Baarmoederhalskankerscreening - Cijfers, onderzoeken en literatuur

Opgelet, u krijgt momenteel niet de volledige inhoud van deze pagina te zien omdat u niet bent aangemeld als lid of geen lidmaatschap heeft bij Domus Medica.
Wilt u de volledige pagina kunnen lezen,

Webinar 'Nieuw HPV-screeningsbeleid en HPV-vaccinatie' - 19 november 2024

Op 19 november 2024 vond ons webinar over het 'nieuw HPV-screeningsbeleid en HPV-vaccinatie' plaats.

Leden van Domus Medica kunnen hieronder de opname bekijken na aanmelden.

Cijfers voor Vlaanderen in 2023

Voornaamste inzichten

De voornaamste inzichten uit de cijfers in 2023 (CvKO, 2023):

  • 66,1% van de doelgroep werd gescreend

  • 3 939 baarmoederhalskankers werden gevonden, waarvan 93,9% in stadium 0

  • 7,5% van de uitstrijkjes is afwijkend

  • Bij 18,9% van de afwijkende uitstrijkjes volgt geen correct vervolgonderzoek

  • De totale dekking is voor de eerste maal hoger dan de gezondheidsdoelstelling van 65%, namelijk 66,1%

  • Er wordt een stijging waargenomen van het aandeel uitstrijkjes afgenomen door huisartsen.

Nieuwsgierig naar de dekkingsgraad in uw gemeente of eerstelijnszone?

CvKO biedt een online tool aan waarbij u kan nagaan welke dekkingsgraad voor baarmoederhalskankerscreening er is in uw gemeente of eerstelijnszone.

Neem hier een kijkje voor uw gemeente/eerstelijnszone.

Onderstaande Infographic geeft een weergave voor baarmoederhalskankerscreening in 2023 in Vlaanderen:

Projecten en onderzoeken rond baarmoederhalskankerscreening

ESSAG-trial: Screening baarmoederhalskanker verhogen via huisartsgebaseerde interventies

Domus Medica maakt deel uit van het begeleidingscomité van het onderzoeksproject ESSAG: screening baarmoederhalskanker verhogen via huisartsgebaseerde interventies, uitgevoerd door een projectteam onder leiding van prof. Willems Sara (Universiteit Gent).

In dit onderzoeksproject wordt nagegaan hoe langdurig niet-gescreende vrouwen toch bereikt kunnen worden. Deze groep omvat een aanzienlijk aantal vrouwen boven de 50 jaar, vrouwen die in armoede leven en vrouwen met een migratieachtergrond. Uit onderzoek blijkt dat deze vrouwen enerzijds moeite hebben met het begrijpen van informatie over screening, en anderzijds obstakels ervaren bij het laten uitvoeren van een uitstrijkje, zoals schaamte, ongemak of het regelen van een doktersafspraak. Dit project richt zich op het aanpakken van deze barrières via twee benaderingen:

  1. Door een zelfafnamekit aan te bieden

  2. Door de huisarts in te zetten om deze vrouwen te bereiken

Meer informatie over dit project: KOTK | Screening baarmoederhalskanker verhogen via huisartsgebaseerde interventies: ESSAG-trial

Afkortingen

AGCAtypical glandular Cells
ASC-HAtypische squameuze cellen, H-SIl kan niet met zekerheid uitgesloten worden
ASC-USAtypical Squamous Cells of Undetermined Significance
hr HPV-Hoogrisico-HPV humaan papillomavirus negatief
hr HPV+Hoogrisico-HPV humaan papillomavirus positief
LSILLaaggradige squameuze intra-epitheliale laesie
NILMNegatief voor intra-epitheliale laesie of maligniteit

Literatuur en nuttige bronnen

Literatuur

  • Arbyn M, Haelens A, Desomer A, Verdoodt F, Thiry N, Francart J, Hanquet G, Robays J. Welke screening voor baarmoederhalskanker? – Synthese. Health Technology Assessment (HTA). Brussel: Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE). 2015. KCE Reports 238As. D/2015/10.273/14 
  • IARC Handbooks of Cancer Prevention - Cervical Cancer Screening Volume 18
  • Serrano, B., Ibáñez, R., Robles, C., Peremiquel-Trillas, P., De Sanjosé, S., & Bruni, L. (2022). Worldwide use of HPV self-sampling for cervical cancer screening. Preventive medicine, 154, 106900.
  • World Health Organization. (2021). WHO Guideline for Screening and Treatment of Cervical Pre-cancer Lesions for Cervical Cancer Prevention: web annex A: syntheses of evidence. In WHO guideline for screening and treatment of cervical pre-cancer lesions for cervical cancer prevention: web annex A: syntheses of evidence.

Nuttige bronnen

Herziening richtlijn baarmoederhalskankerscreening

De recente verandering in dit bevolkingsonderzoek (vanaf 1/1/2025), waarbij vrouwen van 30 tot en met 64 jaar primair gescreend worden via een HPV-test, en niet langer via cytologie, bevestigt de nood aan herziening van deze richtlijn.

Omdat het ontwikkeltraject van richtlijnen een grote investering van tijd en middelen vergt, kan Domus Medica momenteel geen richtlijnen in eigen beheer herzien. Bijgevolg werkt Domus Medica nauw samen met WOREL (Werkgroep Ontwikkeling Richtlijnen Eerste Lijn) die in 2022-2023 een onderhoudsplan heeft opgesteld, waarin de herziening van de richtlijn baarmoederhalskankerscreening is ingekanteld. Zodra meer duidelijkheid bestaat over de timing van deze herziening, wordt dit gecommuniceerd. 

Publicatie datum
28 nov 2024
Revisiedatum
12 mrt 2025