Domus Medica ontwikkelt het komende jaar in samenwerking met de Academie van de Eerste Lijn en ondersteund door Fonds Dr. Daniel De Coninck een vormingsaanbod rond doelgerichte zorg in de huisartsenpraktijk.
Doelgerichte zorg brengt de menselijkheid in de zorg terug. Enerzijds omdat het de patiënt diens persoonlijke levensdoelen zijn die richting geven aan de keuzes in de zorg. Anderzijds omdat het van zorgverleners een zekere kwetsbaarheid toelaat én vraagt in de hulpverlening. Durven toegeven dat jij soms niet weet wat de beste keuze is in een complexe zorgsituatie. Durven afwijken van de protocollen als blijkt dat dit niet het gewenste effect heeft voor de patiënt. Met dit project beogen we huisartsen te stimuleren om samen met peers binnen de vertrouwde setting van de LOK te onderzoeken hoe je die kwetsbaarheid kan toelaten in het andere gesprek met patiënten. De ontwikkeling van het LOK-traject begint in april 2023 en zal in het najaar van 2024 ter beschikking komen.
Betekenisvolle zorg in de huisartsenpraktijk
Mensen die chronisch ziek worden kunnen hun dagen vaak niet meer inrichten zoals zij dat zelf willen, niet langer meedoen aan bepaalde activiteiten, lopen het risico op het ervaren van een toenemende eenzaamheid en afhankelijkheid van anderen.... Als je als persoon geconfronteerd wordt met een chronische aandoening of terecht komt in een situatie met complexe zorg-en ondersteuningsnoden, kunnen diverse eerstelijnsprofessionals bijspringen, waaronder het team in de huisartsenpraktijk. Huisartsen stellen kwaliteit van zorg en ondersteuning voorop. Wanneer zij echter met een puur diagnostische, ziektegerichte of probleemgerichte bril naar kwaliteit van zorg kijken, bestaat de kans dat hun patienten de zorg niet als optimaal ervaren. De persoonlijke doelstellingen van patienten durven immers nogal eens te verschillen van doelen die zorg-en hulpverleners voorop stellen.
Wanneer bij het zoeken naar medische en psychosociale oplossingen de levensdoelen en prioriteiten van de patiënt worden vooropgesteld, dan krijgt de zorg en ondersteuning meer betekenis, zowel voor de persoon en zijn omgeving als voor de hulpverleners. Patiënten willen gehoord, gezien en betrokken worden in hun eigen zorgpad. Zij willen samen bekijken welke keuzes in zorg en ondersteuning mogelijk zijn om hun levenskwaliteit te maximaliseren. Doelgerichte zorg helpt personen en hulpverleners om in samenspraak een menselijk en doeltreffend pad te ontwikkelen voor een leven met één of meerdere aandoeningen en moeilijke sociaaleconomische omstandigheden.
Zowel burgers-patiënten, professionals als het gezondheids-en welzijnssysteem en de hele samenleving hebben baat bij een doelgerichte zorg:
- Zorg die de prioriteiten en levensdoelen van mensen centraal stelt, bevordert de actieve betrokkenheid van de persoon en het samenwerken over verschillende disciplines en sectoren heen.
- Zorgplannen die vertrekken van de levensdoelen en opgesteld zijn in samenspraak met de persoon en eventueel ook de mantelzorgerzijn doeltreffender omdat de resultaten betekenisvol zijn voor de betrokkenen. Hierdoor wordt ook de motivatie en compliantie gestimuleerd.
- Samenbeslissingen nemen wordt vaak eenvoudiger als zorg-en welzijnsprofessionals begeleiding en behandeling afstemmen op overkoepelende persoonsgerichte in plaats van ziektegerichte doelen.
- Er komt meer gelijkwaardigheid in de relatiepersoon-professional. Wat op zijn beurt het vertrouwen bevordert en ruimte maakt om naast professionele kennis ook ervaringskennis te benutten.1
LOK-traject doelgerichte zorg in ontwikkeling
Met de ontwikkeling van een LOK traject beogen we doelgerichte zorg breder ingang te laten vinden in de huisartsenpraktijk. Tijdens 2 tot 3 'peer learning sessies' kunnen huisartsen vanuit concrete casuïstiek en door het delen van ervaringen uit de eigen praktijk hun kennis en inzicht in de meerwaarde van doelgerichte zorg vergroten. De voornaamste leerdoelen van de vorming zijn:
- Bewust worden van de uitdagingen in complexe chronische zorg en de limieten van een probleemgerichte zorgaanpak.
- Inzicht vergroten over meerwaarde van doelgerichte zorg en de verschillen tussen het formuleren van levensdoelen, zorgdoelen en zorgplanning.
- Kunnen toepassen van de doelgerichte zorg benadering op de eigen casuïstiek (van ‘what matters with’ naar ‘what matters to’ de patient)
Het LOK-traject wordt uitgewerkt door de expertisedomeinen chronische zorg, preventie en psychosociale zorg onder begeleiding van de onderzoeksgroep Doelgerichte zorg van de Academie van de Eerstelijn. Dankzij steun van het fonds Dr. Daniel De Coninck, beheert door de Koning Boudewijn Stichting, kunnen we een train-the-trainer organiseren voor LOK-moderatoren en een dertigtal LOKs gratis aanbieden. De ontwikkeling van het LOK-traject begint in april 2023 en zal in het najaar van 2024 gelanceerd worden.
Meedenken rond de inhoud en implementatie van het vormingsaanbod doelgerichte zorg? Laat dit gerust weten aan emy.kool@domusmedica.be of charlotte.sercu@domusmedica.be
Meer lezen over doelgerichte zorg bij complexe zorgnoden in de huisartsenpraktijk?
- Boeckxstaens et al., Goal-oriented care. A Shared Language and Co-creative practice for health and social care. Koning Boudewijnstichting 2020
- De presentatie van Prof. Dr. Pauline Boeckxstaens, Vanessa Gauwe, Dagje Boeykens en Reini Haverals terug over ‘Doelgerichte zorg bij multimorbiditeit’ van de huisartsenconferentie 2021.
- Kool & D’hanis. Een wegwijzer voor chronische en complexe zorg. Van een lineair naar multifactorieel model. Huisarts Nu 2020
- Van Pottelbergh, Vaes, Boeckxstaens. Multimorbiditeit: een complexe fenomeen. Huisarts Nu 2015
- De Maeseneer & Boeckxstaens. Multimorbiditeit, doelgeoriënteerde zorg en sociale rechtvaardigheid. Huisarts Nu 2012
1. Gebaseerd op de inleidende tekst van de projectoproep ‘Doelgerichte zorg in de eerste lijn’ van het Fonds Dr. Daniel De Coninck