Antibioticabarometer

Een geautomatiseerd AUDIT & FEEDBACK proces om te ondersteunen bij antibioticabeleid voor luchtweginfecties en cystitis. Er wordt gekozen voor een 3-maandelijkse data-ophaling om het antibioticavoorschrijfgedrag voor luchtweginfecties per seizoen te kunnen opvolgen.

Overzicht van kwaliteitsindicatoren

Voor de antibioticabarometer werden EMD-extraheerbare kwaliteitsindicatoren ontwikkeld aan de hand van het werk van Adriaenssens en collega's (2011). Deze indicatoren werden bovendien gevalideerd door het Vlaams Instituut voor Kwaliteit van Zorg (VIKZ). Hieronder is een overzicht weergegeven van de gekozen kwaliteitsindicatoren.

  • % antibiotica-voorschriften voor patiënten met diagnose (op basis van ICPC-code) en leeftijdscategorie
  • % eerste keuze antibiotica-voorschriften op totaal aantal antibiotica-voorschriften voor patiënten met diagnose (op basis van ICPC-code) en leeftijdscategorie
  • % chinolonen op totaal aantal antibiotica-voorschriften voor patiënten met diagnose (op basis van ICPC-code) en leeftijdscategorie

Timing

De geautomatiseerde data-collectie voor de antibiotica-barometer gebeurt 3-maandelijks. Het is belangrijk om via het EMD-pakket eenmalig in te schrijven voor deelname, uiterlijk één dag voor een geplande data-ophaling, zijnde:  

  • 21/03
  • 21/06
  • 21/09
  • 21/12

Verschil tussen antibioticabarometer en NRKP-indicatoren

De antibioticabarometer is in alle EMD-pakketten beschikbaar. Daarnaast zijn recent ook 3 NRKP-indicatoren (Nationale Raad voor KwaliteitsPromotie, RIZIV) voor het doelmatig voorschrijven van antibiotica door huisartsen gepubliceerd in het Staatsblad. Hoewel beide initiatieven gericht zijn op het verbeteren van de kwaliteit van het voorschrijven van antibiotica, staan deze volledig los van elkaar.

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de belangrijkste verschillen tussen de antibioticabarometer en de NRKP-indicatoren van het RIZIV. 

  ANTIBIOTICA-BAROMETER NRKP-INDICATOREN ANTIBIOTICA
DOEL Ondersteunen van huisartsenpraktijken, dit is geen controle-instrument.  Vastleggen van verantwoordingsdrempels voor het voorschrijfgedrag van antibiotica (met jaarlijkse evaluatie en individuele feedback met eventuele controle à posteriori door de Dienst Geneeskundige Evaluatie en Controle (DGEC)). 
REDEN Motivatie voor kwaliteitsvol voorschrijven van antibiotica door inzicht te bieden in het voorschrijfgedrag van de eigen praktijk.  België is binnen de EU één van de grootste antibioticaverbruikers. Het Rekenhof en de Europese commissie dringen aan op het instellen van indicatoren van manifeste afwijking. 
ONTWIKKELPROCES  Door en voor huisartsen.  Door de NRKP op voorstel van de Dienst voor Geneeskundige Evaluatie en Controle (DGEC). 
INDICATOREN GEBASEERD OP Gegevens in het elektronisch medisch dossier over indicaties en voorschriften (uitgesteld voorschrift telt wel mee).  Gegevens van afgeleverde terugbetaalde geneesmiddelen (uitgesteld voorschrift telt niet mee). 
NIVEAU DATA-COLLECTIE Huisartsenpraktijk (samengevoegd).  Individuele huisarts. 
NIVEAU BESCHIKBAARHEID DATA  Gegevens op praktijkniveau zijn enkel toegankelijk voor de huisartsen van de eigen praktijk.  Gegevens van de individuele arts zijn enkel toegankelijk voor het RIZIV. 
CONDITIES BESCHIKBAARHEID DATA Vrijblijvend, na inschrijven voor deelname aan de barometer via het EMD. Uitschrijven is mogelijk.  Automatisch. 
WANNEER ZIJN DATA BESCHIKBAAR VOOR WELKE PERIODE Elk kwartaal voor de periode van de afgelopen 3 maanden. 

Elk jaar tegen midden april voor de data van de afgelopen 5 jaren. 

VOOR VRAGEN KAN U TERECHT BIJ  huisartsenbarometers@kuleuven.be indic.dgec.secm@riziv-inami.fgov.be

 

De antibioticabarometer wordt mogelijk gemaakt met financiële steun van het RIZIV, de technische realisatie door INTEGO/KU Leuven/Healthdata/alle EMD-ontwikkelaars en de inhoudelijke ondersteuning door Cebam (EBM-indicatoren) en het FOD-implementatieproject antibiotica stewardship met steun van de FOD Volksgezondheid en het Evikey-netwerk.

Hoe de resultaten interpreteren?

Onderstaande presentatie vat de inhoud van de antibiotica-barometer samen en bespreekt een aantal stellingen (juist/fout) die hulp bieden bij de interpretatie van de resultaten van de antibiotica-barometer. Op bladzijde 9 vind je het overzicht van de stellingen. Door erop te klikken word je rechtstreeks doorverwezen naar de bespreking van de desbetreffende stelling. 

Publicatie datum
19 okt 2023
Revisiedatum
25 jun 2024