De nationale raad van de Orde der artsen heeft op 13 september 2024 de ethische richtlijnen besproken voor de samenwerking tussen specialisten en huisartsen. Hierbij ligt de nadruk op het beschermen van de rechten van de patiënt en het waarborgen van continue zorg, met name wanneer de specialist onderzoeksresultaten aan de huisarts doorgeeft.
In de huidige gezondheidszorg wordt een één-op-één relatie tussen arts en patiënt minder vaak gezien. Het is inmiddels gebruikelijk dat een patiënt meerdere artsen heeft die samenwerken om zo kwalitatief hoogstaande zorg te verlenen.
Een goede samenwerking tussen specialisten en huisartsen vereist een zorgvuldige organisatie rondom het patiëntendossier, de rechten van de patiënt, de continuïteit van zorg en de specifieke rolverdeling van elke arts.
Artsen moeten in overleg beslissen wie de patiënt informeert over diens medische toestand. Het enkel doorsturen van onderzoeksresultaten door de specialist naar de huisarts biedt geen garantie dat de patiënt voldoende geïnformeerd wordt.
De nationale raad adviseert dat bij doorverwijzingen niet alleen relevante patiëntgegevens worden meegestuurd, maar ook informatie over de opvolging en continuïteit van zorg. Als de specialist belangrijke bevindingen doet, is het wenselijk dat de huisarts direct wordt ingelicht om verdere stappen te bespreken. Mocht de huisarts niet bereikbaar zijn, dan dient de specialist de patiënt zelf op de hoogte te stellen.
Bovendien heeft de patiënt het recht om te weigeren dat de resultaten aan de huisarts worden doorgegeven, wat voortvloeit uit zijn zelfbeschikkingsrecht, beroepsgeheim, en het recht op privacy.
In de toekomst zullen patiënten de toegang tot hun gezondheidsgegevens zelf kunnen beheren via een toegangsysteem, waarmee ze kunnen kiezen welke zorgverleners toegang hebben tot specifieke documenten of gegevens. De arts heeft de plicht de patiënt bewust te maken van de mogelijke gevolgen van deze keuzes voor de zorgkwaliteit.
In de huidige benadering, die uitgaat van de patiënt als partner in de zorg, kan de specialist de patiënt uitnodigen om zelf contact op te nemen met hem of met de huisarts om de resultaten van onderzoeken te bespreken.
Ten slotte moeten beide artsen altijd collegiaal handelen en de vrije keuze van de patiënt respecteren.
Yente Reinenbergh
Jurist
