handleiding gezondheidsgids onderdeel beweging

De GGDM vraagt of de patiënt  dagelijks een half uur of meer lichaamsbeweging (flink wandelen, fietsen, tuinieren, joggen…) neemt

De GGDM gebruikt het antwoord op de vraag over fysieke activiteit als één van de elementen van de findrisc vragenlijst, om zo het risico op diabetes in te schatten

Aanpak van mensen die nee antwoordden op deze vraag:

Enige beweging is beter voor de gezondheid dan geen beweging. Bij volwassenen die de aanbevelingen voor beweging niet halen, is stapsgewijze groei naar deze aanbevelingen daarom belangrijk. Indien de aanbevelingen voor beweging niet haalbaar zijn, dan wordt voor volwassenen zoveel mogelijk dagelijkse beweging aanbevolen, rekening houdend met hun gezondheidstoestand en functionele beperkingen. Elke vooruitgang telt, klein beginnen en stap per stap opbouwen geeft meer kans op blijvend succes.

Het is aanbevolen om het grootste deel van de (wakkere) dag te bewegen aan lichte intensiteit. Voor volwassenen wordt bovendien minstens 150 minuten (2,5 uur) aerobe beweging aan matige intensiteit per week aanbevolen. Dit wordt best gespreid over 5 dagen en bij voorkeur alle dagen van de week, met minstens 30 minuten per dag.
Volwassenen die willen bewegen aan hoge intensiteit, kunnen kiezen voor 75 minuten (1 uur en 15 minuten) aerobe beweging. Dit wordt best gespreid over meerdere dagen: bv. 3 dagen 25 minuten.
Men kan er ook voor kiezen om wekelijks te bewegen aan een combinatie van matige en hoge intensiteit. Elke minuut beweging aan hoge intensiteit telt hierbij voor 2 minuten. De beweegactiviteiten mogen over de dag gespreid worden, met minstens 10 minuten beweging na elkaar.

Meer beweging levert bijkomende gezondheidswinst op: tot 300 minuten (5 uur) aerobe beweging aan matige intensiteit per week of tot 150 minuten (2,5 uur) aerobe beweging aan hoge intensiteit, of een gelijkwaardige combinatie van aerobe beweging aan matige en hoge intensiteit.

Bijkomend worden voor volwassenen minstens tweemaal per week specifieke activiteiten aanbevolen om de (grote) spieren en botten te versterken.

Tijdens de zwangerschap blijven deze aanbevelingen geldig, maar afgestemd op de mogelijkheden en het bewegingsniveau van voor de zwangerschap. Zwangere vrouwen passen zo nodig het tempo en de duur van de beweging aan. Uitputting wordt afgeraden. Contactsporten en intensieve competitiesporten worden ook afgeraden om vallen of overbelasting van de pezen in de buik te vermijden. Diepzeeduiken wordt afgeraden wegens de risico’s voor de baby.

Bijkomend worden voor ouderen minstens tweemaal per week (bij voorkeur driemaal per week) specifieke activiteiten aanbevolen gericht op spierversteviging, evenwicht en lenigheid. Dit is onder andere belangrijk om het valrisico te verminderen en om het zelfstandig wonen te verlengen.

Voor het starten van evenwichtsoefeningen bij verhoogd valrisico is een verwijzing naar een kinesist aangewezen.

Voor patiënten met een chronische pathologie (bv. na myocardinfarct, bij hartfalen of bij COPD) is fysieke activiteit meestal aanbevolen, zowel preventief en als onderdeel van hun behandeling. Zij moeten fysiek actief zijn op het niveau dat nodig is om de aandoening in kwestie doeltreffend en veilig te behandelen.