Huisartsenvereniging Domus Medica wil dat huisartsen gratis telefoontolken kunnen blijven inzetten, ook na 16 september. De risico’s die een nieuwe maatregel dreigt mee te brengen, zijn te groot.
Voorop dit: Domus Medica steunt ten volle het uitgangspunt dat nieuwkomers via het inburgeringstraject Nederlands leren. De overheid mag dat lovenswaardige streven echter niet afdwingen op de kap van huisartsen, laat staan op die van mensen met een medisch probleem.
Zoals de kaarten nu liggen, zullen huisartsen binnenkort immers geen gratis beroep meer kunnen doen op een tolk voor patiënten met een migratieachtergrond die ook na hun inburgeringstraject onvoldoende Nederlands kennen om over delicate kwesties als hun gezondheid te spreken. Deze maatregel is kwalijk voor de arts, gevaarlijk voor de patiënt en contraproductief voor de belastingbetaler, aangezien de maatregel de eerstelijnsgeneeskunde meer kosten dreigt te genereren dan te besparen.
Domus Medica dringt er dan ook krachtig op aan om sociaal tolken en vertalen voor anderstalige patiënten ook in de volgende regeerperiode gratis te houden. Het is erg belangrijk dat alle patiënten laagdrempelig bij hun huisarts terecht kunnen. Zelfs patiënten met Nederlands als moedertaal hebben het soms moeilijk om medische kwesties helder en volledig aan te kaarten bij hun huisarts, bijvoorbeeld als het om klachten over de geslachts- of uitscheidingsorganen gaat, over emotionele of psychische aangelegenheden, over rouwverwerking, burn-out, slechtnieuwsgesprekken…. De terminologie van de gezondheidszorg is erg specifiek. Voor mensen met een migratieachtergrond komen daar nog mogelijke culturele misverstanden of extra genderissues bovenop.
Niet exact kunnen uitleggen wat er scheelt, creëert extra stress in situaties die zo al moeilijk en delicaat zijn, waardoor zelfs mensen die anders wél voldoende hun streng kunnen trekken in het Nederlands, nu dichtklappen, het noorden kwijtraken of zelfs niet eens kunnen checken of de huisarts hen wel goed heeft begrepen. Omgekeerd moet ook de huisarts genoegen nemen met een niet te verifiëren situatie.
Intussen dreigen de volksgezondheidskosten van de maatregel alleen maar op te lopen door extra onderzoeken die aan het licht moeten brengen wat patiënten niet uitgelegd krijgen.
Als de patiënt de huisarts niet goed begrijpt, is het risico groot dat de patiënt extra onnodige onderzoeken zal laten uitvoeren in de tweede lijn.
Doeltreffende en heldere communicatie tussen huisarts en patiënt is essentieel voor een goede en veilige zorgverlening. Heel wat huisartsen maken gebruik van de aangeboden telefoontolkprestaties om patiënten die het Nederlands niet machtig zijn te kunnen helpen. De factuur hiervoor wordt vanaf 16 september de facto aan de huisarts gepresenteerd omdat de meeste patiënten dit niet kunnen betalen. Dat is ondenkbaar en onduldbaar. Hoogstwaarschijnlijk zal de aangeboden dienst imploderen. De risico’s daarvan voor de patiënten zijn volstrekt onaanvaardbaar. Domus Medica rekent erop dat het gezond verstand hierbij letterlijk en figuurlijk zal winnen.
Roel Van Giel
Voorzitter Domus Medica
