Huisarts en Huiselijk geweld
Huiselijk geweld is een frequent maar verborgen probleem dat een grote impact heeft op de gezondheid van alle gezinsleden. Patiënten brengen huiselijk geweld zelden zelf ter sprake. De omgeving van gezinnen waar geweld voorkomt, merkt signalen niet altijd op. Wanneer signalen van geweld toch opgemerkt worden, is er vaak handelingsverlegenheid bij de omgeving én bij professionals.
De huisarts is een centrale figuur binnen de eerste lijn en bevindt zich in een sleutelpositie om huiselijk geweld te identificeren en samenwerking met andere hulpverlening op te zetten.
In 2020 werden bijna 21 000 aangiftes gedaan bij de politie van fysiek geweld binnen een koppel en 3000 tegen een ander familielid. Dit is slechts het topje van de ijsberg omdat huiselijk geweld vaak niet wordt aangegeven.
Definitie
Huiselijk geweld is een verzamelnaam voor allerlei vormen van geweld in de familiale kring.
We kunnen een onderscheid maken op basis van het slachtoffer (kindermishandeling - partnergeweld - ouderenmisbehandeling) of op basis van de vorm van het geweld (fysiek, seksueel, emotioneel, financieel, …).
Verschillende vormen van geweld komen vaak samen voor en alle vormen van geweld hebben een grote impact op zowel de pleger, het slachtoffer als de getuigen
Procesgerichte aanpak
Huiselijk geweld is een signaal van een disfunctionerende relatie of gezin.
Het is een duurzaam interactiepatroon van een systeem dat te kampen heeft met te veel risicofactoren en te weinig beschermende factoren.
De aanpak is procesgericht en wordt specifiek en praktijkgericht toegelicht in onderstaand vormingsaanbod.
Vormingsaanbod
E-learnings via medi-Campus
LOK-pakketten via Domus Medica:
- IFG: De aanpak van ouderenmisbehandeling: intervisie
- IFG: De aanpak van partnergeweld: intervisie
- IFG: De aanpak van kindermishandeling: intervisie
LOK aanbod van GAMS
Praktijkondersteuning
-
-
-
-
-
-
- Signalen van kindermishandeling
-
-
-
Publicaties
- Tilley L, Creupelandt H. Veilig vergrijzen. Ouderenmis(be)handeling begrijpen vanuit het 'Abuse Intervention Model'. Huisarts Nu 2023; nr. 1
- Vandenberghe A, Keygnaert I. Hoe kan de opvang van slachtoffers van seksueel geweld beter? Samenwerking tussen eerste lijn en Zorgcentra na Seksueel Geweld. Huisarts Nu 2022;51:61-6.
- Tilley L, Creupelandt H. Gezin uit balans: aanpak van kindermishandeling in de huisartsenpraktijk. Huisarts Nu 2021;50:244-7.
- Creupelandt H, Tilley, L. Voorbij de grenzen. Aanpak van huiselijk geweld in de huisartsenpraktijk. Huisarts Nu 2018;47:18-21.
- De Deken L. Inzicht in familiaal geweld (boekbespreking). Huisarts Nu 2012;41:51.
- Claessens H, Hillemans K. Ouderenmisbehandeling in de thuissituatie. De rol van de huisarts wanneer zorg ontspoort. Huisarts Nu 2014;43:94-95.
- Richtlijnen Domus Medica
- Vanhalewyn M, Offermans AM, Fauquert B, Roland M. Richtlijn voor goede medische praktijkvoering: Ouderenmisbehandeling in de thuissituatie. Antwerpen: Domus Medica vzw; 2014.
- De Deken L, Pas L, Hillemans K, Cornelis E, Van Royen P. Detectie van partnergeweld: een aanbeveling voor de huisarts. Huisarts Nu 2010;39:S57-S63.
- Dekker N, Smets K, Kaïret K, Peremans L, met medewerking van Pas L, Claes N, Vanschoenbeek J, Dierckx M. Richtlijn voor goede medische praktijkvoering: Aanpak van vermoeden van kindermishandeling. Antwerpen: Domus Medica vzw; 2014.
- Vandenberghe A, Fomenko Elizaveta, Porf. Dr. Keygnaert Ines, Praktische richtlijn aanpak seksueel en intrafamiliaal geweld in de eerste lijn (International Centre for Reproductive Health Universiteit Gent)