Inzetten op welzijn van de medewerkers

Adviezen

• De praktijk ondersteunt het welzijn van haar medewerkers.

Beschrijving

De praktijk kan een vertrouwenspersoon aanstellen. Dit is niet verplicht maar wordt wel aangeraden. De vertrouwenspersoon is een aanspreekpunt bij werkgerelateerde psychische en/of lichamelijke klachten. Hij of zij kan in gesprek gaan met de medewerker, samen naar oplossingen zoeken en eventueel gericht doorverwijzen. Daarnaast kan de vertrouwenspersoon samen met de preventieadviseur een psychosociale risicoanalyse doen en eventueel preventieve acties ondernemen. Dit kan gaan van voorstellen voor structurele veranderingen tot het organiseren van een teambuilding.

Naast interne ondersteuning kan je als zorgverlener ook terecht bij verschillende initiatieven rond welzijn en zelfzorg specifiek voor zorgverleners:

• Bij De ZorgSamen kan je zowel terecht voor tips als directe hulp.
• Co-arts: artsen die het moeilijk hebben kunnen terecht bij een co-arts. 
• Arts in nood: het vertrouwensplatform voor psychologische hulpverlening aan artsen fungeert als kenniscentrum en biedt hulp (bel gratis 0800 23 46).
• Worldwide Empathy for Meds: een gratis luisterlijn voor zorgverleners in corona tijden.

Team functioneren speelt een belangrijke rol bij het welzijn van medewerkers. Externe intervisie of coaching door een psycholoog kan leerzaam zijn en het welzijn ondersteunen.

Reflectie

Het Triple Aim principe duidt onder andere op het belang van het verbeteren van de zorg, het verbeteren van de gezondheidstoestand en het realiseren van meer ‘waarde’. Het uiteindelijke doel van dit principe is het optimaliseren van het gezondheidssysteem. Desondanks zijn er meer en meer alarmsignalen uit de zorg over burn-out en ontevredenheid. Het welzijn van artsen heeft een directe invloed op de kwaliteit van de gezondheidszorg. Onderzoek heeft aangetoond dat burn-out bij artsen mogelijk leidt tot medische fouten, verminderde patiëntentevredenheid en lagere therapietrouw van patiënten.

In 2014 stelden Bodemheimer en Sinsky voor om het welzijn van zorgverleners als vierde pijler bij het Triple Aim principe te nemen. Sindsdien spreekt men van het Quadruple Aim principe. In 2021 werd vanuit het Vlaams Instituut voor de Eerste Lijn nog een vijfde pijler voorgesteld: sociale richtvaardigheid en inclusie. Hiermee zijn we tot het Quintuple Aim principe gekomen dat de ervaren tekorten ook in rekening brengt.

Dat zelfzorg nu mee de basis vormt van een kwaliteitsvolle gezondheidszorg is duidelijk, maar hoe dit in praktijk om te zetten staat nog in de kinderschoenen. Zorgverleners ondervinden vaak drempels, bijvoorbeeld angst voor stigmatisering, angst om te praten over hun problematiek en het niet weten dat er verschillende hulplijnen bestaan. ‘Niet wachten tot het te laat is’, is de boodschap.

Bronnen

• Domus Medica. (2021). Co-artsen. [website]. Geraadpleegd op 29 oktober 2020 via https://www.domusmedica.be/kennisdomein/kringen/co-artsen.
• Claessens, H. (2016). Suïcidepreventie bij (huis)artsen. Een onderzoek naar suïcide en emotionele problemen bij (huis)artsen in Vlaanderen. Antwerpen: Domus Medica
• Arts in nood. (2021). Het vertrouwensplatform voor psychologische hulpverlening aan artsen. [website]. Geraadpleegd op 7 augustus 2021 via https://www.artsinnood.be
• Bodenheimer, T., Sinsky, C. (2014). From Triple to Quadruple Aim: Care of the Patient Requires Care of the Provider. Ann Fam Med. 2014 Nov; 12(6): 573-576. doi: 10.1370/afm.1713
• Blabla-Foundation VZW. (2021). Worldwide Empathy for Medics. [website]. Geraadpleegd op 1 februari 2021 via https://worldwideempathyformeds.org/
• Doctors4doctors. (2021). Zorg dragen voor het welzijn van artsen. [website]. Geraadpleegd op 26 november 2020 via https://www.doctors4doctors.be/
• Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg. (n.d.). De vertrouwenspersoon. [website]. Geraadpleegd op 1 februari 2021 via https://werk.belgie.be/nl/themas/welzijn-op-het-werk/psychosociale-risicos-op-het-werk/rol-en-statuut-van-de-actoren-3
• Steunpunt Geestelijke Gezondheid/Te Gek!?. (2021). Veerkracht voor iedereen in zorg en welzijn. [website]. Geraadpleegd op 2 februari 2021 via https://www.dezorgsamen.be/
• The Royal Australian College of General Practitioners. (2017). Standards for general practices. 5th edn. East Melbourne, Vic: RACGP. Criterion C3.5 Work, health and safety.
• Vlaams Instituut voor de Eerste Lijn vzw. (2021). Quintuple Aim - het kompas van VIVEL. [website]. Geraadpleegd op 14 juli 2021 via https://www.vivel.be/nieuws/tag/quintuple-aim/