Politie en veiligheid

Veiligheid in de kring

Geweld en agressie beletten de artsen en zorgverleners in de uitoefening van hun taken van medische bijstand. Hierdoor kan ook de patiëntencontinuïteit in het gedrang komen. De hulpverleningsplicht mag niet verhinderd worden. De behandelingsovereenkomst en de inspanningsverbintenis kunnen wederzijds beëindigd worden. Zowel de arts als de patiënt hebben rechten en plichten.

De veiligheid van de arts en zorgverstrekker dient prioritair te zijn. Er is nood aan een hiërarchie voor de incompatibiliteiten in de wetgeving en rivaliserende waarden van de regels en normen. Beroepsgeheim, privacywet, patiëntenrechten mogen de niet-absolute hulpverleningsplicht niet in de weg staan. Voor de veiligheid van de arts en zorgverstrekker moeten een aantal wettelijke, medicolegale en deontologische aanpassingen gebeuren. De overheid, de Orde, de kringen, de ziekenhuizen, de zorgverstrekkers staan voor een belangrijke taak van zorgvuldigheid.

De huisartsenkring kan een aantal acties ondernemen om de veiligheid in de kring te verhogen. 
Gegevensverzameling en verspreiding van de aanbevelingen:

• registratie van incidenten
• bijscholing rechten en plichten huisarts
• sensibiliseringscampagne zerotolerantie

Structurele acties:

• centraal oproepnummer met dispatcher en traceersysteem
• huisbezoek met chauffeur
• inrichten wachtpost
• 1733 met veiligheidsprotocol

Statutaire, organisatorische aanbevelingen:

• aanstellen veiligheidscoördinator
• aangifteplicht van agressie
• posttraumatische bijstandshulp
• noodstopgids invullen
• samenwerkingsprotocol met politie
• huisartsenpraktijkpermanentie organiseren
• Registratie van incidenten

Veiligheidscoördinator huisartsenkring

Het aanstellen van een veiligheidscoördinator is een zekerheid voor de huisartsenkring.

Iedere huisartsenkring dient over een Veiligheidscoördinator (VC) te beschikken. Deze arts staat in voor het management, de implementatie en de coördinatie van de veiligheid van de individuele huisartsenpraktijken, de wachtpost en de bevolkingswachtdienst binnen de zone van de kring.

De veiligheidscoördinator...

• ...ressorteert onder de raad van bestuur van de HAK. Hij/zij werkt in opdracht van de vzw HAK en rapporteert aan de RVB.
• ...is best een arts die kan functioneren binnen het kader van het gedeeld beroepsgeheim met de leden huisartsen.
• ...bewaakt de acute problemen van agressie die de veiligheid van de huisartsen kunnen in gevaar brengen.

Een VC kan een belangrijke rol spelen in de beveiliging van de praktijkvoerende artsen tegen agressie en in de begeleiding van de artsen, familie en collega’s binnen een huisartsenkringen bij al of niet geplande praktijkstop.

Takenpakket Veiligheidscoördinator

Het takenpakket van de VC omvat vier mogelijke opdrachten m.b.t. de veiligheid: gegevensverzameling, promotie, toezicht en liaison-functie.

Gegevensverzameling

De VC verzamelt alle gegevens omtrent veiligheid (datacollectie), stelt een kadaster op van soorten veiligheidsproblemen, registreert incidenten en verzamelt gegevens over preventieve tools tegen agressie.
 

• Datacollectie: de VC verzamelt alle gegevens binnen de kring en op omgevend regionaal niveau (indien verschillende kringen beslissen om samen 1 veiligheidscoördinator aan te stellen voor verschillende kringen).
• Kadaster: de VC stelt een kadaster op van de verschillende soorten veiligheidsproblemen in de kring.
• Registratie: de VC registreert alle incidenten van veiligheid, agressie, geweld binnen de kring en de wachtdienst/wachtpost.
• Preventieve tools: de VC verzamelt de gegevens van tools tegen agressie, preventieve opleidingen i.v.m. agressie en reikt de huisartsen handvaten aan rond veiligheid.

Promotie van de veiligheid

De VC zal actief de veiligheid promoten binnen de HAK.

De veiligheidscoördinator...

• ...is het aanspreekpunt in de kring rond veiligheidsproblemen
• ...sensibiliseert huisartsen en geeft toelichting aan huisartsen over de mogelijkheden van beveiliging van de praktijken.
• ...organiseert bijscholingen i.v.m. veiligheid voor de kring en de LOK-groepen, vooral om het veiligheidsplan toe te lichten en om het wettelijk en deontologisch kader rond beroepsgeheim, privacy en patiëntenrechten te bespreken.

Toezicht houden op de organisatie van de veiligheid.

De VC zal binnen de werking van de kring en de organisatie van de verschillende praktijken een ondersteunde functie van toezicht kunnen houden.

Toezicht op...

• ...de veiligheidsmaatregelen van de bevolkingswachtdienst georganiseerd door de kring. Maatregelen voor de rijdende wacht en voor de wacht in eigen praktijkruimten.
• ...de veiligheid in de wachtpost. Toepassen van de technopreventieve en bouwkundige beveiliging van een wachtpost. Niet alleen de veiligheid van de artsen zal hier aan bod komen, maar van het personeel van onthaal, verpleging en chauffeurs.
• ...de veiligheid van de verschillenden praktijken binnen de kring. Stimuleren tot nemen van veiligheidsmaatregelen.

Liaisonfunctie met politie en overheid.

De VC neemt de taak van go-between tussen de politie, de overheid, de Orde, en de kring en de huisartsenpraktijken. Vermits de VC ook een arts is, is hij goed geplaatst binnen het wettelijk en deontologisch kader.
 

• Uitwisseling van risico-adressen en incidenten binnen de kring. De VC geldt als een beveiligd tussenniveau om adressen en potentiële gevaarlijke personen een oranjeknipperlicht te geven aan de wachtdienst en aan de praktijken.
• Samenwerkingsprotocol met de politie inzake preventieve begeleiding van de wachtdiensten bij een risico-oproep of interventie bij gewelddaden.
• De huisartsen stimuleren tot aangifteplicht van geweld en dit registreren.
• Opzetten van een BIN Buurtinformatienetwerk

Veiligheidsprotocol kring en afspraken politiezones

Tijdens de Domus Medica-opleiding ‘Veiligheidscoördinator in de huisartsenkring’ kwamen de lokale veiligheidsprotocollen van Sint-Niklaas en Roeselare aan bod. Deze twee succesvolle projecten verhogen de veiligheid van de huisartsen.

Tot nu toe zijn de huisartsenkringen afhankelijk van de goodwill van de lokale politiezones. Domus Medica roept de Minister van Veiligheid en Binnenlandse zaken op tot een omzendbrief aan de politiezones om het probleem van de agressie tegen huisartsen aan te pakken, zodat nu overal snel werk wordt gemaakt van lokale veiligheidsprotocollen.

Afspraken politiezones

Heel wat kringen hebben afspraken met de politiezones met betrekking tot bloedafname, goedkeuring opsluiting in de cel – bestuurlijke vordering, alcoholcontroles, evenementen, opvorderen van huisartsen bij overlijden/gedwongen opname, mobiliteit en parkeerproblemen, …

Op éénvoudig verzoek bij gert.merckx@domusmedica.be kunnen we u een aantal voorbeelden ter beschikking stellen.

Veiligheid van de huisartsenpraktijk

De FOD Binnenlandse Zaken publiceerde in 2017 de brochure “Een veilige dokterspraktijk” op de website www.besafe.be. De brochure is het resultaat van samenwerking tussen de overheid, Domus Medica, de Orde der Artsen en PRaag (Patrik Roelandt anti-agressie groep).

Veiligheid van huisartsen vormt één van de prioriteiten van de FOD Binnenlandse Zaken. Om dat te benadrukken werkte de dienst de brochure “Een veilige dokterspraktijk – Preventietips om uw praktijk en werkomgeving veilig te maken” uit. De brochure geeft preventietips om het risico op agressie te minimaliseren en biedt doelgerichte en actuele informatie inzake situationele preventie aan de huisartsen tijdens hun verschillende activiteiten. De maatregelen en tips dekken verschillende interessante aspecten voor de huisartsen uit veiligheidsoogpunt: organisatie, architectuur en inrichting, fiscale aftrek, relationeel aspect met inbegrip van enkele pistes om het hoofd te bieden aan agressieve patiënten.

De brochure besluit met een vermelding van het Nationaal meldpunt van de Orde der Artsen, dat sinds mei 2016 bestaat. Artsen wordt gevraagd elke vorm van geweld –fysiek en verbaal– hier te melden. Uit onderzoek blijkt dat heel wat artsen dat momenteel nog steeds niet doen.

Klik hier voor de brochure veiligheid huisartsenpraktijk