Hoe en waarom wachttijden in de zorg meten?

30 mei 2024

Wachttijden. Het is u als huisarts waarschijnlijk niet onbekend. Omdat binnen een gepaste termijn zorg krijgen een belangrijke parameter is voor de toegankelijkheid en de performantie van de zorg, vroeg de FOD Volksgezondheid het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) de haalbaarheid van het verzamelen van gegevens over wachttijden en de praktische organisatie ervan.

In tegenstelling tot andere landen zijn de initiatieven die in ons land bestaan om wachttijden te meten (enquêtes, onderzoek op basis van administratieve gegevens) beperkt, versnipperd, kortstondig of eenmalig. Enkel de wachttijden in de Vlaamse Centra geestelijke Gezondheidszorg worden systematisch gemeten. Kan deze leemte opgevuld worden en zo ja, hoe? Die vraag kreeg het KCE van de FOD Volksgezondheid. Volgens het KCE mag het meten van wachttijden geen doel op zich zijn. Het heeft enkel waarde als de gegevens kunnen worden geïnterpreteerd en vervolgens gebruikt om buitensporige wachttijden aan te pakken.

Op basis van het onderzoek, heeft het KCE enkel aanbevelingen voor de federale minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid en de regionale ministers van Volksgezondheid. Ze moeten stakeholders samenbrengen in een koepelstructuur (bijvoorbeeld een ‘commissie wachttijdbewaking’) met werkgroepen die specifieke informatiebehoeften over wachttijden in de verschillende delen van het gezondheidssysteem identificeren. Daarna moeten de excellenties op basis van de criteria die door de koepelstructuur worden vastgelegd, de verhouding tussen de financiële en menselijke kosten van een systeem voor gegevensverzameling en -analyse en de verwachte toegevoegde waarde voor een verbeterde zorgtoegang beoordelen.

Is er een positieve verhouding tussen de kosten en de toegevoegde waarde, dan wordt de federale overheid aangeraden om het verzamelen en analyseren van wachttijden te organiseren op een gecentraliseerde, transparante en gedocumenteerde manier. Een permanent budget moet ervoor zorgen dat het geen eenmalig gegeven is. De overheid moet naast het meten van wachttijden ook het definiëren van maximumdrempels stimuleren en strategieën implementeren om ongepaste wachttijden te verminderen.

 

Zie ook het volledige KCE-rapport.