Op 28 januari kwamen de vertegenwoordigers van de zeven innovatieve projecten rond toegankelijke huisartsgeneeskunde voor het eerst sinds de kick-off samen. Tijdens dit intervisiemoment blikten ze terug op de opstartfase van elk project. Ze reflecteerden samen over sterktes, zwaktes en mogelijke valkuilen en deelden waardevolle inzichten. Het doel van deze projecten is om de huisartsenpraktijk anders en efficiënter te organiseren om de werkdruk voor huisartsen te verlagen en de bereikbaarheid voor patiënten te verhogen.
Reflectie en uitwisseling tijdens de intervisie
Voorafgaand aan deze intervisie maakten de projectverantwoordelijken een analyse van de start van hun project. Tijdens de bijeenkomst gingen ze hierover met de andere projectverantwoordelijken en de organisaties uit de begeleidingsgroep (Domus Medica, Departement Zorg, ICHO, VIVEL en VVSG) in dialoog. Ze reflecteerden samen over sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen in hun projectplan en coachten elkaar. De belangrijkste inzichten vatten we voor u samen in deze SWOT-analyse.

Domus Medica blikt terug op een leerrijk intervisiemoment. Dr. Stefan Teughels (medisch directeur Domus Medica): “Het was een enorme verrijking om samen in gesprek te gaan over gedeelde uitdagingen en te brainstormen over mogelijke oplossingen. Vanuit Domus Medica deelden we inzichten over thema’s, zoals gedeelde praktijkmanagers, stratenplannen en externe verpleegposten. De lessen die voortkomen uit de zeven projecten zullen we dan ook vertalen naar ons ondersteuningsaanbod voor de huisartsen.”
Zeven innovatieve projecten in de kijker
De projectverantwoordelijken richten zich op een andere, efficiëntere organisatie van de huisartsenpraktijk om de huisartsentoegankelijkheid in hun regio te optimaliseren. Waar zetten ze op in?
- In Aalst willen de projectpartners, HAK Aalst, ELZ Regio Aalst, ELZ AMALO en stad Aalst, de huisartsentoegankelijkheid vergroten door innovaties binnen de huisartsenpraktijk te stimuleren. De partners zullen een dynamische en overzichtelijke tool ontwikkelen die huisartsen ondersteunt bij de implementatie van goede praktijkvoorbeelden op het gebied van teleonthaal en praktijkmanagement. Zo krijgen huisartsen praktische handvaten aangeboden om hun praktijk efficiënter te organiseren en hun werkcomfort te verhogen.
- In Mechelen bundelen de projectpartners, ELZ Mechelen – Katelijne, ELZ Bonstato, HAK Dijle en Netevallei en stad Mechelen, de krachten om een coöperatieve verpleegpost op te richten. In deze verpleegpost, gelegen in zorgzame buurt Heembeemd, wil men gespecialiseerde verpleegkundige ondersteuning aanbieden.
- De Huisartsenvereniging regio Turnhout zal samen met de ELZ Kempenland en de lokale besturen nieuwe artsen begeleiden bij de opstart van een praktijk. Ook willen ze praktijkmanagement faciliteren via intervisie en de opmaak van een leidraad.
- ELZ Dender-Zuid en huisartsenkring dr. Hemerijckx gaan samen met de lokale besturen van Ninove en Geraardsbergen aan de slag om het bestaande initiatief DOKTER9400 uit te breiden en te professionaliseren. Ze zullen kansen identificeren om de impact te vergroten en een model te ontwikkelen dat schaalbaar en overdraagbaar is naar andere zones. Door het project zorgvuldig te documenteren, streven ze ernaar een reproduceerbare aanpak te creëren voor andere eerstelijnszones en huisartsenkringen. Men richt zich daarin op het versterken van de managementstructuur, het identificeren van zowel kansen en valkuilen en het systematisch verbeteren en uitbreiden van het aanbod.
- ELZ Zuid-Oost Limburg wil, samen met de huisartsenkring Alden Biesen en de lokale besturen binnen de ELZ, de impact van verpleegkundigen in huisartsenpraktijken in kaart brengen, maar ook samen met artsen, verpleegkundigen en patiënten bekijken wat nodig is om deze samenwerking te stimuleren en succesvol te maken. Ze werken hiervoor samen met partners zoals UHasselt, PXL en UCLL.
- De Huisartsenkring van Brugge en Omgeving (HABO) gaat in samenwerking met de ELZ Oostkust en het lokaal bestuur van Blankenberge ondersteuning uitwerken van een gedeelde praktijkmanager die niet-medische taken kan overnemen van meerdere huisartsenpraktijken. In dit project kiezen ze voor een participatieve aanpak waarbij artsen zelf kunnen aangeven wat voor hen daarin wel en niet werkt. De doelgroep omvat alle lokale huisartsenpraktijken, zowel solo-, duo- als groepspraktijken.
- Nog in West-Vlaanderen zet TRIHAK, samen met eerstelijnszones midden WVL en RITS, de lokale besturen binnen de eerstelijnszones en DVV Midwest, in op het stimuleren van lokale samenwerkingen in de landelijke regio’s waarbij artsen samen met de lokale besturen oplossingen uitdenken binnen de huisartsentoegankelijkheid. In de stedelijke context werkt men een stratenplanproject uit om patiënten naar de juiste huisartsenpraktijk te verwijzen.
Twee keer per jaar komen de verschillende projecten en de begeleidingsgroep samen om van elkaar te leren en elkaar te inspireren. In juni volgt een tweede intervisiemoment. Maandelijks wordt elk project ook individueel gecoacht door de zorgstroomcoach.
Imke Pichal
Zorgstroomcoach - Projectcoördinator huisartsentoegankelijkheid
LEES OOK: Innovatieve projecten toegankelijke huisartsenzorg uit de startblokken.
SWOT-analyse
STERKTESEen complex probleem zoals huisartsentoegankelijkheid kan je alleen samen aanpakken. De STERKTE die het meest prominent naar boven kwam was dan ook de grote aandacht voor netwerken en samenwerken binnen alle projecten. Het continu in verbinding staan met alle diverse stakeholders - huisartsen maar ook praktijkmedewerkers, verpleegkundigen, lokale besturen, huisartsenkringen, eerstelijnszones, opleidingscentra, ICHO… - maakt dat noden, zorgen en valkuilen snel en duidelijk tastbaar worden. Inzetten op samenwerking maakt ook dat kleinschalige acties en inzichten, opgepikt door de diverse partners, grote veranderingen kunnen initiëren. |
ZWAKTESEen duidelijke ZWAKTE binnen de projecten is ironisch genoeg het probleem dat we met de projecten willen oplossen, namelijk het artsentekort. Het betrekken van artsen binnen de diverse projecten, in het uitwerken én implementeren van oplossingen is cruciaal, omdat de projecten een antwoord moeten bieden op hún noden en zorgen. Daarom is het van belang om telkens heel sterk af te wegen hoe dat zo efficiënt en effectief mogelijk kan gebeuren. |
KANSENBinnen de projecten wordt veel aandacht besteed aan hoe je veranderingen effectief doorvoert. Dit is belangrijk omdat wetten, subsidies en beleidsplannen op zichzelf vaak niet genoeg zijn om echte verbeteringen in de praktijk te brengen. De projecten zijn niet altijd vernieuwend op zich, maar door slim om te gaan met verandering kunnen ze toch innovatieve oplossingen bieden. Dit gebeurt door:
|
BEDREIGINGENKijken we tot slot naar de belangrijkste BEDREIGING dan komt het verduurzamen van wat men in de projecten doet en bereikt en van de betrokkenheid van stakeholders sterk naar voren. Er leven nog veel onzekerheden in deze fase. Hoe zal het artsenbestand verder evolueren (wordt de kloof tussen vraag en aanbod van huisartsengeneeskunde nog groter en nijpender, waardoor we met onze oplossingen misschien snel achter de feiten aan lopen)? Welke financiering kan men inzetten wanneer de context niet volledig voldoet aan de voorwaarden om bijvoorbeeld een premie aan te vragen? Kan men alle stakeholders op één lijn krijgen en houden? Verduurzaming was dan ook één van de drie thema’s waarop een kleinere groep zich richtte voor een diepgaande analyse met als doel elkaar verder te inspireren en te coachen. |