Vanaf 1 januari moeten ook minderjarige sporters zich bij een dopingcontrole kunnen verantwoorden met een zogenaamde ‘Toestemming wegens Therapeutische Noodzaak’ (TTN) als ze een geneesmiddel nemen dat op de dopinglijst staat. Ze kunnen de TTN samen met hun arts aanvragen bij antidopingorganisatie NADO Vlaanderen.
WAAROM?
Met de nieuwe maatregel schikt Vlaanderen zich naar de internationale regelgeving. Dat schept duidelijkheid, met name als jonge sporters in het buitenland deelnemen aan competities.
DE TOESTAND TOT EN MET 2019
Tot nu volstond het dat minderjarige Vlaamse sporters die een geneesmiddel uit de lijst met verboden producten gebruikten, bij een dopingcontrole een attest van hun arts konden tonen waarin stond dat ze het middel op voorschrift namen. De arts kon de dopinglijst dus “overrulen” als hun patiënt minderjarig was.
WAT VERANDERT ER VOOR DE HUISARTS?
Vanaf 1 januari moeten de minderjarige patiënt en de arts een aanvraag voor een TTN indienen bij NADO Vlaanderen. Volwassen sporters en minderjarige elitesporters moesten dat sowieso al doen. Strikt genomen is het de patiënt die de arts moet informeren dat hij of zij elitesporter is of deelneemt aan een belangrijke sportcompetitie. Nu de regels wat strenger worden, doen artsen er goed aan alle minderjarige patiënten die op een hoog niveau sporten, in hun GMD aan te merken als patiënten die je niet zomaar een medicijn van de dopinglijst kunt geven. Ga na of er een evenwaardig alternatief beschikbaar is dat niet op de lijst staat.
We zullen er bij de ontwikkelaars van EMD’s en voorschrijfsoftware op aandringen dat medicijnen van de dopinglijst automatisch een alarmlabel krijgen. In sommige pakketten is dat al een (tamelijk dure) optie.
VOOR WELKE SPORTERS?
Elitesporters moesten altijd al een TTN aanvragen, of ze nu meerder- of minderjarig waren. Nu wordt dat dus uitgebreid tot minderjarige sporters in het algemeen. Theoretisch kan iedereen die op een georganiseerde manier aan sport doet, te allen tijde aan een dopingcontrole worden onderworpen, buiten zowel als binnen een competitie. In de praktijk zijn de middelen van de antidopingagentschappen in binnen- en buitenland echter beperkt en focussen die organisaties op elitesporters in welbepaalde sporten. Zo worden in de ploegsporten vooral wedstrijden uit de hoogste afdelingen gecontroleerd en in de individuele sporten vooral de belangrijke competities, zoals de provinciale, Vlaamse of Belgische kampioenschappen. Voorts wordt in controlegevoelige sporten als bodybuilding, (kick)boksen of wielrennen vaker dan gemiddeld gecontroleerd. Ook in fitnesscentra waar al dopingovertredingen werden vastgesteld, is de pakkans groter. Het principe luidt: hoe dopinggevoeliger een sportactiviteit is, des te lager het niveau vanaf waar controles kunnen plaatsvinden. Natuurlijk kan dat evolueren, bijvoorbeeld naar aanleiding van concrete dopingdossiers.
PRAGMATISCH ADVIES
Het is niet de bedoeling dat een arts straks voor bijvoorbeeld elk voetballend kind met ADHD dat bij een provinciale of gewestelijke ploeg speelt, een aanvraag voor een TTN invult. Ons advies is dat u voor uw minderjarige patiënt die een middel van de dopinglijst nodig heeft, een aanvraag voor een TTN invult als hij of zij:
- deelneemt aan een competitie in het buitenland
- in eigen land op het hoogste competitieniveau kampt
- deelneemt aan een belangrijke sportwedstrijd
Toegegeven, het valt niet voor iedereen eenvoudig om in te schatten hoe “hoog” een competitieniveau of hoe “belangrijk” een wedstrijd is. Als u twijfelt, dan kunt u het best een TTN invullen of opheldering zoeken bij NADO Vlaanderen op het mailadres ttn@nado.vlaanderen.
KAN OOK RETROACTIEF
Een extra reden om niet voor alle jonge competitiesporters TTN’s aan te vragen als u hen een medicijn van de dopinglijst wil voorschrijven, is dat zij dat – in tegenstelling tot elitesporters – ook nog retroactief kunnen doen, op voorwaarde dat ze bij een controle melding maken van hun medicatie. Ze hebben immers de keuze:
- Proactief een TTN aanvragen: toestemming vragen vóór de sporter het geneesmiddel op voorschrift begint te nemen. Stemt de NADO toe, dan kan de sporter het middel zonder zorgen gebruiken, zolang de toestemming geldt én in de aangevraagde dosis.
- Retroactief een TTN aanvragen: toestemming vragen na de dopingcontrole, al heeft de sporter dan niet de garantie dat de aanvraag door de TTN-commissie van de NADO zal worden goedgekeurd.
PRAKTISCH
Download het aanvraagformulier via deze link.
De patiënt en arts vullen hun respectieve rubrieken op het aanvraagformulier volledig in, ondertekenen het allebei en sturen het document samen met alle medische bewijsstukken naar:
NADO Vlaanderen
TTN-commissie
Arenbergstraat 5
1000 Brussel
De documenten kunnen ook gemaild worden, naar: ttn@nado.vlaanderen
Als de aanvraag onvolledig is of de TTN-commissie extra informatie nodig heeft, dan wordt een e-mail gestuurd naar het mailadres van de sporter dat op de aanvraag staat.
Elke volledige aanvraag wordt door drie artsen van de TTN-commissie beoordeeld, waarna de beslissing per post naar de sporter wordt gestuurd. Dat kan een maand duren, maar meestal zit het antwoord binnen 5 werkdagen in de bus.
WAT ZIJN DE VERBODEN STOFFEN?
De lijst van de verboden stoffen die geldig is vanaf 1 januari 2019, werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.
