Zuurstof voor ambulante patiënten: de apotheken (van wacht) zijn cruciaal

10 apr 2020

Gezien de bevoorradingsproblemen met ambulante zuurstof, heeft de overheid in overleg met APB een regeling getroffen om te zorgen dat levering en terugbetaling van alle types van zuurstof toegelaten is voor ambulante patiënten (thuis of in een woonzorgcentrum). Daarom wordt de terugbetaling van vloeibare zuurstof voor ambulante patiënten via de officina-apotheek (opnieuw) toegestaan, gezien het gebrek aan voldoende zuurstofconcentratoren of gasvormige zuurstof beschikbaar. Dat is nodig om te beantwoorden aan dringende en toenemende noden.

Het instellen van een zuurstofbehandeling is vanzelfsprekend van levensbelang en het is de behandelende arts die beslist of zuurstof broodnodig is of niet voor een ambulante patiënt of in een rusthuis. En het is via de apotheek dat de leverancier gecontacteerd moet worden, en door niemand anders. Bedankt dus voor uw waakzaamheid voor de therapeutische noodzaak en om de bestellingen te beperken tot het strikt noodzakelijke. 

Voor gasvormige zuurstof en zuurstofconcentratoren is de klassieke methode voor de tarifering van toepassing. De goedkeuringen voor beide zijn verlengd en inwisselbaar sinds kort. De procedure voor de terugbetaling van vloeibare zuurstof zal eerstdaags afgewerkt worden. De leveringen en facturen die in tussentijd ontvangen worden, zullen terugbetaald worden. Daar heeft de overheid zich toe geëngageerd. 

Tijdens het verlengde paasweekend, kan de apotheek van wacht aangesproken worden voor dringende leveringen van zuurstof aan ambulante patiënten of in woonzorgcentra door de huisarts van wacht of door een medewerker van het woonzorgcentrum. Het is ook mogelijk de apotheker die het rusthuis gewoonlijk beleverd hierover aan te spreken. 

(Bron: gebaseerd op bericht van APB van 10/04/2020)

Corona-Crisis: Zuurstof : Maatregelen, richtlijnen & Communicatie

Doel: 

Door de stijgende vraag naar zuurstof de laatste weken, zijn er dringende maatregelen en richtlijnen nodig om zo veel mogelijk de zuurstofbevoorrading te blijven garanderen en dit voor de patiënten die het meest nodig hebben. We wensen eventuele tekorten aan zuurstofbevoorrading en -belevering te voorkomen en een betere verspreiding te krijgen van de bestaande middelen in het kader van de Corona-crisis.

We roepen alle actoren op om hun verantwoordelijkheden correct op te nemen en een éénduidige en uniforme communicatie te voeren over deze richtlijnen. Dat is cruciaal. 

Maatregelen met onmiddellijke ingang: 

Verbeteren van voorraad

Maatregelen op niveau van de aanbodzijde :

  1. Er worden nergens meer reserves of buffervoorraden aangelegd “in case of”. Niet in de thuissetting, niet in WZC, niet in de apotheken, … Hamstergedrag is onverantwoordelijk gedrag. 
  2. Alle ongebruikte zuurstofconcentratoren, lege zuurstofflessen, zuurstofmateriaal, … en ook alle (recent) ingeslagen hamsterstock (zie punt 1) wordt onmiddellijk gemeld aan de zuurstofleverancier-eigenaar en door hen opgehaald.
  3. Alle vormen van zuurstoftherapie (zuurstofconcentrator, gasvormige zuurstof en ook vloeibare zuurstof) zijn voortaan overal inzetbaar ook in de ambulante setting en dit via de officina-apotheken, uiteraard rekening houdende met de indicatiestelling en het daarvoor benodigde debiet en materiaal. 
    De terugbetaling voor vloeibare zuurstof is geregeld en wordt gegarandeerd, ook via de officina-apotheken! De technische uitvoering daarvoor is bezig. De bevoorrading primeert. Sinds 08/04/2020 zijn immers alle machtigingen en terugbetalingsvormen reglementair onderling uitwisselbaar zijn.
  4. Er worden nieuwe pistes van voorraad uitgerold. Zo wordt vb. in spoed geregeld nu dat een nieuwe leverancier zijn zuurstofconcentratoren terugbetaald mag uitleveren vanaf 10/04/2020. Ook die terugbetalingsmodaliteiten worden uitgewerkt en gegarandeerd. Opnieuw is de bevoorrading prioritair. 

Maatregelen op niveau van de vraagzijde

Beperken van de instroom van nieuwe zuurstof-behoevende patiënten in de ambulante setting (thuis of woonzorgcentrum):

  1. Zuurstof-afhankelijke of – behoevende patiënten die vandaag opgenomen zijn in het ziekenhuis mogen niet ontslaan worden uit de ziekenhuizen, waar er nog wel capaciteit is van bedden en zuurstof. Deze patiënten keren dus voorlopig niet naar huis, niet naar het woonzorgcentrum (WZC) noch naar een schakelzorgcentrum. 
  2. We herinneren er aan dat zuurstoftherapie-instelling (installatie of wijzigingen) het domein zijn van de behandelende arts. Er mogen geen nieuwe installaties meer uitgevoerd of besteld worden, indien de arts zijn patiënt niet gezien heeft en hiervoor geen voorschrift op patiëntnaam heeft opgemaakt. De behandelende artsen beslissen over de instelling van zuurstoftherapie en dienen hier gezien de mogelijke penurie behoedzaam om te springen met het inzetten van de zuurstofbehandeling. 
  3. Leveringen bij de zuurstofleveranciers, worden enkel nog aanvaard als die besteld worden door een (ziekenhuis)apotheker. Dat is in de eerste plaats uw gebruikelijk apotheker, ook voor de WZC. Tijdens weekends zijn er ook de apotheken van wacht waarvan u de gegevens kunt vinden via www.apotheek.be. Alle andere telefonische aanvragen & mails van WZC, patiënten, … worden niet meer uitgevoerd door de leveranciers. 
    WZC, patiënten, … mogen zelf niet bestellen. 
    De apothekers staan vervolgens in voor het contact en het briefen van de patiënten, de WZC, … 

Maatregelen op het niveau van de “dispatch” of “telefonie”:

  1. De zuurstofleveranciers in België zijn voor spoedgevallen bereikbaar via noodnummers die de apothekers kennen, en stellen alles in het werk om, mits onderlinge afspraken, alle “nieuwe” zuurstofpatiënten aanvragen te stroomlijnen en aan zo veel mogelijk leveringen te voldoen. 

Maatregelen op het niveau van het transport en de leveringen:

  1. Indien een bepaalde leverancier wel zuurstofvoorraad heeft, maar niet kan uitleveren wegens een gebrek aan personeel, chauffeurs, voertuigen, logistiek… zal dat bedrijf beroep doen op zijn collega’s, Defensie en/of de civiele bescherming.  

Deze optie is het meest zinvol indien het om een levering gaat naar een WZC, waar verplegend personeel met ervaring de installatie van de zuurstof mee kan verzorgen. 

En als allerlaatste maatregel – helemaal geen voorkeur, en enkel als het echt niet anders kan : 

  1. Indien de patiënt echt té zuurstof-behoevend is en het hoogdringend is, en er op korte termijn geen enkele oplossing van snelle ambulante belevering kan gevonden en aangeboden worden, is de enige overgebleven optie een opname in een ziekenhuis. 

Deze maatregel willen we absoluut zo veel mogelijk vermijden. We roepen dus nogmaals alle actoren in het zorgveld op om eerst in te zetten op bovenstaande richtlijnen en maatregelen, in het belang van onze patiënten. 

Ter herinnering: betreffende zuurstoftherapie: 

  • Palliatieve zorg: gasvormige zuurstof of zuurstofconcentrator of vloeibare zuurstof zijn inzetbaar 
  • Acute hypoxemie: gasvormige zuurstof of zuurstofconcentrator of vloeibare zuurstof zijn inzetbaar 
  • Langdurige zuurstoftherapie thuis: gasvormige of zuurstofconcentrator of vloeibare zuurstof zijn inzetbaar
  • Clusterhoofdpijn: enkel gasvormige zuurstof is inzetbaar, wegens hoge debieten nodig 12L/min

Dit mits rekening te houden met het nodige debiet voor de patiënt. Een zuurstofconcentrator heeft een maximaal debiet van 4L/min. Voor hogere debieten moet men gasvormige of vloeibare zuurstof inzetten.