Recentelijk kwamen Ozempic en andere farmaceutische benaderingen voor obesitas veelvuldig in de media ter sprake. Het toenemende gebruik van medicatie tegen obesitas is zorgwekkend, gezien de complexiteit van deze aandoening die een holistische benadering vereist. Huisartsen kunnen patiënten bijstaan met advies over gezonde voeding en levensstijl, en indien nodig doorverwijzen naar specialisten. Eetexpert, het Vlaams Kenniscentrum voor eet- en gewichtsproblemen, voorziet huisartsen van praktische tools voor gewichtsconsultaties, het opstellen van persoonlijke behandelplannen en het bevorderen van multidisciplinaire samenwerking. Het benadrukt het belang van preventie en vroegtijdige interventie, waarbij medicatie slechts in uitzonderlijke situaties wordt overwogen.
In Vlaanderen kampt volgens de preventiepeiling (2023) de helft van de volwassen bevolking met overgewicht: 34,3% heeft overgewicht en 16,4% heeft obesitas. Het percentage van mensen met overgewicht is significant hoger bij mannen dan bij vrouwen (41,2% versus 27,5%)
Rapportnummer: : D/2023.14.440/16. Beschikbaar op doi.org/10.25608/rc5w-nb16
Obesitas is het resultaat van een complex samenspel van diverse factoren. Genetische en endocriene afwijkingen kunnen de regulatie van de eetlust verstoren en leiden tot gewichtstoename. Endocriene aandoeningen, zoals hypothyreoïdie en het syndroom van Cushing, dragen bij aan overgewicht. Bepaalde medicijnen kunnen eveneens obesitas in de hand werken. Daarnaast kunnen psychologische stress en emotionele factoren, zoals depressie, veranderingen in eetgedrag en gewichtstoename veroorzaken, maar het is belangrijk op te merken dat niet alle gevallen van obesitas een psychologische oorzaak hebben. Ongezonde eetgewoonten, lichamelijke inactiviteit en levensstijlfactoren, zoals roken, overmatig alcoholgebruik, slaapgebrek, de samenstelling van de darmflora en een lage sociaaleconomische status, spelen een cruciale rol bij de ontwikkeling van obesitas
Eetexpert is het Vlaamse kenniscentrum voor eet- en gewichtsproblemen en fungeert als brug tussen wetenschappelijk onderzoek en de praktijk. Eetexpert streeft naar een verbetering van zowel de fysieke als psychosociale gezondheid van de Vlaming door de nadruk te leggen op preventie van eet- en gewichtsproblemen en het optimaliseren van de zorg voor mensen met deze problemen. Tegelijkertijd wil Eetexpert zorgverleners en partnerorganisaties ondersteunen met wetenschappelijk onderbouwde informatie en praktijkgerichte opleidingen.
Een gezonde leefstijl vind je in A.L.L.E.S. en bestaat uit meer dan enkel en alleen gezond eten en bewegen. Voor alle afzonderlijke categorieën heeft eetexpert een infofiche ontwikkelt.
Daarnaast heeft Eetexpert andere materialen ontwikkeld voor huisartsen, waaronder een flowchart voor de behandeling van overgewicht, een stappenplan voor overgewicht bij kinderen en een stappenplan voor overgewicht bij volwassenen.
Helena Broekaert
Expertisedomeinverantwoordelijke Preventie & Gezondheidspromotie