Het stuifmeelseizoen 2023 begint met de bloei van de els en de hazelaar

Het nationale aerobiologische meetnet AirAllergy van Sciensano kondigt het begin van het stuifmeelseizoen aan: het eerste pollen van het jaar zijn afkomstig van de els en de hazelaar. Het stuifmeelgehalte zal waarschijnlijk stijgen naarmate de weersomstandigheden veranderen. Personen die gevoelig zijn voor het stuifmeel van deze bomen lopen het risico om allergische symptomen te ontwikkelen.

Een bijzonder vroeg seizoen

De gele katjes (zo wordt de bloeiwijze genoemd) van de els en vooral de hazelaar zijn al sinds december goed zichtbaar. Het lijkt erop dat de uitzonderlijk hoge temperaturen de ontwikkeling heeft versneld, waardoor het pollenseizoen heel vroeg is begonnen. Er zijn dus naar verhouding meer met stuifmeel beladen bloemen vergeleken met dezelfde periode in voorgaande jaren.

Het AirAllergy-netwerk van Sciensano waarschuwt de bevolking wanneer een nieuwe golf van allergenen in de buitenlucht opduikt. Personen die allergisch zijn voor dit soort stuifmeel kunnen allergiesymptomen vertonen, vooral als ze erg gevoelig zijn of als ze zich in de buurt van deze bomen bevinden. De frequente regenbuien houden de pollenconcentraties in de lucht momenteel vrij laag.

Afgelopen zaterdag bereikte de piekconcentratie 139 korrels/m³ lucht in Brussel. Het pollenseizoen is dus begonnen. De vraag is nu hoe deze bomen hun voorraad pollen de lucht in gaan stoten. Dat zal afhangen van de weersomstandigheden van de komende dagen”, zegt Ann Packeu, verantwoordelijke van de dienst Mycologie en aerobiologie van Sciensano. “De pollenconcentraties van de els en de hazelaar kunnen snel oplopen, tot wel duizend keer hoger. Als het voor een langere periode droog blijft, kunnen de stuifmeelkorrels zich massaal in de lucht verspreiden”, voegt ze toe.

Klimaatverandering als sleutelelement van de veranderende omgeving

Als we de historische gegevens vergelijken, valt dit pollenseizoen ongezien vroeg. Een dergelijke timing is in het verleden al een aantal keer waargenomen, maar is een fenomeen dat vaker voorkomt door de klimaatverandering. Op de lange termijn wilt dat zeggen dat de temperatuurstijging druk uitoefent op de voortplantingscyclus van bomen, waarvan stuifmeel een sleutelelement is.

Het meten van de pollenniveaus is onder meer een indicator van de effecten van het klimaat op het milieu. Jammer genoeg heeft dat ook directe gevolgen voor de volksgezondheid. We verwachten dat de bevolking in de toekomst meer gaat worden geconfronteerd met de problemen van pollenallergieën. Dat komt omdat we de laatste decennia hebben vastgesteld dat bomen waarvan het pollen zorgt voor een allergische reactie, zoals de els en de hazelaar, meer én vroeger pollen produceren”, concludeert Ann Packeu.