Naar het voorbeeld van de elektronische geneesmiddelenvoorschriften, wordt vandaag gewerkt aan het digitaliseren van het huidige – nog vaak op papier gebaseerde – verwerkingsproces van verwijsvoorschriften. Hierbij wordt een platform ontwikkeld waarbij digitale verwijsvoorschriften centraal ter beschikking worden gesteld en verwerkt. Het RIZIV slaat hiervoor de handen in elkaar met Recip-e, FOD Volksgezondheid en softwareontwikkelaar Smals.
Multidisciplinaire zorgcontext
In een wereld waarin zorg meer en meer multidisciplinair wordt georganiseerd, stopt zorg niet op het moment dat de patiënt ‘de deur uit’ is. Het is cruciaal om de patiëntgegevens te updaten en te delen met andere zorgverleners. De afgelopen jaren zijn er al enorme stappen gezet op vlak van informatiedoorstroming, maar zowel binnen de eerstelijnszorg als over zorglijnen heen zijn nog meer inspanningen nodig.
Het verwijsproces is een belangrijk aspect van kwaliteitsvolle, multidisciplinaire zorg. Karakteristiek wordt dit proces geïnitieerd met behulp van een verwijsbrief, bij voorkeur aangevuld met andere relevante documentatie. Uit onderzoek blijkt dat artsen vaak wel de tijd nemen om verwijsbrieven te schrijven, maar dat de kwaliteit van deze briefwisseling in de praktijk vaak tekortschiet om de patiëntenzorg adequaat te vervolledigen. Dat valt gedeeltelijk te verklaren doordat verschillende types van zorgverleners - vanuit eigen perspectief - andere inhoud als essentieel beschouwen.
Voordelen van een digitaal verwijsvoorschrift
Digitalisering van het verwijsproces kan de communicatie stroomlijnen, met meerwaarde voor alle betrokken actoren in het zorgproces: zorgvragers, voorschrijvers en zorgverleners. Doelstelling van het project is zowel de zorgverlening te ondersteunen, efficiëntie te verhogen en administratieve last te verminderen. Dankzij de voorziene templates geeft de voorschrijver de meest relevante en volledige informatie door. Daarnaast zijn de digitale voorschriften op elk moment toegankelijk, waardoor zorgverleners beter kunnen anticiperen en inschatten of ze beschikken over de nodige competenties. Bovendien biedt een digitaal verwijsvoorschrift opportuniteiten voor zorgverleners die samen aan eenzelfde voorschrift werken, op vlak van onderlinge coördinatie en communicatie en van patiëntopvolging.
Ook voor de zorgvragers biedt een digitaal verwijsvoorschrift voordelen. We zien dat zij vandaag vaak als administratief doorgeefluik tussen zorgverleners fungeren of informatie meerdere keren moeten herhalen. Door zorgvragers ook toegang te geven tot het verwijsplatform, kunnen zij een grotere rol opnemen in het beheer en de opvolging van hun voorschriften. Op die manier zitten ze mee aan het stuur van hun zorgtraject, op een efficiënte manier.
Belangrijk aandachtspunt bij digitalisering van processen en gegevensuitwisseling blijft privacy en beveiliging. Geen sinecure met een groot aantal en variatie aan betrokken partijen, maar volgens het RIZIV wordt daar volop rekening mee gehouden.
Verschillende voorschriften op de planning
De digitalisering en implementatie van de verwijsvoorschriften verloopt gefaseerd. In de eerste fase wordt gestart met de voorschriften voor thuisverpleegkundigen. In de daaropvolgende fases komen de voorschriften voor andere zorgverleners/uitvoerders aan bod. Zie onderstaande tabel.
| FASE | VOORSCHRIJVER | ZORGVERSTREKKER/UITVOERDER | TIMING |
|---|---|---|---|
|
1 |
Huisartsen, artsen-specialisten | Thuisverpleegkundigen (zorgkundigen) | Vanaf nov 2022 en sept 2023 multidisciplinair |
| 2 | Huisartsen, artsen-specialisten, tandartsen | Kinesitherapeuten, audiologen, audiciens, orthopedie, medische beeldvorming, nuclearisten, bandagisten, apothekers, mondhygiënisten, vroedvrouwen | Vanaf maart 2023, gefaseerd |
| 3 | Huisartsen, artsen-specialisten, tandartsen, vroedvrouwen | Klinische biologie, klinisch psychologen, orthopedagogen, optometristen, orthoptisten, diëtisten, ergotherapeuten, logopedisten, podologen, ambulanciers niet-dringend patiëntenvervoer | Vanaf jan 2024 (ten vroegste) |
Om deze digitalisering zoveel mogelijk af te stemmen op het terrein, wordt er in multidisciplinaire werkgroepen een zogenaamde business analyse uitgevoerd: het in kaart brengen van het proces van voorschrijven tot de uiteindelijke verstrekking van de zorg, en het identificeren van mogelijke opportuniteiten en knelpunten. Op basis van deze business analyse ontwikkelen Recip-e en het RIZIV vervolgens scenario’s, die de ontwikkelaars vertalen naar een bruikbare oplossing, die de softwarehuizen op hun beurt verder integreren. Testen door gebruikers op het terrein moeten er voor zorgen dat de finale oplossing gebruiksvriendelijk zal zijn.
In de tweede fase zullen extra functionaliteiten aan de digitale voorschriften worden toegevoegd. Zo zal een zorgverlener een verlenging van het voorschrift kunnen vragen aan de voorschrijver, of een nieuw zorgvoorstel formuleren. Bovendien zal het mogelijk worden om aan voorschriften een verwijsbrief te koppelen, en zal voor het voorschrijven van medische beeldvorming en klinische biologie beslisondersteuning worden geïmplementeerd.
Meer info over het digitaal verwijsvoorschrift (RIZIV)
Digitaal verwijsplatform
Om de digitale verwijsvoorschriften centraal ter beschikking te stellen en te beheren, wordt een nieuw digitaal verwijsplatform ontwikkeld.