Drie en een halve maand geleden veranderde onze wereld en werd ons hele leven van de één op de andere dag bepaald door één woord: corona.
Ook voor de huisartsen veranderde die dag alles. We werden fronttroepen in het bestrijden van een pandemie. Fronttroepen zonder bescherming (geen beschermingsmateriaal), zonder wapens (geen testen) maar met bakken vol inzet ten dienste van onze patiënten.
De huisartsenkringen richtten triageposten op waardoor ze in grote mate hebben bijgedragen aan het overeind houden van de spoeddiensten en de ziekenhuiscapaciteit. Later werden deze posten omgebouwd tot testcentra zodat iedere patiënt snel en efficiënt getest kan worden. En dat terwijl we de dringende en later ook de reguliere zorg voor onze patiënten bleven garanderen.
Je zou verwachten dat men deze frontsoldaten op alle mogelijke manieren ondersteunt. Quod non!
De overheid en de politiek
Huisartsen(kringen) hebben geen personeel om hen te helpen in het opzetten van deze structuren. Sommige huisartsenkringen financieren zelf een coördinator, andere konden een beroep doen op de wachtpostmanagers, die dag in dag uit gewerkt hebben maar voor de rest hebben de huisartsen dit allemaal zelf gedaan. We mogen er terecht fier op zijn.
Het minste wat je dan zou verwachten is dat men hen financieel ondersteunt. Er zijn kaders uitgewerkt maar door de complexe financiering en staatsstructuur zijn deze ontoereikend. Gelukkig was er soms de steun van de steden en gemeenten.
De triageposten moeten nog steeds wachten op de uitbetaling van hun opstartkost. Bovendien zijn de huidige subsidies verre van voldoende om het personeel te bekostigen. Al weken hebben de triageposten geen uitbetalingen meer gekregen en de eerste Vlaamse huursubsidie zal er ten vroegste in september zijn!
Waardering is één ding maar daar koop je nog geen boterham mee. Ook de honorering van het werk is een vorm van appreciatie. In plaats van de huisartsen een eerlijk honorarium te geven voor hun inzet in de triagecentra blijkt uit de eerste afrekeningen dat huisartsen ongeveer 50% minder verdienen dan normaal om met risico voor de eigen gezondheid klaar te staan voor elke zieke patiënt.
Naast de verloning worden we ook geconfronteerd met niet-werkende systemen. Resultaten van de PCR-testen zouden binnen de 24 uur beschikbaar moeten zijn, maar laten vaak langer op zich wachten. Het tracingsysteem werkt niet performant genoeg. Zelfs na anderhalve maand worden onvoldoende contacten opgespoord en gebeuren er nog fouten. Testprocedures, die niemand nog begrijpt, worden continu aangepast Maar ook dan staan we paraat voor de patiënt, proberen we met alle creativiteit die we hebben elke patiënt zo goed mogelijk te helpen, lossen we fouten op en blijven we zorg dragen voor elke burger.
De maatschappij
Wekenlang stond iedereen te applaudisseren voor de zorgverleners. Het was hartverwarmend. Vandaag hebben sommigen het opgegeven. Wij begrijpen de coronamoeheid. Wij snappen dat men bepaalde maatregelen niet meer begrijpt. Maar wat we zien, bedroeft ons en maakt ons bang voor de toekomst. Op de consultaties is het meest gehoorde zinnetje: ’t Is zeker geen corona’ en in het weekend zien we bomvolle terrassen zonder social distancing. Het gevoel van ‘het is voorbij’ heeft de overhand gehaald, terwijl we nog dagelijks bijna honderd nieuwe besmettingen hebben.
In eerste instantie zijn we zeer bezorgd maar we worden ook moedeloos. Want op het moment dat het virus terug opflakkert, zullen diezelfde mensen naar de huisarts kijken om hen alle zorg te geven die ze nodig hebben.
De toekomst
Maar ook huisartsen zijn maar mensen. De huisarts heeft de limieten van zijn draagkracht bereikt. Huisartsen haken af in de testcentra, ze geven het op om de zoveelste wijziging in de onbegrijpelijke teststrategie te volgen, ze geraken gedesillusioneerd in de overheid die noodzakelijke eerstelijnsstructuren onvoldoende subsidieert. Ze zijn daarnaast zeer verontrust over de toekomst. De frontsoldaat blijft verweesd achter.
Het is tijd om het roer om te gooien en de frontlinie te versterken. Eenmaal die doorbroken wordt, weet immers elke generaal dat de strijd al half verloren is. Het wordt tijd voor een echte herwaardering van de huisartsgeneeskunde met een duidelijke ondersteuning in personeel en financiën van de huisartsenkringen, een correcte financiering van de triageposten, een versterking van de huisartsenpraktijken en vooral tegen september een duidelijk plan voor het najaar dat afgestemd is met de huisartsen.
Wij zijn huisartsen, wij staan er altijd voor onze patiënten. Maar we hebben onze beperkingen en als onze draagkracht overschreden wordt, is het op, dan zijn we er niet meer. En het is pas als iets er niet meer is dat men beseft hoe hard men het nodig had!
Roel Van Giel
voorzitter Domus Medica
Mede namens de huisartsenkringen:
- dr. Bart De Letter (huisartsenkring Vehamed)
- dr. Carine Cloodts (huisartsenkring Pallieterland en Omgeving)
- dr. Dirk Verbiest (huisartsenkring Hagewacht)
- dr. Filip Charlier (huisartsenkring Oost-Brabant)
- dr. Frans Van Hove (huisartsenkring Hoppeland)
- dr. Geert Landmeters (huisartsenkring Tongeren)
- dr. Hans Vandenweghe (huisartsenkring Middenkust)
- dr. Jan Vanbeveren (huisartsenkring Waasland)
- dr. Jeroen van den Brandt (huisartsenkring Zuid-Oost-Hageland)
- dr. Johan Corthouts (huisartsenkring West-Limburg)
- dr. Jos Desmedt (huisartsenkring Dijle en Netevallei)
- dr. Karen Scheers (huisartsenkring Antwerpen Oost)
- dr. Katrien Achten (huisartsenkring Landen)
- dr. Klaas Vercruysse (huisartsenkring Oudenaarde)
- dr. Kris Cooman (huisartsenkring Panacea)
- dr. Kris Genbrugge (huisartsenkring Opwijk)
- dr. Liesje Eyckmans (huisartsenkring Minerva)
- dr. Linde Tilley (huisartsenkring Gent)
- dr. Luc Devolder (huisartsenkring Izegem-Ingelmunster-Lendelede)
- dr. Luc Willaert (huisartsenkring Houtland)
- dr. Marc Van Duffel (huisartsenkring Lommel)
- dr. Marlies Vermeulen (huisartsenkring Midden-West-Vlaanderen)
- dr. Michele Daniels (huisartsenkring Houthalen-Helchteren)
- dr. Micheline Demeyer (huisartsenkring Merelbeke)
- dr. Nena Claes (huisartsenkring Oud-Heverlee - Haasrode)
- dr. Patrick Van Geert (huisartsenkring Denderland)
- dr. Peter De Naeyer (huisartsenkring Durmestreek)
- dr. Peter Missotten (huisartsenkring Voorkempen)
- dr. Peter Van Hoecke (huisartsenkring Wetteren-Wichelen-Laarne)
- dr. Pierre-Yves Delghust (huisartsenkring Ronse)
- dr. Pieter Lievens (huisartsenkring Wemehak)
- dr. Raf De Keersmaecker (huisartsenkring Dionysius)
- dr. Rik Sauwens (huisartsenkring Alden Biesen)
- dr. Rob Smeets (huisartsenkring Prometheus)
- dr. Ruben Lenaerts (huisartsenkring Noord-Limburg)
- dr. Sabine Op de Beeck (huisartsenkring Turnhout)
- dr. Sare Van Thuyne (huisartsenkring Groot Lochristi)
- dr. Stefan Teughels (huisartsenkring Zuiderkempen)
- dr. Stéphane Heijmans (huisartsenkring Zennevallei)
- dr. Steven Bex (huisartsenkring Wendelen)
- dr. Stijn Piessens (huisartsenkring t Vlaemsch Hooft)
- dr. Sven Beersmans (huisartsenkring Malle-Zoersel-Zandhoven)
- dr. Tim Vertongen (huisartsenkring Antwerpen Noord)
- dr. Tine Verbeeck (huisartsenkring Dilsen-Stokkem)
- dr. Tom Denolf (huisartsenkring Oost-West-Vlaanderen)
- dr. Tom Desmet (huisartsenkring Ijzerstreek en Westkust)
- dr. Venetia Andreakos (huisartsenkring Antwerpen Zuid)
- dr. Véronique Sung (huisartsenkring Schelde-Rupel)
- dr. Vincent Janssens (huisartsenkring Brussel)
- dr. Wim Beenders (huisartsenkring Kinema)
- dr. Wim Verstringe (huisartsenkring Omehak)
- dr. Alexander Seurinck (huisartsenkring Zuid-West Vlaanderen)
- dr. Herman Docx (huisartsenkring Hoeilaart)
- dr. Marc Armant (huisartsenkring Aalst)
- dr. Piet Vermeire (huisartsenkring Brugge)
- dr. Johan Mattijs (huisartsenkring Schelde en Leie)
- dr. Rik Carlier (huisartsenkring Herkenrode)
- dr. Carl Steylaerts (huisartsenkring Diest)
- dr. Koen Plasman (huisartsenkring Pajottenland)
- dr. Piet Vermeire (huisartsenkring Brugge)
- dr. Abigail Lafaille (huisartsenkring regio Mortsel)
