Ziekenhuisopnames worden korter en meer en meer vervangen door dagziekenhuis of thuishospitalisatie. Die evolutie heeft grote gevolgen voor de organisatie van de zorg. Domus Medica, i-mens, Wit-Gele Kruis Vlaanderen en Zorgnet-Icuro slaan de handen in elkaar om die verandering als zorgpartners in goede banen te leiden, met één centraal doel: betere, meer geïntegreerde zorg voor de patiënt.
Sinds enkele decennia daalt het aantal dagen dat een patiënt bij een opname in een algemeen ziekenhuis verblijft stelselmatig. Het dagziekenhuis, waarbij een patiënt dezelfde dag van zijn behandeling nog naar huis gaat, zit sterk in de lift. Tussen 2019 en 2023 nam de chirurgische daghospitalisatie toe met 16%, de niet-chirurgische daghospitalisatie met 12,7%. Meer dan de helft van het totaal opnames in een algemeen ziekenhuis zijn nu al dagopnames. Daarnaast wint ook thuishospitalisatie aan belang. Hierbij krijgt een patiënt zijn behandeling thuis onder supervisie van een ziekenhuisarts.
De shift naar dagziekenhuis en thuishospitalisatie maakt dat een belangrijk deel van de zorg verschuift naar huisartsen, thuisverpleegkundigen en mantelzorgers. Dat vereist goede afstemming tussen ziekenhuis en eerste lijn, en voldoende ondersteuning voor mantelzorgers. “Voor- en nazorg moeten anders en beter georganiseerd worden”, klinkt het bij de vier organisaties. “Zorg stopt niet aan de ziekenhuisdeur. Als patiënten thuis verder verzorgd worden, moet die overgang veilig en vlot kunnen verlopen.”
De nieuwe zorgmodellen vragen ook nieuwe afspraken tussen zorgverleners over wie wat doet, wanneer en hoe. Lokale netwerken, gedeelde informatie en transmurale zorgpaden - over de muren van instellingen heen - zijn hierbij sleutelwoorden. Vertrekpunt moet altijd de patiënt zelf zijn: wat heeft hij nodig, en hoe kunnen we zijn levensdoelen ondersteunen?
Op een gezamenlijke studiedag brengen de vier organisaties op 6 juni beleidsmakers en zorgprofessionals samen om deze evoluties in de zorg te verkennen, en een aantal concrete projecten voor te stellen waarin de overgang van zorg tussen ziekenhuis, huisarts, thuiszorg en andere zorgpartners naadloos verloopt. De partners drukken de expliciete intentie uit om vanuit een gezamenlijke visie te werken aan optimale zorgpaden om die evoluties voor de patiënt in goede banen te leiden.
Op het werkveld werd de afgelopen jaren pionierswerk geleverd, vaak in innovatieve projecten, waarin heel wat ervaring werd opgedaan. De tijd is nu rijp om die verder te implementeren. De organisaties vragen aan de overheid een regelluw kader, digitale tools en het uitwerken van modellen van transversale financiering.
Om deze ambitie kracht bij te zetten, ondertekenden Domus Medica, i-Mens, Wit-Gele Kruis van Vlaanderen en Zorgnet-Icuro een gezamenlijke intentieverklaring. Hierin engageren ze zich om:
te vertrekken vanuit de patiënt en zijn context
de eerste en tweede lijn te versterken in hun transmurale rol
te innoveren met nieuwe zorgmodellen
succesvolle praktijken te verankeren
Met dit charter zetten ze samen een belangrijke stap richting een toekomstgerichte, geïntegreerde zorg. In partnerschap met elkaar én met de overheid.
Lees het volledige charter hier.