Domus Medica ontwikkelt actieplan toegankelijke huisartsenzorg

17 feb 2022

In samenwerking met Quality and Safety Ghent, VIVEL en het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid werkt Domus Medica aan de ontwikkeling van een actieplan voor huisartsenkringen om het nijpende huisartsentekort aan te pakken. Tegen de lente van 2023 wordt een applicatie ontwikkeld waarmee we het huisartsentekort en knelpuntregio’s gedetailleerd in beeld brengen en gerichte ondersteuningsinstrumenten opzetten.

Tot eind 2019 ondersteunde de Vlaamse Overheid de vestiging van huisartsen in huisartsarme zones met een premie van 20.000 euro per vestiging. Omdat het aantal huisartsarme zones verder bleef stijgen en een groot deel van de gemeenten in de Vlaamse Gemeenschap ingekleurd werden als ‘huisartsarm’, bleek deze ondersteuning weinig effectief om de huisartsentoegankelijkheid te stimuleren. 

De coronacrisis met, de zeer zware belasting op huisartsen, heeft de problematiek van huisartsenpraktijkpermanentie nog veel duidelijker gemaakt. Patiënten berichten meer en meer over huisartsenpraktijken die noodgedwongen een patiëntenstop doorvoeren, waardoor ze vaak heel moeilijk een huisarts vinden. 

Lokale besturen stellen vragen bij de toegankelijkheid en bereikbaarheid van de huisartsenpraktijken, komen aankloppen bij Domus Medica of nemen zelf acties, die een lokale impact kunnen hebben maar geen structurele oplossing zijn. In bepaalde regio’s van de Vlaamse Gemeenschap stelt het probleem zich urgenter dan in andere regio’s.

Globaal plan over toegankelijkheid

De huisartsenkringen hebben nood aan extra maatregelen en steun om de toegankelijkheid te kunnen waarborgen in de huisartsenzones. Daarom werkt Domus Medica nu een globaal plan uit voor de huisartsenkringen, dat de toegankelijkheid van de huisartsgeneeskunde voor de burgers centraal stelt.  
Domus Medica werkt in het kader van dit globale plan samen met Quality and Safety Ghent, VIVEL en het Vlaams Agentschap Zorg en Gezondheid aan een actieplan voor de huisartsenkringen om het nijpende huisartsentekort aan te pakken. 

Applicatie brengt tekorten in beeld

Een eerste stap in dit actieplan is een vollediger beeld te krijgen van het huidige aanbod van de huisartsenzorg. Dit gebeurt op basis van verschillende parameters zoals het aantal huisartsen uitgedrukt in voltijdse equivalenten, demografie van de huisartsen, patiëntencontacten, praktijktype, praktijkondersteuning, praktijklocaties, patiëntenstoppen en zorgvraag. 

Deze informatie wordt in een applicatie geïntegreerd die het huisartsentekort en knelpuntregio’s in beeld brengt. De applicatie moet toelaten om regionaal de toegankelijkheid van de huisartsgeneeskunde te monitoren, evoluties te herkennen en gerichte acties en toekomstscenario’s te ontwikkelen. Op deze manier geeft het instrument inzicht om van lokaal tot algemeen beleidsniveau gericht acties te ondernemen om de toegankelijkheid van de huisartsenzorg te waarborgen.

De applicatie werd uitgetest in twee proefregio’s met een sterk tekort. 

De ervaringen vanuit de proefregio’s wordt in het najaar van 2022 uitgebreid naar drie extra pilootprojecten in drie extra huisartsenkringen (fase 2 van het project). In het voorjaar van 2023 wordt de applicatie uitgerold over alle Vlaamse huisartsenkringen (fase 3 van het project). Op termijn zou de applicatie ook bruikbaar moeten zijn voor andere zorgverleners in de eerste lijn.

Achtergrondinformatie

We bedanken alvast de partners die mee hun schouders zetten achter dit belangrijke project. Het Agentschap Zorg en Gezondheid stelde middelen ter beschikking waardoor alvast een halftijds uitvoerend onderzoeker Ilka Jacobs, onder supervisie van professor Sara Willems van Quality and Safety Ghent, extra expertise kan aanleveren om samen met Domus Medica en VIVEL de applicatie te ontwikkelen. 

Voor meer informatie over dit project kunt u terecht bij gert.merckx@domusmedica.be.

Het rapport van fase 1 van het project (december 2021-oktober 2022) kan u hier raadplegen. 

Gert Merckx
Expertisedomeinverantwoordelijke Kringen