Recent werd de mondmaskerplicht uitgebreid naar kinderen vanaf 6 jaar. Per uitzondering hoeven personen die in de onmogelijkheid zijn een mondmasker of een gelaatsscherm te dragen omwille van een beperking dit niet te dragen. Echter, deze beperking dient gestaafd te zijn door middel van een medisch attest.
Domus Medica mocht vernemen dat artsen geraadpleegd worden door ouders met het verzoek een attest op te stellen zodat hun kind geen mondmasker hoeft te dragen, ook wanneer hier geen medische reden toe is.
Wat als ouders U verzoeken een dergelijk medisch attest voor hun kind op te stellen wanneer hiertoe geen enkele reden is? Hiervoor grijpen we terug naar de Code van medische deontologie en de adviezen van de Orde der artsen.
Artikel 26 van de Code van medische deontologie bepaalt het volgende:
De arts bezorgt de patiënt de medische documenten die hij nodig heeft.
De arts stelt deze documenten waarheidsgetrouw, objectief, voorzichtig en discreet op, met aandacht voor het vertrouwen dat de maatschappij in hem stelt. Hij vermeldt daarbij geen gegevens over derden.
De arts bezorgt op vraag van de patiënt de documenten aan de arts die de patiënt aanwijst.
In een advies van 19/9/2020 met betrekking tot het opstellen van medische documenten stelt de Orde het volgende:
1.3. Eerlijkheid
De arts stelt het medische document gewetensvol en volledig waarheidsgetrouw op, geleid door de huidige stand van de wetenschap.
Opzettelijk valse attesten schrijven kan leiden tot strafrechtelijke en disciplinaire vervolging.
Een welwillendheidsattest is een vals attest dat de arts vrijwillig en uit pure inschikkelijkheid opstelt met het oog op het opwekken van de welwillendheid van de bestemmeling tegenover zijn patiënt.
Deze eerlijkheidsplicht slaat op alle elementen in het document: beschreven medische feiten, voorgestelde behandelingen, vermelde data, handtekeningen, enz.
1.4. Objectiviteit
De arts handelt objectief door er onder andere voor te zorgen zich niet te laten beïnvloeden door onredelijke vragen van de patiënt of van derden en geen zaken te attesteren die buiten zijn medische bekwaamheid vallen of wetenschappelijk ongegrond zijn, zonder verband met de gezondheidstoestand van de patiënt of met betrekking tot derden die hij niet kent of die hij niet onderzocht heeft (i.v.m. de derden, zie ook punt 1.6. Medisch geheim). Hij alleen bepaalt wat hij schrijft.
Hij bevestigt of wat hij beschrijft gebaseerd is op een anamnese, een klinisch onderzoek, een raadpleging op afstand, medische documenten (medisch dossier) of zelfs louter op de verklaringen van de patiënt (dixitattest).
Een dixitattest is louter gebaseerd op de verklaring van de betrokkene en niet op de eigen medische vaststellingen van de arts. De arts vermijdt in de mate van het mogelijke een dergelijk document op te stellen. Zoals alle attesten mag dit geen verklaringen over derden bevatten.”
Een arts is aldus verplicht om een medisch attest op te stellen dat waarheidsgetrouw en objectief is. In geval van tegengestelde belangen tussen de arts en de ouders van het kind kan verwezen worden naar artikel 26 van de Code van medische deontologie en het advies van de Orde der artsen, alsook naar de zware gevolgen van het plegen van en medeplichtigheid aan valsheid in geschrifte.
Voor verdere informatie kan je als arts patiënten verwijzen naar deze pagina op de website www.gezondheidenwetenschap.be. Gezondheid en wetenschap deed een factcheck voor geruchten over de mondmaskerplicht voor kinderen.
Een veelvoorkomende vraag is voor welke pathologieën een dergelijk medisch attest afgeleverd kan worden. Domus Medica is hieromtrent momenteel in overleg met de betrokken wetenschappelijke verenigingen.
Indien nodig kan een eventuele beslissing over het medisch attest door een huisarts genomen worden in overleg met de CLB-arts. Op grond van artikel 4 van de wet patiëntenrechten kan multidisciplinair overleg gepleegd worden in het belang van het kind, mits toestemming van de ouders. Als het een algemene en niet-persoonsgebonden vraag voor de CLB-arts betreft, is geen toestemming van de ouders vereist.
Anne-Sophie Penasse
Jurist Domus Medica
