Interview met huisarts Joke Pauwelyn over de opstartfase van Dementie ReferentieArtsen (DRA) in Vlaanderen en Brussel
Wat is een Dementie ReferentieArts (DRA)?
Dr. Joke Pauwelyn, projectleider DRA bij Expertisecentrum Dementie Vlaanderen:
"De bevolking wordt ouder en dementie komt steeds vaker voor. Huisartsen en sommige ziekenhuisartsen hebben niet altijd voldoende kennis of tijd om patiënten met dementie optimaal te begeleiden. Hier komen de Dementie ReferentieArtsen (DRA’s) in beeld. Zij bieden medisch advies op afstand aan collega-artsen en helpen hen wegwijs te maken in het zorgaanbod. Daarnaast spelen ze een belangrijke rol in de samenwerking en kennisdeling rond dementiezorg voor verschillende zorgberoepen."
Hoe werkt het netwerk van DRA’s precies?
"Vanaf 1 maart 2025 starten 31 DRA’s, meestal in duo of team, verspreid over Vlaanderen en Brussel. Deze groep bestaat uit huisartsen, geriaters, neurologen en ouderenpsychiaters die collega’s ondersteunen met advies en expertise. In deze opstartfase gaat het om intercollegiaal overleg, waarbij huisartsen advies kunnen inwinnen over complexe dementiecasussen. Daarnaast helpen DRA’s een zorgnetwerk vlechten rond een persoon met dementie samen met de regionale expertisecentra dementie en verschillende zorginstanties in de regio. De DRA-functie zal in de toekomst ingebed worden in het bredere kader van doelgerichte en geïntegreerde zorg, want dat vormt de kern van het gezondheidszorgbeleid in het regeerakkoord.”
Hoe vinden artsen de weg naar een DRA?
"Op de website www.huisartsendementie.be kunnen artsen op de kaart van Vlaanderen een DRA in hun regio vinden en een adviesvraag indienen. Het is belangrijk dat deze procedure vlot en toegankelijk is, zodat artsen er effectief gebruik van maken."
We willen trouwens graag nog beter zicht krijgen op waar huisartsen nood aan hebben in dementiezorg. Dat kan door deze ultrakorte (3 min) bevraging in te vullen!"
Kunnen ook familieleden of andere zorgverleners beroep doen op een DRA?
"Nee, de DRA’s zijn er specifiek voor artsen. Familieleden of thuisverpleegkundigen kunnen hun vragen stellen aan de huisarts, die op zijn beurt contact kan opnemen met een DRA. Dit zorgt voor een duidelijke communicatieflow en voorkomt versnippering."
Hoe groot is het probleem van dementie in Vlaanderen?
"Momenteel zijn er ongeveer 150.000 mensen met dementie in Vlaanderen en het Brussels Gewest. Dit aantal zal naar verwachting verdubbelen tegen 2070. Het risico op dementie stijgt met de leeftijd en komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. De uitdaging is dan ook om een kwalitatieve en efficiënte zorgstructuur uit te bouwen die patiënten en mantelzorgers ondersteunt."
Waarom is dit project belangrijk voor de Vlaamse overheid?
"Het doel is om mensen met dementie zo lang mogelijk kwaliteitsvol thuis te laten wonen. Goede ondersteuning in de eerste lijn kan onnodige ziekenhuisopnames en zware zorgkosten vermijden. Dit komt niet alleen de patiënt en zijn omgeving ten goede, maar helpt ook om de gezondheidszorg duurzamer en efficiënter te maken. Naar de toekomst toe willen de verschillende overheden ook hun gezondheidszorgbeleid beter op elkaar afstemmen. Doelgericht en geïntegreerd dementie als grote uitdaging aanpakken, kan een goede oefening zijn hierin.”
Waarom hebt u zelf de stap gezet naar deze coördinerende functie?
"Na 31 jaar als huisarts gewerkt te hebben, voelde ik dat het tijd was voor iets nieuws. Mijn moeder stond als huisarts mee aan de wieg van de palliatieve thuiszorg. Ondanks het feit dat ze later dementie kreeg, bleef haar emotionele betrokkenheid bij onze levens tot het eind van haar leven vrij intact. Net zoals palliatieve equipeartsen een ondersteunende rol spelen voor huisartsen, zie ik deze eerste DRA’s als pioniers in de dementiezorg. Ik ben ervan overtuigd dat dit initiatief zal uitgroeien tot een waardevolle en interprofessionele steunpilaar binnen de eerstelijnszorg."