalmthout. Vanwege zijn bijzondere interesse in de ouderenzorg is hij naast de praktijk ook vaak aanwezig in de woonzorgcentra Beukenhof in Heide en Sint-Michaël in Essen. Om zich verder te bekwamen in de ouderenzorg functioneerde hij zes maanden op de afdeling Geriatrie in het Sint-Vincentius ziekenhuis in Antwerpen. Sinds 2024 is hij voorzitter van Crataegus, het platform voor en door CRA’s, mee ondersteund door Domus Medica.