In een aflevering van het programma 'Factcheckers' op Eén werden twee anonieme reporters op pad gestuurd om te onderzoeken of ze bij een huisarts een ziektebriefje voor één dag konden krijgen, ook al waren ze niet ziek. De reporters gaven tijdens de undercoveroperatie ten aanzien van de huisarts duidelijk aan dat ze niet ziek waren maar dat ze wel een ziektebriefje wensten. 14 van de 20 geraadpleegde artsen gingen in op de vraag naar het welwillendheidsattest.
De Nationale Raad van de Orde der artsen onderzocht het toenemend probleem van het foutief of vals opstellen van medische attesten. De aanleiding voor dit onderzoek was het stijgend aantal klachten bij provinciale raden over dergelijke attesten en voormelde reportage van 'Factcheckers'.
De Nationale Raad verwijst in het advies van 19 februari 2022 naar artikel 26 van de Code van medische deontologie en het advies inzake het opstellen van medische documenten - principes en aanbevelingen dd. 19/9/2020.
Volgens de Orde der artsen haalt het afleveren van kwestieuze attesten de geloofwaardigheid van de individuele arts en het vertrouwen in het gehele artsenkorps naar beneden. Bovendien kan de patiënt nadeel ondervinden bij het verwerven van sociale of andere voordelen indien de instantie twijfelt aan de waarachtigheid van deze medische documenten.
Om deze redenen stelde de Orde der artsen een actieplan op dat steunt op drie pijlers: preventie, controle en tuchtrechtelijke handhaving.
Wat de preventie betreft, zullen de decanen van de faculteiten geneeskunde worden aangeschreven om het maatschappelijke belang van medische attesten te benadrukken in de master geneeskunde en de master na masteropleiding. Ook de lokale kwaliteitsgroepen (LOK) zullen worden verzocht de materie op te frissen in hun bijscholingen. Om het actieplan te ondersteunen, wordt voor de artsen een affiche ter beschikking gesteld, die kan worden uitgehangen in de wachtzaal en waarin zowel de patiënt als de arts op hun maatschappelijke verantwoordelijkheid wordt gewezen. (Deze affiche vindt U via de link onderaan dit artikel.) Digitaal lesmateriaal wordt beschikbaar gesteld voor het onderwijs en de bijscholingsactiviteiten.
Wat de controle en de handhaving betreft, zullen de artsen die valse attesten opstellen ter verantwoording worden geroepen door de bevoegde provinciale raden om hen te wijzen op het maatschappelijke belang van medische documenten. Het opstellen van attesten dat niet strookt met de medische deontologie betreft een deontologische inbreuk en kan het voorwerp uitmaken van een disciplinaire sanctie.
